Başkan Özgener'den 'asgari ücrete artış' için uyarı: Enflasyonu tetikler!

Oktay GÜÇTEKİN –Ozan EKİZ /EGEDESONSÖZ - İzmir Ticaret Odası’nın Mayıs ayı olağan meclis oturumu gerçekleştirildi. Meclise Selami Özpoyraz başkanlık yaptı.

Meclis oturumunda İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener ise konuşmasını gerçekleştirdi.

MAHKEMENİN KARARLARINI HİÇE SAYAN…
Sözlerine Filistin’de yaşanan katliam ile başlayan Özgener, “7 Ekim’den bu yana İsrail’in sivil-kadın-çocuk ayrımı gözetmeksizin düzenlediği ve bizim de ilk günden bu yana kınadığımız saldırılar, Rafah kentinde yaşananlarla çok daha büyük bir boyuta ulaşarak dünya genelinde yankı buldu.  Bölgede yaşananları endişe ile takip ediyor, 7’den 70’e bütün sivil halkın yaşadığı vahşeti büyük bir utançla izliyoruz. Yaşananları yalnızca bir savaş, politik bir mesele olarak görmek imkansız. Yıllar sonra bile unutulamayacak, hafızalarımıza kazınan bu görüntüler insanlık adına endişe verici. Ülkemiz de, Filistin’in uzun yıllar boyunca sürdürdüğü ulusal bağımsızlık mücadelesinde ülkenin her daim yanında yer aldı. Bugün Resmi Gazete’de yayımlanan “İsrail’in Refah Katliamlarının Lanetlenmesine Dair Karar” ile insanlık onurunu ve uluslararası mahkemelerin kararlarını hiçe sayan İsrail yönetiminin sivil yerleşim alanlarını hedef almayı sürdürmesine ve İsrail’in Gazzelilere uyguladığı baskı politikalarının Filistin’i yaşanmaz hale getirildiğine vurgu yapılıyor.  Filistin Devleti'nin tanınmasını, Filistin halkının meşru talebinin yerine getirilmesinin yanısıra barışın sağlanması için de önemli bir adım olarak değerlendiriyoruz.28 Mayıs itibariyle Norveç, İrlanda ve İspanya hükümetleri Filistin Devletini resmen tanıması ile barış sürecinin başlamasını umuyoruz. Filistin halkının yaşadıklarına kayıtsız kalmayarak Filistin Devleti’ni tanımalarından ötürü Norveç, İrlanda ve İspanya hükümetlerine teşekkür ediyoruz” ifadelerini kullandı.

DERVİŞOĞLU’NA TEBRİK
İYİ Parti’de Genel Başkan seçilen İzmir Milletvekili Müsavat Dervişoğlu’nu tebrik eden Özgener, “Bu ay kentimiz özelinde de önemli gelişmeler yaşandı. İyi Parti Olağanüstü Kurultayı’nda Genel Başkanlığa seçilen İzmir Milletvekilimiz Sayın Müsavvat Dervişoğlu ve tüm Genel İdare Kurulu Üyelerini tekrar tebrik ederim. Meclis Başkanımız, bizleri gururlandıran sportif başarılarımıza ilişkin haberleri konuşmasında aktardı. Bende İzmir'imizin köklü spor kulüplerinden Göztepe’yi, Süper Lig’e yükselmesi nedeniyle tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum” dedi.

POLİTİKANIN İNANDIRICILIĞI ÖNEMLİ
Türkiye’deki yüksek enflasyona dikkat çeken Özgener, “Diğer ülkelere göre oldukça yüksek bir enflasyonla geç başlayan bir parasal sıkılaştırma uyguluyoruz. Merkez Bankası’nın da belirttiği gibi, enflasyonun, Mayıs ayında tepe noktasına ulaştıktan sonra, iç talebin kontrol edilmesiyle, yılın geri kalanında düşmesi bekleniyor. Merkez Bankası’nın yayınladığı son Para Piyasaları Kurulu Notu’nda da belirttiği gibi; tüketim ithalat kalemindeki yavaşlamanın hızlanması ve ithalat baskısının hafiflemesi gerekiyor.  Bu bağlamda, enflasyon ne kadar hızlı düşerse, reel sektör olarak yüksek faizin yarattığı daraltıcı etkiden o kadar az etkileniyor olacağız. Enflasyonun hızlı düşüşünü sağlamak için atılacak adımlar ve sıkı para politikasının inandırıcılığı işte tam olarak bu sebeplerden dolayı önemli. Bu konuda yakından takip edilmesi gereken 3 gelişmeyi sizlerle paylaşmak istiyorum. Birincisi; bu ay içinde açıklanan sıkılaştırıcı maliye politikaları ve kamunun tasarruf tedbirleri.  2024-2026 Orta Vadeli Program’ın başarıyla uygulanması için kamuda harcama kontrolü, tasarrufların arttırılması ve bütçe disiplinin sağlanmasına yönelik hayata geçirilen Tasarruf ve Verimlilik Paketini memnuniyetle karşıladık.  Merkez Bankası’nın uzun zamandır uyguladığı ekonomik tedbirlere maliye kanadından destek gelmesini olumlu karşılıyoruz. Fakat şu aşamada paketin etkisini ve vadesini bilemiyoruz. Zamana göre hedef verilmesi ve detaylar konusunda kamuoyunun bilgilendirilmesi kritik önem taşıyor.  Bütçe disiplini, bütçe şeffaflığı ve takibi, en az mali sıkılaştırma kadar önem taşıyan bir diğer husus. Bu sayede, Merkez Bankası’nın yapması gereken sıkılaştırma miktarı azalacak ve daha rahat bir konuma gelecektir.  Enflasyonu düşürme sürecine destek verecek ikinci önemli konu; yapısal reformlar. Bu kapsamda; yatırım teşviklerinin verimliliği en yüksek yatırımlara yönlendirilmesi konusunun bir tasarruf tedbiri olarak değerlendirilmesi; yatırımların etkinliği ve verimliliği konusuyla bu paketin desteklenmesinin değerli olacağı kanaatindeyiz. Yapısal reform sürecinin önemli bir ayağı da, Sayın Hazine ve Maliye Bakanımız’ın da üzerinde durduğu vergi politikaları. Bu anlamda Sayın Şimşek tarafından paylaşılan vergilendirilmeyen alanların vergilendirilmesi, yani arsa ve gayrimenkulden elde edilecek gelirlerden (şehirsel ranttan)vergi alınmasını ve ülkemizde faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerden asgari kurumlar vergisi alınması yönünde düzenleme yapılmasını, vergide adalet ve etkinliği artıracak ilave adımlar olarak değerlendiriyoruz.  Bildiğiniz üzere; Proje Gayrimenkul Yatırım Fonlarının kurulmasına yönelik düzenlemeyi Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Şimşek paylaşmıştı. Bu düzenleme ile; kentsel dönüşümün finansmanına ve konut arzının artırılmasına katkı sağlanmasını, bu sayede fiyat artışlarının düşerek her kesim için konut erişilebilirliğinin kolaylaşmasını bekliyoruz. Daha önce de dile getirdiğim bir diğer husus: kayıt dışı. Kayıt dışı olan her şeyin bedelini, işini düzgün yapan bizler ödüyoruz.  Hazine ve Maliye Bakanlığımız da bütçe dengelerini kontrol etmek adına kayıt dışı ekonominin azaltılmasını birinci öncelik olarak görüyor. Kayıt dışı ekonominin varlığı, firmalarımız açısından hem haksız rekabete yol açıyor, hem de verimlilik artışını engelliyor.  Bu nedenle bütçedeki açığı gidermek için atılacak ilk adım; kayıt dışı kazançların tespit edilmesi ve vergilendirilmesi olmalıdır. Kayıt dışı ekonominin önüne geçilmesi için atılacak tüm adımları destekliyor, bu adımların enflasyonla mücadeleye de destek olacağı inancıyla bir an önce hayata geçirilmesini bekliyoruz. Vergiyle birlikte teşvik sisteminin de gözden geçirilmesi gerekiyor. Daha önce de birçok kez ifade ettiğim gibi; mevcut koşullarda verimli olmayan her firmanın teşviklerle yüzdürülmesi ve muafiyetlerden faydalandırılması vergi adaletsizliğine sebep oluyor. Bu nedenle, “zombi şirketler” olarak da adlandırılan bu firmalara yönelik vergi ve teşviklerin gözden geçirilmesi zorunlu hale geliyor.  Son olarak, reel sektör açısından, enflasyonu düşürme sürecindeki en önemli konu asgari ücret. Merkez Bankası’nın son raporunda yer aldığı üzere; hizmet sektöründe egemen olan fiyatlama davranışı etkisinin dezenflasyon dönemlerinde daha belirgin hale geldiğinden, sektör dinamiklerinin, enflasyondaki düşüşü yavaşlatan ana unsur olarak öne çıktığı belirtiliyor. Bunun arkasındaki en önemli sebep de hizmet sektöründe asgari ücretin yükü. Asgari ücretteki artış; hem maliyetler hem de beklentiler kanalı ile enflasyonist süreci olumsuz etkiliyor. Asgari ücrete yıl içinde herhangi bir artış yapılması, aynı sarmalı tetikleyecek ve Merkez Bankası’nın enflasyonu hedef patikasına indirmek için ek sıkılaştırma yapmasına sebep olacak. Bu durum, reel sektörü, daha uzun süreyle sıkı para politikasına ve yüksek faize maruz bırakacak. Daha önce de belirttiğimiz üzere, refah artırıcı politikaların özellikle sabit ve dar gelirli kesim açısından gerekli olduğunu vurguluyoruz. Fakat istenilen refah artışını, enflasyonist ortamda asgari ücret artışı sağlamıyor. Bilakis, enflasyonu körüklediği için alım gücünü daha da azaltıyor” ifadelerini kullandı.

Enflasyon ile ilgili değerlendirmesine devam eden Özgener, “Merkez Bankası’nın Mayıs ayında açıkladığı Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre Nisan’ın ardından Mayıs ayında da enflasyon ve kur beklentileri iyileşiyor. Buna göre; 2024 ve 2025 yılsonu enflasyon beklentileri sırasıyla yüzde 43,6 ve yüzde 25,6 düzeyine, yılsonu Dolar/TL beklentisi ise 40’dan 38,8 seviyesine geriliyor. Merkez Bankası, yılın ilk 4 ayında TÜFE’nin tahminlerin üstünde gelmesi nedeniyle yılsonu enflasyon tahminlerinin orta noktasını yüzde 36’dan yüzde 38’e çıkardı. Daha önce yüzde 30-42 olarak açıkladığı tahmin aralığını ise yüzde 34-42 olarak güncelledi.  2025 ve 2026 için ise yüzde 14 ve yüzde 9 olarak sabit bıraktı.    Mayıs ayında bedava doğalgaz uygulamasının sona ermesinin de etkisiyle, enflasyonun yıllık olarak tepe noktasına ulaşacağı; fakat daha sonra hızla düşmesi bekleniyor.  Merkez Bankası’na göre tüketici enflasyonunda ana eğilim yavaşlamakla birlikte ilk çeyrek tahminlerinin üzerinde kaldı. Ekonomide soğumanın 3.çeyreğe ertelendiğini görüyor, yurtiçi talep göstergelerinin bu dönemde yakından izlenmesi gerektiğini düşünüyoruz.  Mevcut politikaların işe yaradığını görmek için mevsimsellikten arındırılmış aylık enflasyonun yüzde 2.5, herhangi bir gevşeme için ise yüzde 1.5’in altına düşmesi gerekiyor.  Bu ay içerisindeki enflasyon raporu toplantısında, bu verinin üçüncü çeyrekte yüzde 2.5’a düşmesi, 4. Çeyrekte ise yüzde 1.5’in biraz altında gerçekleşeceğinin tahmin edildiği paylaşıldı.  Eğer tahminler gerçekleşirse, bu veriler, dördüncü çeyrekte faiz indiriminin başlama ihtimalini gösteriyor olacak. Mart ayı meclis konuşmamda, şirketlerin stok veya henüz gerçekleşmeyen karları için enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklara istinaden talebimizi paylaşmıştım.  Peşin vergi ödenmemesi ve geçici vergi dönemlerinde enflasyon muhasebesinin uygulanmaması gerektiğini aktarmıştım. 30 Nisan 2024 tarihli Resmi Gazete ile kapsama giren mükelleflerce ilk geçici vergi işlemlerine mahsus olmak üzere enflasyon düzeltmesi uygulanmaması uygun görüldü. Buna göre, 2024 yılı I. geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi yapılmayacak. 2024 yılının II. ve III. geçici vergi dönemleri için (aksi bir belirleme olmadığı müddetçe) enflasyon düzeltmesi uygulamasına devam edilecek. Düzenleme için Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Şimşek başta olmak üzere Gelir İdaresi Başkanımıza teşekkür etmek istiyorum” dedi.

OSB İÇİN 30 MİLYON EURO’LUK DEV KREDİ
Dikili Organize Sanayi Bölgesi için Dünya Bankası’ndan edindikleri kredi hakkında da konuşan Özgener yüzde 60 hibeye dikkat çekerken, “Kardeş kurumlarla birlikte yürüttüğümüz Odamız projelerinden güzel haberler almaya devam ediyoruz. Dikili Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgemize, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın destekleriyle, Dünya Bankası’ndan 30 milyon dolar finansman sağlandı. Bölgemizin, finansman anlaşmasından memnuniyet duyuyor, yüzde 60’ı hibe, 3 yıl geri ödemesiz toplam 13 yıl, yüzde 3 faizle kaynak sağladığımız projemiz ile OSB’ler arasında bir ilke imza atarak önemli bir başarı elde ettik. Bu ve benzeri projelerimizin başarısının uluslararası kurumlarca da görülüyor olması, ne denli doğru projeleri hayata geçirdiğimizi de teyit ediyor. Dünya Bankası’nın “sürdürülebilirlik” ve “kadın istihdamı” gibi kriterlerini karşılayarak bu finansmanı almaya hak kazanan organize sanayi bölgemizin 2025 yılının sonunda hizmete açmayı planlıyoruz. 427 futbol sahasına eş büyüklüğe sahip, 3 milyon m2 ile, 80 bin ton yaş meyve-sebze üretimi, 2 milyar Türk Lirası ekonomiye yıllık katkı, yüzde 75’i kadın olmak üzere 3 bin 500 istihdam, 4 farklı yenilenebilir enerji kaynağı ile sürdürülebilir üretim ve 5 milyar Türk Lirası toplam yatırım hedefleriyle yolumuza devam ediyoruz. Bu süreçte destekleriyle her zaman yanımızda olan son Başbakanımız ve 28. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Binali Yıldırım’a, Tarım ve Orman Bakanımız İbrahim Yumaklı’ya, geçmiş dönem Tarım Bakanlarımız Dr. Bekir Pakdemirli ve Prof. Dr. Vahit Kirişci’ye bu vesileyle teşekkürlerimi sunmak istiyorum.  Ayrıca, Dikili Tarıma Dayalı İhtisas OSB Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyemiz Sayın Şahin Çakan ve bu başarıda emeği geçen herkesi tebrik ediyorum” diye konuştu.

TUGAY TURİZM EYLEM PLANINI ÖNERDİ
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay ile gerçekleştirdikleri toplantı ile ilgili de bilgi veren Özgener, “Mayıs ayının başında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ı ziyaret ettik. Kemalpaşa Lojistik Merkezi ve Tarıma Dayalı OSB’lerin son durumu, İnciraltı’nın sağlık turizminde değerlendirilmesi konusunda bilgi verdik. Başkan Tugay kentin tüm paydaşlarıyla bir araya gelerek “İzmir Turizm Eylem Planı” hazırlamamızı önerdi. Yönetim Kurulu Üyemiz Jülide Tutan’ın, şehrin planlaması konusunda Büyükşehir Belediyemiz ile düzenli olarak istişarelerde bulunması çağrısına Başkan Tugay, tüm mimarların görüşlerini almak için belli periyodlarda çağrıda bulunacaklarını belirtti ve Odamız tarafından konunun takip edilmesini diledi. Toplantıdan çıkan en değerli sonuç ise üyelerimizin talep ve önerilerini aktaracağımız Odamız ve Büyükşehir Belediye yetkilileri buluşmalarının her ay gerçekleşecek olması. Bununla birlikte; toplantıda sunduğumuz beklenti dosyasına kapsamlı bir yanıt aldık. Dr. Cemil Tugay başta olmak üzere tüm belediye bürokratlarına teşekkürlerimizi sunuyorum” ifadelerini kullandı.

TEMELİ 12 HAZİRAN’DA ATIYORUZ
Ekonomi Üniversitesi’nin Güzelbahçe Kampüsü hakkında da bilgi veren Özgener, “Sizlerle birlikte kurduğumuz ortak bir hayalimiz var: “Güzelbahçe Kampüsü" fikir aşamasından, proje yarışmasına ve seçimine kadar her bir adımında sizlerle beraber yol aldığımız Güzelbahçe Kampüsü Projemizde çok önemli bir kilometre taşına ulaştık. Tamamlandığında 2 milyar Türk Lirası’nı bulması beklenen yatırım maliyeti ile ülkemizde bugüne kadar bir üniversite tarafından tek seferde yapılan en büyük yatırım olması planlanan yeni kampüsümüzün temelini, 12 Haziran Çarşamba günü saat 17.00’de hep birlikte atarak, bu ortak hayalimizin en önemli aşamasını gerçekleştireceğiz. Bu tarihi âna sizlerle birlikte tanıklık etmek bizim için çok değerli. Temel atma törenimize hepinizin katılımını bekliyoruz. Tören alanına ulaşım ile ilgili detayları da sizlerle paylaşıyor olacağız. Bu vesileyle; Odamızdan üniversiteye yapılan aktarımlara onay verdiğiniz için siz değerli meclis üyelerimize bir kez daha teşekkürlerimi sunmak isterim” dedi.