Bilirkişi raporu: Büyükşehir de GDZ Elektrik de suçlu!

EGEDESONSÖZ- Alsancak'ta cuma günü meydana gelen elektrik akımı dehşeti sonrası adli süreç devam ediyor.

Olaya ilişkin olarak bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan ön rapor da ortaya çıktı.

Bilirkişi incelemesine ilişkin teknik detayların yer aldığı raporda, bir besleme devresine ait kablonun yağmur tahliye mazgalı altına sıkıştığı ve yalıtımının zedelendiği, ölümlere bu bölümdeki faz toprak arızasının neden olduğu belirtildi.

Besleme devrelerine ait kabloların zeminden 36 ila 45 santimetre derinlikte olduğu, temasın olduğu noktada ise bu derinliğin 15 santimetreye kadar gerilediği neredeyse mazgalın kalınlığıyla aynı seviyeye geldiğinin vurgulandığı raporda, ilgili yönetmeliğe göre ise bu derinliğin normalde 60 ila 80 santimetre olması gerektiğine dikkat çekildi.

Raporda şu ifadelere yer verildi:

İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının yürütülmekte olan soruşturmaya esas olmak üzere
12.07.2024 günü Konak ilçesi Enver Dündar Sokak ile Cumhuriyet Bulvarı kesişiminde mevdana gelen
elektrik çarpması sonucu ölüm olayı ile ilgili olarak:
13.07.2024 günü saat: 10:00 itibariyle Gediz A.$ ve lzmir Büyükşehir Belediyesi yetkililerinde
mevcudiyetinde incelemelere başladık.
Gediz A.S ve lzmir Büyükşehir Belediyesi yetkililerinden sorumluluklarındaki elektrik hatlarının olay yerini kapsayan kablo yerleşim resimleri temin edildi. Olay yerinde Gediz A.S e ait üc
adet alcak gerilim besleme devresinin bulunduğu görüldü. Söz konusu Gediz A.Ş e ait alçak gerilim
devrelerinin beslendiği trafo merkezinde yalıtim direnci ölçümlerinin yapılmasına karar verildi.
A kodlu alçak gerilim devresinin faz arası yalıitım direnci ölçümlerinde: Faz iletkenleri ile toprak
arasında en küçük değer 142 kohm olarak ölçüldü. F ve M kodlu alçak gerilim devrelerinin Faz iletkenleri ile toprak arasında her iki devrede birer fazda 0 kOhm olarak ölçüldü. Bu durumda olay yerinden geçen F ve M besleme devrelerinin birer faz kablolarının yaşanılan olayın açık nedeni olabileceği değerlendirildi. Söz konusu devreleri besleyen 1000 KVA trafonun işletme topraklaması direncinin ölçülmesi Gediz A.Ş ckiplerinden talep edildi. Gediz A.Ş ekipleri trafoya ait işletme topraklaması kablosunu tespit edemediklerini bildirdiler bunun üzerine trafonun nötr buşingine bağlı dört adet Ixl50 milimetre kare kablo söküldü ve alçak gerilim ana dağıtım panosu nötr barasına ait toprak geçiş direnci değeri üç uçlu ölçme metodu ile ölçüldü ve 0,75 Ohm olduğu görüldü. Bu ölçümü desteklemek için faz toprak ariza çevrimi ölçümü alındı. 1 Ohm olduğu, buna göre maksimum toprak akımının 250 amperi aşmayacağı değerlendirildi.

Söz konusu kablolar üzerinden gerçekleşebilecek faz toprak arızalarında arızayı temizleyecek aşırı akım koruma devre kesicilerin manyetik(ani) açtıma ünitelerinin M kodlu devre kesici için 800 amper ve F kodlu devre kesici için 4000 amper oldukları bu nedenle arızayı temizleyecek hassasiyete sahip olmadıkları tespit edildi. Gediz A.? kablo test ekibinden arızalı besleme devrelerinin arıza noktasını tespit etmeleri istendi. Test ekibinin arıza noktasını tespit edememesi üzerine olay yerinde kazı çalışmalarına başlandı. M besleme devresine ait tek damarlı kablolardan birisinin yağmur tahliye mazgalı altında sıkışmış ve yalıtımın zedelenmiş durumda olduğu görüldü. F besleme devresine ait arızalı faz iletkenine olay yerinde rastlanmadı. Bu durumda ölümlere neden olan arızanın M besleme devresindeki faz toprak arızasından kaynaklandığı anlaşılmıştır.
Besleme devrelerine ait kablolarının zemin yüzeyine göre gömülme derinlikleri aşağıdaki gibi ölçüldü; Kablo koruyucu boru altindan ölçüldüğünde en derin noktalarda 45 cm, boru üstünden ölçüldüğünde 36 cm olduğu görüldü. Temasın olduğu noktada ise derinliği mazgalın kalınlığı kadar olduğu görüldü.

Vanilan ölcümler: Elektrik Kuvvetli Akim Tesisleri Yönetmeliği madde 58-b.1l'e gôre Laklalorn sokaklarda normalde 80 cm, koruyucu önlemler alindiğında, asgari 60 cm, derine gömülmesi geregine göre değerlendirildiğinde, çok yetersiz olduğu anlaşılmıştır. Diğer vandan. gözden irak tutulmaması gereken bir husus da yukarıda zikrettiğimiz asgari kablo derinliğinin 15 cm'e düştüğü noktada, bu kadar küçük gömülme derinliğine neden olan etken: Rögar kapağı bitişiğinden geçirilen bey az renkli drenaj borusunun kabloları, kapağa doğru yükseltmesi ve bu arada kablo koruyucu borunun bu bölümde iptal edilmiş olmasıdır. Izsu uygulamalarının sonucu olan bu durumun kazanın asli nedenlerinden biri olduğu kanaatindeyiz. Kablolarn 36 cm ve 45 cm aralığındaki derinliğe gömülmüş olması, kazanın yaşanmış olmasının asli nedenlerinden biri olarak Gediz A.?' nin uygulamaları sonucu olduğu kanaatine varılmıştır.

Sonuç olarak her iki kurumun ihmalleri olduğu kanaatine varılmaktadır.