Metehan UD / EGEDESONSÖZ- Karşıyaka'nın Cumhuriyet Mahallesi'nde üç dönemdir muhtarlık yapan Özay Dağhan geçtiğimiz aylarda kaymakamlık tarafından görevden alındı.
Muhtarlar Günü buluşmasında bütün muhtarlara teşekkür belgesi dağıtılırken Muhtar Dağhan’a ise verilmemişti. Kendisine belge verilmemesi üzerine Karşıyaka Kaymakamı Özkan Demir'i telefonla aradı. Kaymakam Demir iddiaya göre muhtara 'sen sorunlu bir muhtarsın, sana belge vermeyeceğiz' dedi. Muhtar Dağhan ise Kaymakam Demir’e “Asıl sorumsuz sizsiniz, özür dilemelisiniz” dediğini açıklamıştı.
Muhtar Dağhan kararı yargıya taşıyarak iptalini istedi ve ayrıca yürütmenin de durdurulmasını talep etti. Ancak dosyayı inceleyen İzmir 5. İdare Mahkemesi yürütmenin durdurulması talebinmi reddetti. Muhtar Dağhan karara itiraz etti. İtirazı inceleyen İzmir Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdari Dava Dairesi, Muhtar Dağhan’ın itirazlarını yerinde buldu ve yerel mahkemenin kararını bozdu. Kesin olarak yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Kararda şu ifadeler yer aldı:
Dosyanın incelenmesinden; davacının mahalle muhtarı olarak görev yaptığı, Kaymakamlığın 05.06.2024 tarihli yazısı ile ilçede hizmetlerin vatandaş odaklı sunulması bakımından 5442 sayılı Kanunun 40. maddesi uyarınca Kaymakam tarafından düzenlenen 07.02.2023, 30.01.2024 tarihli toplantılara, 30.05.2024 tarihinde kolluk ile muhtarlar arasında yapılan toplantıya ve davacının mahallesine ilişkin asayiş sıkıntılarına yönelik olarak telefonla yaptığı yakınmaları üzerine kolluk amirleri ile planlanan 04.06.2024 tarihli toplantılara katılmaması nedeniyle "uyarıldığı"; dava konusu ilçe idare kurulu kararıyla anılan uyarı yazısı, davacı hakkında yapılmış biri meskun mahalde ateş açmaya ilişkin olan 20 civarında suç duyurularının muhtarlık görevinin gerekleriyle bağdaşmaması, Kaymakamın telefonlarını açmaması, çağrıldığı toplantılara gelmemeyi alışkanlık edinmesi, 18.10.2024 tarihli telefon araması ile 20.10.2024 tarihinde gece 00:24-00:44 saatleri arasında tehdit, iftira ve hakaret içerikli olduğu ileri sürülen mesajları yönünden suç duyurusunda bulunulması nedeniyle davacı muhtar ile uyum içinde ve birlikte çalışma olanağı kalmadığı değerlendirilerek 4541 sayılı Kanunun 18. Maddesi uyarınca davacının muhtarlık görevinden el çektirilmesine karar verildiği, davalının savunmasında davacının toplantılara katılmamayı alışkanlık haline getirdiğinin ileri sürüldüğü, Kaymakamlık makamının saygınlığının gerektirdiği nezaket ve özene uygun olmayan bizzat Kaymakama yönelik mesajlarına yer verildiği, bu mesajlarda yer alan suçlamaların yazılı ve görsel basınla da paylaşıldığının belirtildiği anlaşılmaktadır.
Olayda, dava konusu işlemin nedeni olarak ileri sürülen 5442 sayılı Kanunun 40. Maddesi kapsamında yapılan toplantılara katılmanın mahalle muhtarlarının yasayla sayılmış görevleri arasında bulunmadığı ve anılan madde de muhtarlara da yer verilmediği, dava konusu ilçe idare kurulu kararında davacı muhtar ile ilçede yürütmenin bası olan kaymakam arasında uyumlu ve işbirliği içinde çalışma koşullarını ortadan kaldırdığı ileri sürülen tutum ve davranışları ile suç duyurularına konu yakınmaların konusu hal ve fillerin ise davacı muhtar yönünden koşulları varsa kişisel cezai ve hukuksal sorumluluk doğurabileceği, buna karsın davalı idarece davacının muhtarlık görevinin yüklediği ve yasada sayılmış islerini ihmal ettiği ve/veya bu görevlerin gerektirdiği çabayı göstermediğini ortaya koyan açık bir belirlemenin yapılmadığı görülmektedir.
Bu durumda; her ne kadar ilçenin genel isleyişinin denetimi ve sağlanmasına yönelik yetki ve görevleri bulunan kaymakamlık ile davacının görev yaptığı muhtarlık arasında uyum ve işbirliğini sağlama amacıyla tesis edildiği görülmekte ise de; 4541 sayılı Kanunun 18. Maddesinin idare kurullarına tanıdığı yetkinin konusu "işten el çektirme" yaptırımının mahalle muhtarlarının ancak yasada sayılan görevlerini yerine getirmede ihmal ve çaba eksikliği olduğu durumlarda uygulanabileceği göz önünde bulundurulduğunda; idarece davacı muhtarın kaymakamlık makamının gerektirdiği saygı ve nezakete aykırı olduğu ileri sürülen tutum ve davranışları ile henüz sonuçlanmamış suç duyurularının konusu filleri nedeniyle kaymakamın muhtarla uyumlu çalışma olanağı kalmaması nedeniyle davacı muhtara yönelik yaptırım uygulanması amacıyla tesis edildiği görülen dava konusu kararda; "neden ve konu" yönünden hukuka uyarlık; aksi yönde verilen itiraza konu ilk derece Mahkemesi kararında hukuksal isabet bulunmamaktadır.
Diğer yandan; açıkça hukuka aykırı bulunan dava konusu isalemin yürütülmesi durumunda, seçimle göreve gelen mahalle muhtarı davacı ve yürüttüğü görevin gerekleri bakımından giderilmesi güç zararlar oluşacağı da kabul edilmelidir.
Açıklanan nedenlerle; davacı itirazının kabulüne, İzmir 5. İdare Mahkemesince verilen 25/12/2024 tarih ve E:2024/1536 sayılı kararının kaldırılmasına, 2577 sayılı Yasanın 27. maddesinde öngörülen açıkça hukuka aykırı olmak ve telafisi güç veya imkansız zararların dogması şartları birlikte gerçekleşmiş olduğundan, dava konusu işlemin yürütmesinin teminat alınmaksızın durdurulmasına, 14/01/2025 tarihinde kesin olarak oy çokluğuyla karar verildi.
