Büşra ÇETİNKAYA / EGEDESONSÖZ – İzmir Körfezi’nde Ağustos ayına damga vuran balık ölümlerinden sonra deniz marulları yeniden görülmeye başladı.
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, deniz marullarının yeniden körfezde görülmesini Egedesonsöz’e değerlendirdi.
Körfezde tüm zamanların en kötü döneminin yaşandığına değinen Yaşar, “Tüm zamanların en kirli körfezini yaşıyoruz. Bugüne kadar böyle bir şey olmamıştı” şeklinde konuştu.
‘PİRİŞTİNA’DAN SONRA ARITMALAR KAPATILDI’
Prof. Dr. Yaşar, yaptığı değerlendirmede, “2002 yılında çalışmalar başladıktan sonra körfez masmavi oldu, yüzülebilir hale gelmişti. Ahmet Piriştina’nın ölümünden sonra arıtmalar tekrar kapatıldı. Başkanlar gerekli önlemleri almadı. 2007’den beri basın aracılığıyla hep uyardım. 2009’da balıklarda ağır metal birikimine dair Ege Üniversitesi’nde çalışmalar yapıldı” ifadelerini kullandı.
KASIM’IN SONUNA GELİYORUZ HALA DENİZ MARULLARI VAR, BU NORMAL DEĞİL!
Yaşar, kirliliğin en büyük nedenlerini sıralayarak şunları söyledi:
“Körfezdeki kirliliğin tek ana nedeni arıtmaların çalıştırılmıyor olmasıdır. O yetmedi. 2007 yılında derenin altını betonladılar. Bu bir doğa katliamı. Çünkü dereler, denizlerin kılcal damarlarıdır. Kan oradan pompalanır. Dereden gelen su çok önemlidir, besleyici elementler vardır. Denizlerdeki balıkları onlar besler. Ne kadar çok su gelirse denizde o kadar çok balık olur. Bu betonlar o suyun, toprağın ilişkisini kesti. Hangi akla hizmet bilmiyorum. 2007’de bu olay, kirliliği hızlandırdı. Körfez tekrar kokmaya başladı. 2013 yılına geldiğimizde körfez kirliliği daha da arttı. Gelin, çalıştay yapalım dedik ama dinleyen olmadı. Yavaş yavaş deniz marulları görülmeye başladı. Yalnızca Nisan aylarında görülen deniz marulları, iki-üç aya çıktı ve son iki yıldan beri hiçbir yere gitmiyor. 2020’den sonra bayağı bir artmaya başladı. Durdurulamaz bir şekilde artıyor. Kasım’ın sonuna geliyoruz, hala deniz marulları var. Bu normal değil. Isınmadan ziyade körfez çok kirli. Bypass çok yapılıyor. Evsel atıklar, Güzelyalı ve Göztepe’de arıtılmadan denize direkt dökülüyor. Ağustos’ta planktonlar patladı.”
‘BİLİMDIŞI YÖNETİLİYORUZ’
Körfezde yaklaşık 50 gün süren balık ölümlerinin olduğuna dikkat çeken Yaşar, yapılması gerekenleri aktararak “İlk defa balık ölümü olmuyor körfezde ama 50 güne yakın balık ölümler sürdü, bu bir rekordur. Dünyada böyle bir şey görmedim. Şaşırmayacağız. Yapılacak iki iş var. Arıtmalar çalışacak. Bir de o ucube betonlar kırılacak. Başka bir şey yapmaya gerek yok. Bundan daha kötüsü yok. İnciraltı’nda deniz bildiğin simsiyah. 1977’den beri körfezde çalışıyorum. Maalesef bilimdışı yönetiliyoruz” şeklinde konuştu.
