PETKİM'den Büyükşehir'e imar golü

Fatih Yapar/Egedeonsöz/Özel -  İmar Planlarını yapma yetkisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verilmesi ile birlikte başlayan tartışmalar devam ediyor. Planlama yapma ve imar planları düzenleme yetkisinin bakanlığa da verilmesinin ardından karşı karşıya gelmesi beklenen CHP’li belediyeler ile merkezi hükümet arasında ilk fitil ateşlendi. Büyükşehir Belediyesi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir’de büyük çaplı olarak ilk kez karşı karşıya geldi.

 

Türkiye’nin en büyük petrokimya üreticileri arasında bulunan ve Aliağa İlçesi’nde faaliyet gösteren PETKİM şirketi yıllarca devlet bünyesinde çalıştıktan sonra özelleştirme kapsamında yüzde 51’i 2 milyar 40 milyon dolar bedelle SOCAR & TURCAS Petrokimya A.Ş’nin bünyesine geçti. Geçmiş yıllarda şirket devlete ait olduğu için tesislerin birçoğu imar planlarına işlenmedi. Sosyal donatı alanları yeşil alanlarının belirlenmesi işi ise daha sonraki zamana bırakıldı. Tesis çalışmalarına devam ederken İzmir Büyükşehir Belediyesi geçtiğimiz yıllarda 1/25 bin ölçekli Nazım İmar Planı’nı yaptı. Tesis imar planlarına işlendi. Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planları’nda da tesis aynen kaldı.

 

Kütahya-Manisa ve İzmir illerini kapsayan Çevre Düzeni Planı ve Kentin Anayasası olarak ifade edilen Nazım İmar Planları’na işlenen PETKİM Tesisleri ile ilgili sorun yaşandı. Büyükşehir Belediyesi alt ölçekli plan olan ve ilçe düzeyinde çalışmayı öngören 1/5 bin ölçekli planlarda ise sosyal donatı alanları, yeşil alanları ve kamuya terk edilmesi gereken bölgeleri yetersiz buldu. PETKİM’e bu değişikliklerin yapılmaması halinde planların onaylanmayacağı bildirildi. Bunun üzerine PETKİM, yeni çalışma yaptı ve bunu da Büyükşehir’e gönderdi. PETKİM’in yaptığı son değişiklikler ile ilgili görüşmeler devam ederken bir yandan da eksik kalan bölümler için yeni işlemler yapılması istendi.

 

İlk başvuru ile bugüne kadar geçen zamanda Büyükşehir Belediyesi’nin kendilerini onayladığını düşünen PETKİM, son kararname ile yetkileri eline alan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvurdu. Büyükşehir Belediyesi’ni bypass ederek Ankara’da tüm planları onaylatan şirket belediyeye gol attı. Büyükşehir Belediyesi yetkilileri görüşmeler devam ederken bakanlığın onayı karşısında şaşırdı.

 

PETKİM’in Ankara’da bakanlığı devreye sokarak belediyeyi devre dışı bırakması ortamı gerdi. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan planlara askıda itiraz etti ve dava açtı. Konuyu mahkemeye götüren belediye, yapılan işlemlerde kamu yararına karar alınması gerektiğinin altını çizdi.

 

Yeni kurulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın harita, her tür ve ölçekte çevre düzeni, nazım ve uygulama imar planlarını, parselasyon planlarını ve değişikliklerini resen yapmak, yaptırmak, onaylamak, iki ay içinde yetkili idarelerce ruhsatlandırma yapılmaması halinde ruhsat ve yapı kullanma izni vermek; kamu ya da özel kişilere ait taşınmazlar üzerinde yapılacak yatırımlara ilişkin 3 ay içinde onaylanmayan etüt, çevre düzeni, nazım ve uygulama planları ya da ruhsatlandırma ve yapı kullanma izinlerini vermek şeklindeki yetkiler verilmişti. 17 Ağustos Depremi’nin yıl dönümünde alınan bu karar Türkiye’de tartışmalara neden olmuştu. Belediyelerin ve yerel yönetimlerin bypass edilmesine neden olan karar çeşitli sivil toplum kuruluşları ve odaların tepkisine neden olmuştu.