Erkan İYİGÜNGÖR/EGEDESONSÖZ ’– Çeşme Kalesi içinde bulunan ve şerefe kısmı yarım olan tarihi caminin içinde müze müdürlerinin bugüne kadar ofisinin olması akılları karıştırdı. Konuyla ilgili şikayet olduğu ve Turizm Bakanlığı’’nın olaya el attığı iddia edildi. İzmir Turizm İl Müdürü Abdul Aziz Ediz, caminin onarımının bitirilerek ziyaretçiye açılacağını ve bu sorununun çözüleceğini söyledi.
İzmir Turizm İl Müdürü Abdul Aziz Ediz yer olmadığından dolayı böyle bir uygulamanın olduğunu söyledi. Ediz: ’“Caminin şerefe kısmının tamamlanması için gerekli çalışmalar yapılıyor. Proje hazırlandı. İhale süreci bitti. Caminin genel restorasyonu yaza bitecek. Yaz sezonunda ziyarete açılacak. Böylece idari birimlerin yeri de uygun bir yere alınacak’” diye konuştu.
’“YILLARDIR BÖYLE’”
İzmir Rölöve ve Anıtlar Müdürü Hasan Yavuz da ofisin uzun yıllardır orada olduğunu söyledi. Yavuz da ofisin oradan kaldırılacağını ifade etti. Yavuz yaptığı açıklamada: ’“30 yıldır ofis orada bulunuyor. Cami’’nin restorasyonunun projesi 1. Nolu Koruma Kurulu tarafından tamamlandı. Maliyetleri çıkartıldı. Özel İdare de gerekli kaynağı hazırladı. Çalışmalar en kısa zamanda bitirilecek.
’“GİDECEK YERİMİZ YOK!’”
Çeşme Müzesi Müdürü Emrullah Karaturgut ise iddiaları yalanladı. Caminin zaten yıllardır işlevini yitirdiğini ve mart ayında onarımın başlayacağı ifade eden Karaturgut, ’“Biz burada ofis olmasına meraklı değiliz. Minare onarılınca, idari binalık yer bulunursa çıkarız. Kale dışında bir yer var idari binayı oraya yapmak istiyoruz. Oturacak yer yok. Kültür ve Turizm Bakanlığı’’ndan alınan onayla teşhir salonumuzu kapatıp arkeologlarımıza tahsis ettik.
ÇEŞME KALESİ’’NİN TARİHİ
Kale, Sultan II Beyazıt zamanında, 1508 yılında, Aydın Valisi Mir Haydar tarafından Mimar Ahmet oğlu Mehmet’’e yaptırdı. Bazı kaynaklarda kalenin XIV yüzyılda Cenevizliler tarafından ilk defa yaptırıldığı yazılı ise de bunu belirten herhangi bir kaynağa rastlanmadı. XVII yüzyılda Çeşme deniz savaşı burada olmuş, kale tahrip edilmiş ve XVIII yüzyılda restore edildi.
İlk yapılan kale deniz kıyısında idi. Sonraki yıllarda denizin doldurulması ile kale denizden kısmen uzaklaştı. Kale kesme taştan yapılmış olup, ikisi sırtlarda bulunan dört burçlu bir kaledir. Kalenin h914 (1508) tarihli kitabesi günümüze gelebildi.
Sonraki yıllarda kaleye bir takım ekler yapıldı, antik yerleşim alanlarından taşlarla takviye edildi. Çeşme Kalesi günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı yönetiminde 1965 yılında müze konumuna getirildi. Müzede teşhir edilen eserlerin büyük çoğunluğu İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi’’nden getirilen ateşli ve kesici silahlardan oluşuyor. Başlangıçta Kale Müze olan bu yapı çevredeki 1964 yılından beri kazısı devam eden Erythrai (Ildırı) antik kentinden getirilen buluntu ve kalıntılarla arkeoloji müzesine dönüştü.
Günümüzde Türkiye’’nin Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’’nden sonra ikinci sualtı müzesidir. Ayrıca her yıl düzenlenen Uluslararası Çeşme Müzik Yarışması Çeşme Kalesi’’nde yapılmaktadır.