İzmir'deki Deprem Çalıştayı'ndan ürküten rapor

Fatih Yapar/Egedesonsöz - İzmir Deprem Tehlikesi ve Önlemleri Çalıştayı’nda konuşan Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Zafer Akçığ, deprem konusunda çarpıcı açıklamalarda bulundu. İzmir Büyükşehir Belediye Meclis Salonu’nda iki gün sürecek olan çalıştayın ilk gününde konuşan Akçığ, yapılan araştırmalarda çarpıcı sonuçlara ulaştıklarını ifade etti. Başta İzmir olmak üzere Ege Bölgesi’ndeki fay hatlarının yıllarca ‘Normal Fay’ olarak adlandırıldığını ifade eden Akçığ yapılan araştırmalarda kentte bulunan fay hattının ‘Doğru Atılımlı Fay’ olarak tespit edildiğini söyledi. Akçığ bu tespitin olası bir depremde tehlikeyi daha da arttırdığını sözlerine ekledi. Akçığ, açıklamada ayrıca Yarımada Bölgesi’nde deprem beklediklerini söyledi.

 

İzmir’de daha önce yapılan ‘RADİUS Projesi’nin sondaj ve küçük araştırmalarla ortaya çıktığını söyleyen Akçığ, yeni çalışma kapsamında bin 500 metre derinliğe kadar inerek birçok yerde yeraltını görüntülediklerini belirtti. İzmir’deki deprem riskinin araştırılması için 16 istasyon kurulduğunu anlatan Akçığ, “ Beş istasyon da Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi’nden (AFAD) geldi. Bu sayının 75 ile 100 rakamlarına kadar çıkması gerekiyor. İzmir’de 1688 yılında olan büyük depremde Manisa ve İzmir tamamen yıkıldı. Buralarda 20 bin insan yaşamını yitirdi. Seferihisar ve Gülbahçe Fay Hattı’na çok dikkat edilmesi gerekiyor. 2005 yılında kırılmalar oldu. Karaburun ve Torbalı (Tuzla) Fay Hatları da tehlike arz ediyor. Seferihisar’ı içine alan Yarımada’daki fay hattı yapısal olarak mutlak kırılmasını tamamlayan cinsten. Er ya da geç bu kırılma gerçekleşecek” dedi.

 

TÜBİTAK’ın desteğinde, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İl Afet ve Acil Durum Yönetimi Müdürlüğü ortaklığındaki "İzmir Metropolü ile Aliağa ve Menemen ilçelerinde güvenli yapı tasarımı için zeminin sismik davranışlarının modellenmesi" projesinin çalışmalarının da tamamlandığını söyleyen Akçığ, “Birçok yerde yer altında çalışmalar yapıldı.  Artık İzmir’in altını avucumuzun içi gibi biliyoruz. Yeraltında neyle karşılaşacağımızı çok iyi öğrendik. Kentin neredeyse 1500 metreye kadar olan derinliklerinde fotoğrafı çekildi” dedi. Akçığ, depremlerden sonra en büyük tehlike olan yangınların da büyükşehirlerde önemli bir risk olduğunu sözlerine eklerken doğalgaz hatlarının da olası yangınlarda önemli olduğunu dile getirdi.

 

Erken uyarı istasyonlarının sayısının İzmir’de arttırılması gerektiğini belirten Akçığ, aktif fay hatlarının davranışlarının iyi tespit edilmesi gerektiğini söyledi. Yerleşime açılacak yeni alanlara yapılacak binaların iyi analiz edilmesi gerektiğini de ifade eden Akçığ, “Yeni imar planları ve kentsel dönüşüm alanları yeniden revize edilmelidir. İzmir’de yüksek katlı yapıların olduğu Mavişehir ve Bostanlı gibi bölgelerin zemin iyileştirmeleri yapılmalıdır. Vatandaş her şeyi devletten bekliyor. Toplam 8 katlı 16 daireli bir apartmanın bina dayanıklılık testi 16 bin TL’yi aşmıyor. İnsanlar maalesef bunu yapmıyorlar. Devletin kentsel dönüşüm projelerine destek vermesi gerekiyor” dedi.

 

SEFERİHİSAR VE BALÇOVA İNCELEMEDE
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun şehir dışında olması nedeniyle katılamadığı çalıştayda belediye adına Başkan Danışmanı Konak eski Belediye Başkanı Muzaffer Tunçağ konuştu. Tunçağ, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin deprem konusunda hazırlıklı olduğunu ifade etti. Tunçağ, “ İmar yönetmeliği ve yüksek yapılar yönetmeliğini çıkartan belediyeyiz. Ayrıca tarihsel dokunun korunması çalışmalarının yanında bir yandan da kentsel dönüşüm projelerini hayata geçiriyoruz. İl genelinde 10 yerde hazırladığımız proje Ankara’dan onay bekliyor. İzmir İtfaiyesi sadece Aydın ve Denizli’ye değil birçok ile yardımcı oluyor. Toros’ta kurulan merkezde eğitimler veriyoruz” dedi. Tunçağ ayrıca İnşaat Mühendisleri Odası ile protokol aşamasına getirdikleri bir çalışmadan daha bahsetti. Tunçağ, belediyenin Balçova ve Seferihisar İlçelerinde yapı güvenliği çalışması yapacağını söyledi.

 

Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanı Murat Nurlu ise çalıştayda Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı 2023 konulu konuşma yaptı. Türkiye’deki bakanlıklar başta olmak üzere ilgili kurumların çalışmaları ve yapacakları hakkında bilgi veren Nurlu, “ Ülkemizin yüzde 99’u deprem kuşağında bulunuyor. Ayrıca yüzde 66 oranında aktif fay hattı var. Bu zamana kadar geçen süreçte yani 1900’lü yıllardan beri 48 büyük depremde 86 bin kişi hayatını kaybetti. Ayrıca bu depremlerde 516 bin bina ya yıkıldı ya da hasar gördü” dedi. Nurlu, planın önemle uygulanması gerektiğini ifade ederken, “Bu plan sadece bizim değil. Sizin planınız. Herkes sahip çıksın” ifadelerini kullandı.