(O)rganize (S)ürgün (B)ölgeleri

Soner Çağlar/Egedesonsöz - İzmir’deki Bergama, Kınık, Tire ve Ödemiş Organize Sanayi Bölgeleri’nde yatırımcılara yüzde 50 indirimli olarak arsa tahsisi yapılması istenirken, İzmir’e 40 dakika mesafedeki Manisa OSB’ye yüzde 70, Turgutlu, Akhisar, Salihli ve Kula Deri OSB’lere yüzde 90 indirimli arsa tahsisinin öngörülmesi, önceki teşvik yasasının üstüne ‘kremalı teşvik’ olarak nitelendirildi.

2 Haziran 2011 tarih ve 27952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 25 Mayıs 2011 tarihli ve 2011/1808 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın tahsisler başlıklı 1. maddesinin a bendi gereği, İzmir’deki Bergama, Kınık, Ödemiş ve Tire Organize Sanayi Bölgesindeki parsellerin yüzde 50 bedelsiz (indirimli) tahsis edilmesine karar verildi.

 

KAYGILARI ARTTIRDI
Ancak özellikle Manisa’daki OSB’lere yüzde 70 ve yüzde 90 oranında indirim öngörülmesi daha önce yürürlüğe konan teşvik yasasını hatırlattı. Manisa’yı daha önce 3. derece teşvik bölgesi kapsamına alınması, İzmir’deki yatırımları engellemişti. Birbirine çok yakın OSB’lerdeki bu teşvik farkı ciddi sıkıntılara neden olmuştu. Aynı şekilde son Bakanlar Kurulu kararı da, benzer bir uygulama olacağına yönelik kaygıları arttırdı.

Bakanlar Kurulu kararı gereği karayolu olarak İzmir’e 40 dakika uzaklıkta bulunan Manisa OSB’de yüzde 70, yine İzmir’e 30 dakika mesafedeki Manisa Turgutlu 1. Kısım, Akhisar, Salihli, Kula Deri OSB Bölgeleri’nde ise arsa tahsisinde yüzde 90 indirim öngörülüyor. Teşvik Yasası kapsamında 1. Bölgede yer alan İzmir’e bir saat 45 dakika uzaklıktaki 2. Bölge Teşvik bölgeleri arasında Aydın’da da arsa tahsisindeki indirim oranları da dikkat çekiyor. Karara göre, Aydın OSB ve Aydın Astim yüzde 50, Ortaklar, Söke, Nazilli, Buharkent ile Çine OSB’lerde yüzde 60 arazi tahsisinde indirim olması planlanıyor.

 

KREMALI TEŞVİK
EBSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Bergama Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Gökçüoğlu, Bakanlar Kurulu’nun daha önceki Teşvik Yasası’nın ardından bu şekilde yeni bir teşvik modeli daha uygulamaya koymasının birbirine yakın iller arasındaki uçurumu arttıracağını söyledi. Daha önce Manisa’ya ciddi teşvikler verilmesi nedeniyle İzmir’deki OSB’lere doğru dürüst yatırımcı gelmediğini dile getiren Gökçüoğlu, “Manisa OSB, ciddi bir doluluk oranına sahip. Diğer yandan İzmir’deki bazı OSB’lerimiz boş durumda. Boş olan yerler varken, zaten doluluk oranı yüksek olan bir yere yine teşvik vermek, kremalı teşvik olur. Manisa’ya yönelik pozitif ayrımcılığın devam ettiğini gösterir. Kararı siyasi bir karar olarak görüyorum. Daha önceki teşvikler nedeniyle 1.5-2 yıldır İzmir’e doğru dürüst yatırımcı çekemiyoruz. İzmir’e yapmak yerine Manisa’ya yatırım yapıyorlar” dedi.

 

YÖNETMELİK HAZIR DEĞİL
Söz konusu karar alınırken İzmir’deki 4 OSB’nin haricindeki diğer OSB’lerin neden arazi teşviği kapsamına alınmadığını merak ettiklerini kaydeden Gökçüoğlu, “Bu konuda da Ankara’ya düşüncelerimizi ileteceğiz. Diğer OSB’ler neden teşvik kapsamına alınmadı? Teşvik kapsamına alınan Manisa OSB gibi yerlerde doluluk oranına dikkat edildi mi? Bu şekilde bir teşvik modeli adaletsiz olur. Bu soruları ilgili mercilere ileteceğiz. Yönetmelik çıkarken bunların dikkate alınması gerekiyor” diye konuştu. Kararın alındığını ancak uygulamaya yönelik yönetmeliğin henüz hazırlanmadığını belirten Gökçüoğlu, Bergama OSB’de doluluk oranın yüzde 35-40’lar seviyesinde olduğunu belirtirken, arsa metrekare fiyatının ise 15 euro olduğunu ifade etti.

 

“İZMİR’İN VAY HALİNE”
Tire Organize Sanayi Bölgesi (TOSBİ) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Aktaş, söz konusu kararın ilk bakışta olumlu bir karar olarak gözüktüğünü ancak uygulamaya yönelik yönetmeliğin çıkmasını beklemek gerektiğini söyledi. Geçtiğimiz yıllarda çıkan Teşvik Kanunu sonucunda İzmir’in 1. Bölge Kapsamına alınması nedeniyle kente yatırımcıların gelmemeye başladığını anımsatan Aktaş, “Daha önce olduğu gibi Manisa ciddi teşvikler alırken, İzmir’e bir tane yatırımcı gelmedi. Bu kararla Manisa’daki OSB’lerde arazi tahsisinde yüzde 70 ve yüzde 90 oranlarında indirim yapılması kararlaştırılmış. İzmir’deki OSB’lerimizde ise yüzde 50 indirim öngörülüyor. Bu kararın birbirine yakın kentler arasındaki uçurumu daha da arttırmaması gerekiyordu. Önceki teşvik yasası gibi olursa İzmir’in vay haline. Biz bu uygulamanın daha hakkaniyetli olmasını istiyoruz” dedi. TOSBİ’de sanayi tahsisli 900 bin metrekarelik alanda sanayi tesislerinin kurularak üretime geçtiklerini, yine 900 bin metrekarelik alanda da inşaat çalışmalarının sürdüğünü belirten Aktaş, 900 bin metrekarelik alanın ise şimdilik yatırımcı beklediğini dile getirdi. Aktaş, TOSBİ’de metrekare fiyatının 35 euro olduğunu açıkladı.

 

“KARAR BİZİ ETKİLEMİYOR”
Kınık Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Akgün ise, bölgedeki 32 yatırımcının arazi aldığını belirterek, söz konusu kararın kendilerini etkilemediğini söyledi. Yüzde 100 doluluk oranına ulaştıklarını belirten Akgün, Kınak’ta fiyatların rayiç bedellerin çok altında olduğunu belirterek, metrekare fiyatlarının 5 euro olduğunu ve tüm arazilerin sahiplerinin bulunduğunu kaydetti.

 

KARAR NE DİYOR?
4562 sayılı OSB Kanunun Geçici 9.Maddesinde yer alan “İl ve ilçelerin sosyo-ekonomik durumları dikkate alınarak OSB’lerdeki parsellerin tamamen veya kısmen bedelsiz tahsisleri Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir.” hükmü kapsamında 25.05.2011 tarihli ve 2011/1808 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile; Organize Sanayi Bölgelerinde yer alan parsellerin; yürürlükteki Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Bakanlar Kurulu Kararı ekinde yer alan 4 bölge gruplandırması dikkate alınarak;

 

• I. Bölgedeki il ve ilçelerden sosyo-ekonomik gelişmişlik endeks değeri 1 ve altında olan il ve ilçelerde %50 indirimli,

• II. Bölgedeki illerin merkez ilçelerinde %50, ilçelerinde %60 indirimli,

• III. Bölgedeki illerin merkez ilçelerinde %70, ilçelerinde %90 indirimli,

• IV. Bölgedeki il ve ilçelerde bedelsiz,

• Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamına giren büyük ölçekli yatırımlar için tüm bölgelerdeki il ve ilçelerde bedelsiz,

• Büyükşehir belediyesi bulunan illerde büyükşehir sınırları içerisindeki ilçelerin merkez ilçe statüsünde kabul edilerek, tahsis edilmesi kararlaştırılmıştır.

 

İZMİR	ARAZİ TEŞVİK ORANLARI (%)
İZMİR ATATÜRK	0
TİRE	50
İZMİR BUCA (EGE GİYİM) SAN. OSB.	0
İTOB	0
ALİAĞA	0
ÖDEMİŞ	50
BERGAMA	50
İZMİR PANCAR OSB	0
KINIK	50
MENEMEN (PLASTİK)	0
TORBALI	0
İZMİR (BAYOSB) BAĞYURDU	0

 

MANİSA	ARAZİ TEŞVİK ORANLARI (%)
MANİSA	70
MANİSA TURGUTLU I.	90
AKHİSAR	90
SALİHLİ	90
KULA DERİ	90

 

AYDIN	ARAZİ TEŞVİK ORANLARI (%)
AYDIN	50
AYDIN ASTİM	50
ORTAKLAR	60
SÖKE	60
NAZİLLİ	60
BUHARKENT	60
ÇİNE	60