Türkiye'ye silah satımını gözden geçirmeliyiz

Anadolu Kartalı tatbikatına Türkiye istemediği için katılamayan İsrail, Türkiye ile ilişkileri gözden geçiriyor. Kimilerine göre yaşanan kriz derin.’

 

KUDÜS - Türkiye'nin bu hafta başlayacak "Anadolu Kartalı" tatbikatına İsrail savaş uçaklarının katılmasına izin vermemesi, İsrail'de büyük bir tepki uyandırdı.

 

İsrail gazeteleri haberi ilk sayfalarından duyururken, iki ülke ilişkileri yeniden tartışmaya açıldı. Türkiye'ye tepki gösterilmesini isteyenlerin sesi giderek yükseliyor. Hatta İsrail Savunma Bakanlığının Türkiye'ye gelişmiş silah satışlarını gözden geçirmeye başladığı belirtiliyor.

 

Haaretz gazetesi erteleme kararının ardından, dün İsrail Dışişleri Bakanlığı'nca Türkiye-İsrail ilişkilerindeki "krizi" görüşmek üzere acil bir toplantı yapıldığını belirtti. Bakanlıktan bir yetkili gazeteye, Türkiye ile ilişkilerin, bu yıl başında Gazze'deki Dökme Kurşun operasyonundan sonra bir tehlikeyle karşı karşıya olduğuna işaret etti.

 

Toplantının, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Yossi Gal'ın talimatıyla düzenlendiği belirtilirken, aynı yetkili toplantının içeriği ile ilgili bir bilgi vermekten kaçındı.

 

STRATEJİK İLİŞKİ ARTIK SON BULDU

Haaretz bu konuda ismini vermediği çeşitli yetkililerin durum değerlendirmelerine de yer verdi. Buna göre, bazı İsrailli yetkililer, mevcut realitenin değiştiği, var olduğu düşünülen stratejik bağların sona erdiği ve buna karşı cevabi önlemlere başvurulması gerekebileceğini düşünürken, bazıları da durumun kurtarılabileceği görüşünde. Bu yetkililere göre "Ortada ciddi bir kriz var ve buna hemen el atılması gerekiyor."

 

Jerusalem Post gazetesi ise bu çerçevede İsrail Savunma Bakanlığının Türkiye'ye gelişmiş silahların satışını gözden geçireceğini yazdı. Gazeteye göre ilişkilerin daha da kötüleşmesi halinde Washington'daki Yahudi lobisi Ermeni soykırım iddialarıyla ilgili Türkiye'ye verdiği desteği çekebilir.

 

Türkiye'ye karşı sert adımlar atılmasını isteyenler, Ankara'nın giderek batıdan uzaklaştığını da savunuyor.

 

İsrail'in İbranice yayımlanan gazetelerinden Maariv ise ileride başka yansımaları da olabilecek bir krizin söz konusu olduğu görüşünün hakim olduğunu vurguladı. Haberde, İsrailli yetkililerin "Türkiye'nin İran'a yaklaştığı" endişelerine yer verildi.

 

Maariv'in haberinde, üst düzey bir yetkilinin "Gerek bizde, önde gelen Batılı ülkelerde, Erdoğan'ın Türkiye'yi İslamileşme yolunda sessiz ve kararlı bir süreçten geçirdiği endişesi mevcut" sözleri aktarıldı.

 

Yine İbranice yayımlanan gazetelerden Yedioth Ahranot ise İsrail'in tatbikat konusunda açıklama isteyeceğini yazdı. Gazete haberinde, Türkiye'nin bu kararının "Batılı ülkeler yerine İran ve Suriye'ye yaklaştığı konusunda endişe uyandırdığı" da vurgulandı.

 

Gazete, İsrailli resmi çevrelerin Türkiye'nin sadece İsrail'i tecrit ederek, tek başına tatbikattan çıkarılmasına izin vermediği için ABD'yi takdir ettiklerini ifade etti.

 

Gazeteye bilgi veren bir üst düzey yetkili, "Bu gerçekten ciddi ve olağan dışı bir durum. Bu aşamada Türklerle sessiz diplomatik temaslar yapılacak. İki ülkenin Savunma Bakanlıkları ve orduları arasındaki ilişkiler mükemmel. Türkiye'de pek cesaret verici olmayan bir eğilimin olduğu ortada ama sessiz temaslarla ne olduğunu anlamaya çalışacağız" diye konuştu.

 

Karşı cephede olanlarsa NATO üyesi olan Türkiye'nin kaybedilemeyecek kadar önemli bir müttefik olduğuna dikkat çekiyor ve ilişkileri daha da gerecek adımlardan kaçınılmasını istiyor.

 

İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon da "İlişkilerimiz stratejik açıdan büyük önem taşıyor. Türkiye, Ortadoğu'da barış ve istikrar sağlanmasında kilit öneme sahip" açıklamasında bulundu.

 

İlişkilerin daha da zarar görmesini engellemek için yetkililerden tatbikat iptaliyle ilgili açıklama yapmaktan kaçınmaları istendi.

 

Konya'da gerçekleşecek Anadolu Kartalı tatbikatına İsrail'in katılımına izin verilmemesinin ardından, ABD, İtalya ve Holanda da tatbikata katılmayacaklarını açıklamış, bunun üzerine tatbikatın uluslararası bölümü iptal edilmişti.