GİB açıkladı: E-devlet ücretli mi oluyor?

Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından katılma payı alınmasına yönelik hazırlanan tebliğ taslağına ilişkin açıklama yapıldı. Bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya paylaşımlarda, Dijital Vergi Dairesi ve e-devlet uygulaması üzerinden ücretsiz yapılabilen mükellefiyet, vergi levhası sorgulama ve doğrulama gibi işlemlerin ücrete tabi olacağının, bazı beyannamelerdeki gelir tablosu, bilanço ve hesap özeti gibi eklerden ilave ücret alınacağının iddia edildiği belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Mükelleflerin ücretsiz olarak almakta olduğu 'vergi borcu yoktur' yazılarından da ücret alınacağı, mükelleflerin ve mali müşavirlerin kendilerine ya da hizmet verdikleri mükelleflere yönelik Dijital ve İnternet vergi daireleri ile Elektronik Beyanname Uygulaması gibi elektronik uygulamalar üzerinden yaptıkları sorgulama, doğrulama ve diğer işlemler için ücret alınacağı iddia edilmekte olup, bu iddiaların tamamı asılsız ve gerçek dışıdır."

Katılma payı alınacak mı?
Açıklamada, Vergi Usul Kanunu ve ilgili mevzuatta, üçüncü kişilerle paylaşılabilecek bilgiler için genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ve tüzel kişilerle paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıt başına 25 kuruştan az olmamak üzere katılma payı alınmasının öngörüldüğü anımsatılarak, şöyle devam edildi:

"Kanunun 'vergi mahremiyeti' başlıklı maddesine uygun olarak ancak genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ve tüzel kişilerle, elektronik ortamda paylaşılabilecek bilgiler karşılığında katılma payı alınabilecek olup, gerçek kişilerle bu kapsamda bir veri paylaşımı yapılması ve katılma payı alınması söz konusu değildir.

e-Devlet uygulamasının yanı sıra GİB tarafından geliştirilerek mükelleflerin ve mali müşavirlerin kullanımına sunulan Dijital Vergi Dairesi, İnternet ve İnteraktif vergi daireleri, Elektronik Beyanname Uygulaması, Defter-Beyan Sistemi gibi elektronik uygulamalar üzerinden vergi kimlik numarası ve vergi levhası sorgulama ve doğrulama, beyanname gönderme, görüntüleme ve indirme, vergi bilgileri sorgulama ve görüntüleme, 'vergi borcu yoktur' yazısı talep etme ve alma gibi işlemler mükellefler ve mali müşavirler tarafından öteden bu yana ücretsiz olarak yapılabilmekte olup, bu işlemler için bundan sonra da ilave herhangi bir ücret alınması söz konusu değildir.

Bir başka ifadeyle, mükellefler ve mali müşavirler eskiden olduğu gibi bundan sonra da elektronik uygulamalar üzerinden vergi kimlik numarası ve vergi levhası sorgulama ve doğrulama, beyanname gönderme, görüntüleme ve indirme, vergi bilgileri sorgulama ve görüntüleme, vergi borcu yoktur yazısı talep etme ve alma gibi işlemler için herhangi bir ücret ödemeyeceklerdir."

Kurumlar elektronik entegrasyon talep etti
Kanuna eklenen ve katılma payı alınmasını öngören düzenlemenin amacına ilişkin de bilgi verilen açıklamada, şu değerlendirmelerde bulunuldu:

"Amaç, bahse konu uygulamalar üzerinden ücretsiz yapılan sorgulama ve doğrulama işlemleri kendi iç işlemleri için yeterli olmayan, katma değerli hizmet sunmak ve tabi oldukları mevzuat gereği yapmaları gereken kontrolleri hızlı ve elektronik ortamda gerçekleştirmek isteyen bankalar ve finans kuruluşları, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları ile elektrik ve doğal gaz dağıtım şirketleri, ödeme kaydedici cihaz üreticileri gibi kurum ve kuruluşlarla karşılıklı geliştirilecek elektronik altyapı üzerinden yapılacak bilgi paylaşımlarından katılma payı alınmasıdır.

Bankaların ve finans kuruluşlarının POS, yeni nesil ödeme kaydedici cihaz ya da ticari kredi verilecek bir kişinin aktif vergi mükellefiyetinin bulunup bulunmadığını, talep edilen işleme uygun alanda faaliyet gösterilip gösterilmediğini, kredi için yeterli aktif büyüklük ya da ciroya sahip olunup olunmadığını, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların kendileri üzerinden e-ticaret yapacakların ve elektrik ve doğal gaz dağıtım şirketlerinin ticari olarak abone olacakların vergi mükellefiyetinin bulunup bulunmadığını, ödeme kaydedici cihaz üreticilerinin ve bankaların mükellefiyeti sona erenlerden verdikleri ödeme kaydedici cihaz ve POS cihazlarının geri alabilmeleri için mükellefiyet kaydının devam edip etmediğini kontrol etmeleri gerekmektedir."

Açıklamada, söz konusu kurumların bu sorgulamaları mükelleflerin kendilerine ibraz edeceği kağıt belge ve bilgiler üzerinden yapabildiği gibi elektronik uygulamalar üzerinden de ücretsiz yapma imkanına sahip olduğuna işaret edilerek, "Ancak bu kontrollerin iç sistemlerle entegre edilerek elektronik ortamda yapılmak suretiyle hem bilgilerin doğrudan GİB'den teyit edilmesini hem de hizmet süreçlerinin etkinleştirilmesini isteyen kurumlar elektronik ortamda bilgi entegrasyonu talep edebilmektedir." ifadesine yer verildi.

Bilgi paylaşımından katılım payı alınacak
Bu durumda, GİB tarafından teknik geliştirme yapılması ve bu iş süreçlerinin sürekli hizmet verebilir durumda kalmasının temin edilmesi amacıyla ilave işlemler gerçekleştirildiği vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:

"İşte bu noktada, kurumların kendi taleplerine bağlı olarak hayata geçirilecek elektronik ortamdaki bilgi paylaşımlarından katılma payı alınabilmesine ilişkin olarak mezkur Kanunda yer alan hükümler kapsamında bir Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Taslağı hazırlanarak kamuoyunun görüşüne sunulmuştur. Bahse konu taslak tebliğde yer alan düzenlemeler, mükellef ya da mali müşavirlerin kendilerine ya da hizmet verdikleri mükelleflere yönelik olarak yaptıkları işlemlerden hiçbir şekilde ilave ücret alınması öngörmemektedir. Bu işlemler eskiden olduğu gibi bundan sonra da ücretsiz olarak yapılmaya devam edilecektir.

Taslak metin, Dijital Vergi Dairesi ve diğer uygulamalar üzerinden ücretsiz ulaşma imkanına sahip oldukları bazı bilgileri, iç sistemlerine sistematik olarak entegre etmek amacıyla tamamen kendi istekleri ile elektronik ortamda bilgi paylaşımı talep eden kurumlardan alınabilecek olan katılma payına ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. Bu kapsamda, bazı basın ve yayın organları ile sosyal medyada yapılan haberler gerçeği yansıtmamaktadır."(AA)