Merkez'den dolara çifte darbe

ANKARA - Merkez Bankası normalde döviz satış ihaleleri ile yaptığı piyasasa müdahalelerini bugün hem ihale hem de doğrudan satış yöntemi ile gerçekleştirdi.

 

Sabah 1.35 milyar dolarlık satış ihalesi açan MB, ortalama 1.8620 liradan 750 milyon dolarlık satış yapmıştı. 

 

Saat 16.00 sıralarında ise Merkez'den bir hamle daha geldi. Piyasaya doğrudan satışa başlayan Merkez Bankası, kurların 1.85 liranın altına gelmesini sağladı.

 

Gün içinde 1.8715 TL'ye kadar çıkan dolar, müdahalenin ardından 1.8490 TL'ye geriledi.

 

Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada, "piyasa derinliğinin kaybolmasına bağlı olarak spekülatif davranışlar sonucunda kurlarda sağlıksız fiyat oluşumları gözlendiğinden piyasaya satım yönünde doğrudan müdahale edilmektedir" denildi.

 

Merkez açıklamasında yarın da yüksek tutarlı döviz satım ihalesi açılabileceği yönünde uyarıda bulunuldu.

 

Merkez Bankası bu hamlesiyle dövize yaklaşık 5.5 yıl aradan sonra ilk kez doğrudan müdahale etmiş oldu.

 

TCMB, dövize en son 26 Haziran 2006 tarihinde satış yönünde müdahale etmiş ve o tarihte 848 milyon dolar tutarında döviz satmıştı.

 

Banka 23 Haziran 2006'da 763 milyon dolar, 13 Haziran 2006'da da 494 milyon dolar satmış, böylece 2006 Haziranı'nda yapılan toplam satış 2 milyar 105 milyon dolara ulaşmıştı.

 

Merkez Bankası 2002 yılının Temmuz ayında 3 milyon dolar, aynı yılın Aralık ayında ise 9 milyon dolar satmıştı. 2004 yılınının 11 Mayısında da banka 9 milyon dolarlık satış gerçekleştirmişti.

 

ING Bank Başekonomisti Sengül Dağdeviren, Merkez'in dolara müdahale ile hızlı çıkışları dengelemeye, engel olmaya çalıştığını söyledi.

 

Dağdeviren, Merkez Bankası'nın bugünkü müdahalesine ilişkin yaptığı değerlendirmede, beklentiye ilişkin TL'de baskı olduğunu, Banka'nın bunun karşısında güçlü durmaya çalıştığını söyledi.

 

Belirsizliklerin azalmasının yurt dışında önemli olacağının altını çizen Dağdeviren, ancak şu anda yurt dışı piyasaların kırılgan olması, Türkiye'nin hızlı büyümesinin yarattığı finansal ihtiyaç gibi unsurların beklenti açısından baskı oluşturan unsurlar olduğunu ifade etti.

 

Dağdeviren, "Merkez duruşu çok net. Onu devam ettiriyor. Dolayısıyla ben bu müdahalelerden daha hızlı bir çıkışın istenmediğini anlıyorum. Sanırım son dalgalanmada sepette 2.20'leri gördük ama hızlı bir çıkıştı. Merkez Bankası, sonuç itibariyle hızlı çıkışları dengelemeye, engel olmaya çalışıyor" dedi.

 

West LB Genel Müdür Yardımcısı Burak Üstay ise, piyasanın son birkaç gündür bu ihtimali konuştuğunu belirterek, "Normalde Merkez aynı gün valörlü müdahale ederdi ama bu kez yarın valörlü müdahale etti. Bence Merkez bir sinyal veriyor. Elindeki araçların belirli bir kısmını kullanıp piyasadan gelen tepkilere bakacak" dedi.

 

İş Bankası İktisadi Araştırmalar Bölüm Müdürü İzlem Erdem de Merkez Bankası'nın dolara müdahale ile teklifleri değerlendirerek fiyat hareketlerine baktığını, dolayısıyla ne kadarı spekülatif, ne kadarı gerçek talep bunu algılamaya çalıştığını bildirdi.

 

Erdem, Merkez Bankası'nın banka ekonomistleriyle son gerçekleştirdiği toplantıda bundan sonra mesaj vermektense, doğrudan hareketlerinin görüleceği yönünde mesaj verdiğini, burada da esas faktörün spekülatif hareket olup olmadığına baktığını düşündüğünü söyledi.

 

Şu ana kadar daha önceki döviz satım ihalelerinde tutarı yüksek belirleyip, o tutarda satışın gerçekleşmediğini hatırlatan Erdem, “1.350'lik ihale açıyor, bugün mesela maksimum 750'yi gördük. Orada bence gelen teklifleri değerlendirerek fiyat hareketlerine bakıyor. Dolayısıyla ne kadarı spekülatif, ne kadarı gerçek talep bunu algılamaya çalışıyor. Yaptığı son açıklamalarda da zaten 'spekülatif hareketin varlığının farkına vardık, dolayısıyla da bu anlamda önlem alıyoruz' diyor” şeklinde konuştu.