2 bin 500 yıllık tarihe ihanet

 

İZMİR - Agora Ören Yeri'ni günyüzüne çıkarmak için, katlı otopark ile Agora ören yeri arasında kalan yeni yapıların yıkılmasıyla, tarihi eserlerin harap edildiği ortaya çıktı. Yıkımın ardından Roma Dönemi'nden kalma bir hamama ait olduğu tahmin edilen ortalama 2 bin 500 yıllık taş duvara, beton sıva ve fayans döşemelerinin bile yapıldığı görüldü. Agora Kazı Başkanı Yrd. Doç. Akın Ersoy, "Bu bir gözle bakıldığında tarihe bir tahribat, bir gözle bakıldığında da kireç harçlı sıvalar nedeniyle duvarların korunmuş olmasıdır. Buradaki fayans ve beton sıvaları, bir proje eşliğinde kaldıracağız. Büyükşehir Belediyesi ile çalışıyoruz" dedi. Konuyla ilgili bir proje yapıp Kültür ve Taibat Varlıklarını Koruma Kurulu'na sunacaklarını belirten Yrd. Doç. Ersoy, "O proje çerçevesinde hem bunları sökeceğiz hem de cephe duvarlarının sağlıklaştırmasını yapacağız. Bu çalışmayı 2 sene içinde tamamlamayı hedefledik" diye konuştu.

Roma Dönemi'nden kalma bir hamama ait olduğu tahmin edilen tarihi duvarın Agora tarafında kalan yüzünde depo, katlı otopark tarafında kalan diğer yüzünde ise yıkılan dükkanlar bulunuyordu. Lokanta, ganyan bayi, çay ocağı gibi dükkanların yer aldığı yüzde yıkımın gerçekleştirilmesinin ardından fayans ve beton sıvalar ortaya çıktı. Bazı bölümlerde kullanılan beton sıvaların sökülmesi sırasında çok titiz davranacaklarını belirten Ersoy, "Az da olsa tarihi duvarda tahribat oluşmasını bekliyoruz. Hazırlayacağımız projenin ardından tarihi duvar daha belirgin şekilde ortaya çıkacak. Yapacağımız çalışmanın ardından tarih günyüzüne çıkacak. Duvar daha belirgin hale gelecek. Arkasında kalan tescilli Osmanlı yapısı ve bir han daha görünür olacak" dedi.

 

Agora ören yeri, yaklaşık 2 bin 300 yıllık bir tarihe sahip. Agora'nın içerisinde önemli bir meydan ve yapılar bulunuyor. Ticari ve adli fonksiyona sahip bazilika ve idari fonksiyonu bulunan bulevteryon ile

mozaik bir alan kazılar sonucu çıkarıldı. Uzmanlar, 1932'den beri aralıklarla kazı yapılan Agora'da zaman olarak Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemini görmenin mümkün olduğunu belirtiyor. Agora'nın çevresinde ise Osmanlı ve sonrasında inşa edilmiş 20. yüzyıl yapıları yer alıyor. Bu yapıların bir bölümü, Büyükşehir Belediyesi tarafından kamulaştırma yapılarak yıkıldı. Agora, İzmir'in 1960 ve 1970'li yıllarındaki en parlak bölgelerinden birisiydi.

 

Yeni Asır, 5 yıl önce 1374-75 tarihlerinde Aydınoğulları'ndan İsabey tarafından Ayasuluk Tepesi'ne inşa edilen İsabey Camii'nde müteahhit firma tarafından beton sıva ile yapılan restorasyon faciasını gündeme getirmişti. Tarih bilimcileri olayı kınarken, dönemin Uşak Valisi Kayhan Kavas'ın müdahalesiyle sıvalar sökülmüştü. Restorasyon daha sonra o döneme ait özel olara hazırlanan bir sıva ile gerçekleştirilmişti.(Yeni Asır)