Biz sussak bile bedenimiz konuşmaya devam eder. Hele ki mülakatı yapan kişi, iletişim ve beden dili konusunda eğitimli ise, bizim gibi sürekli beden dili ve mimikleri ile konuşan bir kültürde hiç kaçışımız yok demektir. Bu nedenle mülakatlara hazırlanırken bu konuya da dikkat etmek gerekir. Aslında iş hayatına adım atarken 'iletişim' konusunda kendinizi geliştirmek son derece faydalı olacaktır diye düşünüyorum.

İşte mülakatlar ile ilgili birkaç ipucu daha;
· Doğal ve rahat bir beden dili kullanın. Beden dilinin rahat olması için en önemli unsur kendine güvendir. Zaten bu yazı dizisinin ilk başından beri konuştuğumuz şeylere dikkat ederseniz mülakat gününe hazırsınız demektir, kendinize güvenmemeniz için hiçbir neden yok! Unutmayın, insanın üzerinde sahte durmayacak tek beden dili, doğal olandır. Bu nedenle size ait olmayan hareketleri yüklenmeniz sizi yorar ve bir yerde muhakkak sizi yarı yolda bırakır. Yapabileceğiniz en iyi şey bulunduğunuz ortamın kurallarına uygun, nezaket ve genel toplum kuralları çerçevesinde ve kendiniz gibi davranmak olacaktır. Jest, mimik ve beden dilinizi abartmadan, ağzınızdan çıkanları destekleyen birer enstrüman olarak kullanmanız yeterli olacaktır.

· Beden dili konusunda en çok gelen sorulardan biri 'kendimden emin görünmek için ne yapmalıyım' sorusudur. Kendinizden emin görünmek için hiç bir şey yapamazsınız. Özgüven bir iç kaynaktır ve eğer o mesele ile ilgili özgüveniniz yoksa öyle görünmeye çalışmak zordur ve bir noktada asıl sinyal ortaya çıkacaktır.

· Birçok mülakat tekniği var olmakla birlikte bizim kültürümüzde en güçlü mülakat aracı hala sohbettir. Tercih, samimi ancak profesyonel sınırları bilen kişilerdir. Bu nedenle görüşme sırasında doğal olmak, uygun yerlerde tebessüm etmek ve gülümsemek önemlidir. Tebessüm görüşmenin rahat bir ortamda geçmesini sağlayacak bir anahtardır. Bu bana en çok gelen sorulardan biri; kendinizi gülümsememek ya da tebessüm etmemek için zorlamamalısınız. Sadece yüksek sesli kahkahalar atmaktan kaçının.

· Karşımızdakini aktif olarak dinlediğimizi göstermek için göz temasını sürekli kılmak ve bedenen konuştuğumuz kişiye dönmek önemlidir. Dinlerken konuşan kişiye doğru hafifçe eğilmek ve baş hareketleri ile söylenenleri takip ettiğinizi göstermek, aktif dinleme içinde olduğunuzu gösterir.

· Kişilerin konfor alanları vardır, yani bedenler arasındaki mesafeler... bunlara dikkat etmek lazım, özellikle ayakta dururken konuştuğunuz kişiye çok yaklaşmanız yani kişinin konfor alanına girmeniz rahatsız edici olabilir ancak aynı şekilde fazlasıyla uzak durmanızda garipsenecektir. Bu nedenle mümkün olduğunca genel mesafeyi koruyun.

· Tokalaşmak ilk enerji aktarımı, bir nevi ilk tanışmadır. Tokalaşırken karşımızdaki ile göz temasını korumak, tebessüm etmek ve vücudumuzu tamamen kişiye dönmek önemlidir. Parmaklarınızın ucu ile tokalaşmak, karşınızdakinin elini gevşek ya da çok sert tutmak tokalaşmak ile ilgili yapılan genel hatalardır. Tokalaşırken karşınızdaki kişinin elini güçlü bir şekilde ve elini tamamen kavrayarak tutmak önemlidir. Tokalaşırken konfor alanını da unutmayın.

· Görüşmeler sırasında görüşmeyi yapan kişi tarafından size bir oturma alanı belirlenecektir. Bu genellikle bir sandalye ve masanın bir bölümü ya da sandalye ve bir sehpa olabilir. Bu alanı kişisel alanınız olarak benimsemek ve özgüven ile doldurarak alanı kullanmak önemlidir. Çok yayılarak oturmak hoş karşılanmaz, örneğin kolunuzu oturduğunuz koltuğun ya da sandalyenin arkasına atmak, bacaklarınızı yayarak oturmak gibi. Ancak dimdik ve rahatsız oturmanızda dikkat çekecektir. Kambur oturmamaya ve önünüzde bir masa var ise ellerinizi altına saklamamaya dikkat edin. Burada geçen hafta konuştuğumuz not defteri size yardımcı olacaktır.

· Giyim tarzınız kim olduğunuz ve tarzınız ile ilgili karşınızda oturan ve görevi sizi gözlemlemek olan kişiye çok fazla detay verir. İş görüşmesine giderken giyeceğiniz kıyafetlerin sizi yansıtıyor olması ve başvurduğunuz firmaya uygun olması gerektiğini unutmamak lazım. Mülakatta istediğimiz şey insanların dikkatinin fikirlerimiz, düşüncelerimiz kısacası söylediğimiz şeylerin üzerinde olmasıdır, bu nedenle rahat, temiz, bakımlı ve gösterişsiz profesyonel bir tarzda giyinmek önemlidir.

· Beyler balıkçı yaka, triko, t-shirtler yerine takım elbiseleri tercih etmeliler. İlk görüşmede kravat tercih etmek doğru olacaktır. Beylerin ceketleri üzerlerine çok dar ya da bol olmamalı. Siyah takım elbise giyecekseniz takımınızı açık renk, tercihen beyaz gömlekler ile tamamlayın. Kahverenginin iş görüşmelerinde uygun bir ton olup olmadığı hala bir tartışma konusu, bu nedenle tercih edilmemesi uygun olacaktır. Mülakatlarda en çok tercih edilen takım elbise renkleri lacivert, grinin tonları, füme gibi koyu renkler olmalıdır. Ayakkabıların bakımlı ve boyalı olması, aynı şekilde çoraplarında seçtiğiniz kıyafetle uyumlu olmasına dikkat edin. Aksesuar olarak saat kullanılabilir.

· Hanımların dekolteli kıyafetleri tercih etmemeleri, çok kısa etekler ya da şortlar giymemeleri önemlidir. Şıklık ve ciddiyeti bir arada sunmanın yolu genelde etek ceket takımları tercih etmektir. Simsiyah giymek fazla ciddi ve soğuk gösterebileceği için siyahı mutlaka onu yumuşatacak bir ton ile beraber kullanmak iyi olacaktır. Çok gösterişli takılar tercih etmeyin. Birçok küpe ya da bileziği bir arada kullanmayın. Çanta ve ayakkabılar uyumlu ve mümkün olduğunca sade olmalı. Hangi tarz olursa olsun terlik asla tercih edilmemeli.

· Beylerin tıraş olmaları hanımların ise çok göze çarpmayan hafif bir makyajı tercih etmeleri gerekir. Saçlar konusuna gelince; kuaförde yaptırılmış gösterişli topuzlar, kabartılmış fönlü saçlar yerine sade ve toplu bir tarzı tercih edebilirsiniz.

· Parfüm konusu da oldukça önemlidir. Çok baskın, odadaki insanların dikkatini dağıtacak ve nefes almalarını önleyecek kadar fazla olmamalı.

· Ve eller… eller kendimizi ifade ederken kullandığımız önemli enstrümanlardır. Bu nedenle de her zaman ön planda olurlar. Ellerin bakımlı olması önemlidir. Oje seçiminde mor, simli kırmızı gibi çok dikkat çekici renklerin tercih edilmemesi önerilir.

Elbette tüm bunların görüşmeye gittiğiniz firmanın giyim kültürü ile uyumlu olması gerektiğinin, bu nedenle yapacağınız araştırmanın son derece önemli olduğunun bir kez daha kalın çizgilerle altını çizmek isterim. Burada verilen kısa ipuçları klasik bir görüşme için size yardımcı olacaktır. Belli konular her zaman aynı kalmakla birlikte, bakımlı ve temiz kıyafetler tercih etmek ve gösterişten uzak durmak gibi, diğer kıyafet seçimleri firmanın kültürüne özeldir. Örneğin, giyim kültüründe hiç takım elbise olmayan bir kuruma gidiyorsanız elbette seçimleriniz farklı olmalı.

Haftalardır yazdıklarımın özeti de sanırım bu, iyi araştırın ve iyi hazırlanın. Unutmayın, ilk intiba çok önemlidir. Eğer doğru yere, doğru şekilde gidiyorsanız hiçbir mülakat korkutucu olmaz.

Başarılar!