Kıbrıs'ta yoğun ’‘mesai’’ başladı

LEFKOŞA - Kıbrıs sorununa kapsamlı çözüm bulmak amacıyla 11 Eylül 2008'de başlayan müzakerelerde yeni bir aşamaya geçildi.

 

KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ve Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, 16 ayı geride bırakan Kıbrıs müzakerelerinde bugün yoğunlaştırılmış görüşmelere geçti.

 

Üçer günlükten iki turda yapılacak yoğunlaştırılmış görüşmelerin ilk turu, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Taye Brook Zerihoun'un Lefkoşa ara bölgedeki resmi ikametgahında başladı.

 

Görüşmeye, liderlerin ekipleri ile BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer ve Özel Temsilci Zerihoun da katılıyor.

 

Liderler görüşmeye başlamadan önce içeride KKTC'nin Bayrak televizyonu ile devlet televizyonuna görüntü verdi. Dışarıda birlikte görüntü verilmedi. Tam gün sürmesi öngörülen görüşme, Kıbrıs Türk tarafının, ''Yönetim ve Güç Paylaşımı'' konusunda Kıbrıs Rum tarafına sunduğu öneri paketinin, Rum tarafınca ''kabul edilemez'' bulunması gölgesinde başlıyor.

 

Eylül 2008'de başlayan ve 4 Ocak 2010'da 60. görüşmeyi yapan liderler, yoğunlaştırılmış müzakere sürecinde planlanmış toplam 6 görüşme yapacak. Bugün, yarın ve çarşamba günü bir araya gelecek olan liderler, 25, 26 ve 27 Ocak günlerinde de görüşecek.

 

Taraflar görüşmelerde, ''Yönetim ve Güç Paylaşımı'', ''AB'' ve ''Ekonomi'' konularını müzakere ederek ve farklılıkları gidererek, daha fazla yakınlaşma sağlamaya çalışacak. Görüşmelerde, ''Mülkiyet'' konusunun da ele alınması planlanıyor.

 

BM, yoğunlaştırılmış müzakereleri, ''iki liderin süreçte önemli bir ilerleme kaydetmesi için önemli bir fırsat'' olarak görüyor.

 

Kıbrıs Rum tarafı, Kıbrıs Türk tarafının, yoğunlaştırılmış görüşmelerde ele alınmak üzere sunduğu öneri paketini, daha müzakere masasına gelmeden reddetti ve önerileri basına sızdırdı.

 

Kıbrıs Rum yönetimi lideri Hristofyas başkanlığında Rum başkanlık köşkünde dün yapılan ''gayriresmi siyasi parti başkanları konseyi'' toplantısında, Cumhurbaşkanı Talat'ın sunduğu önerilerin ''görüşmeler için zemin olamayacağı ve kabul edilemez'' olduğu kararına varıldı.

 

Hristofyas, toplantıya katılan siyasi parti başkanlarına, ''yoğunlaştırılmış müzakerelere katılarak, Kıbrıs sorununun temel ilkelerini ve üzerinde uzlaşılmış zemini savunacağını'' söyledi.

 

Toplantıda, üçü koalisyon ortağı olan Rum siyasiler, ''önerilerin kabul edilemez ve uzlaşılmış zeminin çok uzağında olduğu'' ortak saptamasına da vardı.

 

Kararda, Türk tarafının önerilerinin, ''iki bölgeli, iki kesimli, BM Güvenlik Konseyi kararlarında tarif edildiği şekliyle siyasi eşitliğe sahip, tek egemenliği, tek uluslararası temsiliyeti ve tek vatandaşlığı olan federasyon çözümü yönündeki uzlaşılmış çözüm zemininin çok dışında olduğu'' savunuldu.

 

Kıbrıs Türk tarafı ise, Rum tarafına sunulan önerilerin görüşme masasına gelmeden basına yansıtılmasını ve küçük düşürülmeye çalışılmasını üzüntüyle karşıladığını açıkladı.

 

KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Hasan Erçakıca, yazılı açıklamasında, ''Kıbrıs Rum tarafının son iki gündeki çabalarının, müzakere sürecinde yeterince ciddi ve sonuç alıcı davranmadıklarının yeni bir göstergesi olduğunu'' vurguladı.

 

Cumhurbaşkanı Talat'ın, resmi Rum görüşünü, bugünkü görüşmede Hristofyas'tan duymak istediğini bildiren Erçakıca, açıklamasında, ''Türk tarafı, görüşme sürecindeki sorunlara karşın, Kıbrıs Rum tarafının BM görevlileri huzurunda ortaya koyacağı resmi tutumu dikkate alarak hareket etmek ve olumlu yaklaşımlar ortaya konulması durumunda katkılarını olumlu olarak devam ettirmek kararlılığındadır'' ifadesini kullandı.

 

Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ise, son açıklamasında, ''önemli gelişmelerin arifesinde olduklarını'' belirterek, Kıbrıs müzakerelerinde bugünden itibaren çok yoğun bir görüşme sürecine girileceğini söylemişti.

 

Talat, ''Bunun için hazırlıklarımızı yaptık ve müzakerelere güçlü bir şekilde gidiyoruz'' demişti.

 

Talat ve Hristofyas, Mart 2008'de başlayan ve 5 ay süren hazırlık görüşmeleri ile 11 Eylül 2008'de başlayan kapsamlı müzakerelerin prosedürünün belirlendiği 3 Eylül 2008'deki görüşmeyi de, bugünkü mekanda, yani BM Kıbrıs Özel Temsilcisi'nin resmi ikametgahında yapmıştı.

 

Daha önce, yoğunlaştırılmış görüşmelerin liderlerin evinde yapılacağı açıklanmış, Rum siyasi partileri buna karşı çıkmıştı.