Katıldığım eski tartışma programlarından birinde, konuşmacılardan birine 'Cahil' diye seslendiğimi anımsıyorum… Bu konuda daha sonra 'özeleştiri' yaparken düşünmüştüm, beni kızdıran birine edeceğim en büyük hakaret ne olabilir diye… Vardığım sonuç 'cahil' olmuştu…
Bugünlerde sadece 'üzgün' değil kızgınım da… Bu vesile son dönemin çok satan ve ilgi gören bir kitabından söz edeyim. Türk edebiyatının kıymetli yazarlarından Ferit Edgü, temalı bir aforizmalar kitabı yayımlamış. Sel Yayıncılık'tan çıkan kitabı, Edgü'nün kitapları üzerine araştırmalar yapan, bu konuda bir doktora çalışması da bulunan arkadaşım Mahmure Kahraman önerdi. Aldım ve bir solukta okudum. Benim gibi davranan çok insan olmalı ki, kitabın ilk baskısı bitmiş; ikinci baskı ise yolda…
Kitabın adı: 'Cahil'… Bu arada, 'söz meclisten dışarı', hiçbirimizin üzerine alınmasına gerek yok…
Sakın 'zamanlama manidar' falan da demeyin! Malum, Ferit Edgü büyük bir ustadır, onlarca ve hepsi birbirinden değerli önemli eserleri vardır, kabul edin… Kitapta 200'ü aşkın aforizmadan birçoğunun altını çizdim okurken; bazılarını da sizlerle de paylaşmak isterim:
Cahil, kendini sultan sanır.
***
Cahil çabuk yükselir.
***
Cahilin en büyük silahı iftira atmaktır.
***
Cahille cahilce konuşmuyorsan anlaşamazsın.
***
İktidardaki cahil, muhalefetteki cahilden daha tehlikelidir.
***
Cahil, düşerken yalakasını da sürükler.
***
Cahil, kitabı o kadar sever ki okumaya kıyamaz.
***
Cehalet, cahilin fıtratında vardır.
***
Cahil açısından, cehaletin erdemleri tartışılmaz.
***
Cahilin sesi çok çıkar.
Cahillerin menkıbeleri yanında ariflerin menkıbeleri hiç kalır.
***
Cahilin kafası çerçöple doludur. O, bunları bilgi sanır.
***
Cahil, karanlığı sever.
***
Cahil, bağırarak konuşur. Bilge kişi susarak…
***
Cehaletin sınırları sonsuzdur. Bilgeliğinki sınırlı.
***
Cahil, yıkmayı sever.
***
Cahil zenginliği parayla ölçer.
***
Cahilin kafası boş, kasası doludur.
***
Cahil, yükseldikçe alçalır.
***
Bir cahil bir cahile, 'Gel beraber yiyelim' demiş.
***
Cahil, kuşku duymaz. Hele kendinden, hiç…
***
Gözü kara cahiller vardır. Gözü açık cahiller vardır. Ama gözü tok cahil yoktur.
***
Cahilin bilmediği bir şey yoktur: Ekonomi, sosyoloji, tarih, coğrafya, fizik, kimya, matematik, Arapça, Farsça, Latince v.b., v.b. Bilmediği tek şey bunları bilmediğidir.
***
Güldürü, cahili kızdırır.
***
Cahil, yalancıları sever, yalancılar da cahili.
***
Cahil, elinde büyüteç, kendisine devaynasında bakar.
***
Cahilde eksik olan akıl değildir (o kurnazdır). Eksik olan ahlaktır.
***
Cahil için cahil olmayan herkes öteki'dir.
***
Cahil hukuk tanımaz.
***
Cahil, Tanrı'sına yakarırken asla, 'Beni bu cahillikten kurtar' demez.
***
Bazı ülkelerde cahiller için özel gazeteler, dergiler, televizyonlar vardır.
***
Kendini şah sanan cahil, çok geçmeden mat olur.
Biraz ara…
Beş aydır değerli arkadaşlarım Gönül ve Ümit'e verdiğim sözü tuttum ve her Pazartesi - Perşembe aksatmadan yazdım. Seyahatlerde yazıya konsantre olmak kolay değil, buna rağmen hatasız yazı göndermeye çalıştım. Şimdi biraz daha uzun bir seyahate çıkıyorum. İçinde İzmir'in kaybettiği Milano'daki EXPO 2015'in ağırlıklı olarak yer alacağı bir seyahat bu. Bu nedenle yazılara ara veriyorum.
Cahili az, aydını (eskilerin deyimiyle münevver insanı) bol bir ülkede yaşamak dileğiyle efendim…