Carettalar çekeklere karşı!

MUĞLA - Muğla'nın Fethiye İlçesi'nde görüntü ve deniz kirliliği yarattığı gerekçesiyle tekne çekek yerini Yanıklar Köyü Karaot mevkiine taşımak isteyen ve bununla ilgili proje hazırlayan Özel Çevre Koruma Kurumu (ÖÇKK), Akdeniz Deniz Kaplumbağalarını Koruma Vakfı (MEDASSET) tarafından başta Avrupa Birliği olmak üzere yaptırım gücü bulunan tüm kuruluşlara şikayet edildi. 

Vakıf Başkanı Lily Venizelos, "Çekek yeri olarak düşünülen Karaot mevkisini deniz kaplumbağalarının yumurtlama alanı. Yapımı engellemek için her şeyi yaparız" dedi. ÖÇKK, Fethiye'nin Karagözler mevkiinde yıllardır faaliyet gösteren tekne çekek yerinin görüntü ve deniz kirliliği oluşturduğu gerekçesiyle taşınması çalışmalarını, geçen yıl hızlandırdı. Çekek yerinin Çalış plajının batısında kalan kumsalın sonu olan Yanıklar Köyü Karaot mevkiine yapılması kararlaştırıldı. Projeler hazırlandı ve sivil toplum örgütlerinin fikri alınmak üzere broşürler hazırlatıldı. 

Toplantı yapılmadan broşürü gören Akdeniz Deniz Kaplumbağalarını Koruma Vakfı (MEDASSET) Başkanı Lily Venizelos konuyu önce, 1979 yılında Bern'de imzalanan ve Avrupa'nın yaban hayatı ve yaşama ortamlarının korunması sözleşmesiyle ilgili çalışmaları yürüten merkeze bildirdi, ayrıca Belçika'nın başkenti Brüksel'deki vakıf merkezine de iletti. Hindistan'ın Goa kentinde yapılan 30'uncu Uluslararası Deniz Kaplumbağası Sempozyumu'nda da konuyu dile getiren Venizelos, Avrupa Birliği'ne de şikayet etti. Uluslararası tur operatörleri ve basına da bilgi verildi. Şikayetler bununla da kalmayıp MEDASSET'in resmi internet sitesinde de yayınlanarak uluslararası kuruluşlardan destek istendi. Başkan Lily Venizelos, DHA'ya yaptığı açıklamada, tekne çekek yeri olarak düşünülen alanın deniz kaplumbağalarının yumurtlama alanı olduğunu söyledi. Venizelos, "Tekne çekek yeri yapılacağı belirtilen bölgenin sağında ve solunda uygun yuvalama yerleri olduğu ve bu çekek yerinin yapılmasıyla gerçekten bu bölgeye deniz kaplumbağalarının gelmeyeceğini gördüm. Bunun yetkililere sorduğumda da 'denizde çok az bölgede olacak geri plana yapacağız, bu bölgeyi kirletmeyeceğiz' gibi inanılmaz şeyler söylediler. Çekek yeri yapılırsa Fethiye kumsalına kaplumbağalar artık gelmez. Biz durumu hem Bern Sekreteryası'na, hem Avrupa Birliği'ne hem de bütün uluslararası örgütlere duyurarak, bu bölgedeki çekek yerinin yapılmaması konusunda büyük bir kampanya hazırlığı içindeyiz. Dolayısıyla kumsalı korumak için elimizden geleni yapacağız" dedi.

 

Şikayet üzerine İztuzu Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Sorumlusu ve Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska ile ÖÇKK yetkilisi Aynur Hatipoğlu, Bern Sekreteryası Daimi Konseyi'nde savunma yaptı. Prof. Dr. Yakup Kaska, Bern'de yapılan görüşmelerin olumlu geçtiğini, plajlarda deniz kaplumbağalarının iyi korunduğunu ve Türkiye'deki yuvalama alanlarındaki sayıların diğer ülkelere göre sürekli artış gösterdiğini belgelerle anlatarak yetkilileri ikna ettiklerini belirtti. Prof. Dr. Kaska, "Taraf olduğumuz Bern Sözleşmesi Sekreteryası'na Akdeniz Deniz Kaplumbağalarını Koruma Vakfı'nın yetkilileri tarafından Türkiye'de kaplumbağaların iyi korunmadığı, problemlerin olduğu yönünde şikayette bulunuldu. Daha önce de buna benzer şikayetlerde Türkiye, 'Kumsallarda yapılaşma yapmayacağım, ışık yakılmayacak' türünden belirli taahhütlerde bulundu. Dolayısıyla bu taahhütler çerçevesinde korumanın yapılmadığı ya da yapılıyorsa nasıl yapılacağı gibi konuların sürekli konuşulması gerekiyor. Götürdüğümüz film, fotoğraf ve tanıtım çekimleriyle durumu anlattık. Komite üyeleri çalışmalarımızdan memnun kaldılar. Çekek yeri için ÖÇKK özel bir yazı hazırlayarak ikinci bir savunma yapacak. Ben projenin tamamını görmeden bir şey söylemek istemem ama broşüre göre yapılacak çekek yeri ortama zarar verecek gibi gözüküyor. Konu deniz kaplumbağalarını korumak olunca yuvalama kumsalının orta yerine böyle bir şeyin yapılması zarar verecektir bu açıkça görülüyor" diye konuştu.

 

ÖÇKK Başkanı Ahmet Özyanık, Fethiye'nin deniz turizmine gerekli altyapı yatırımlarına ihtiyacı olduğunu söyledi. Fethiye Karagözler mevkiinde mevzuata aykırı ve çevreye zarar veren bir çekek yeri bulunduğunu kaydeden Özyanık, "Tekne sahiplerinin yıllık bakımlarını yapmaları gerekiyor. Biz öncelikle Fethiye'deki sorunun doğaya zarar vermeden çözülmesi için Karaot mevkiinde hazineye ait yerin planlarını tamamladık. Tahsis işlemleri bitti. Burada deniz kaplumbağalarıyla ilgili problemi bilim adamları, sivil toplum örgütleri ve yatırımcılarımızla bir araya gelerek çözmemiz gerekiyor. Karaot mevkii özellikle Çalış kumsalının en batısındaki uç ve Akgöl ile bağlantılı bir kumsal. Burada yapılacak çekek alanının kaplumbağa üremesini engellememesi gerekiyor. Bu nedenle de çekek faaliyetlerinin daha çok biz kara tarafında yapılmasına ilişkin tedbirlerimizi alacağız. Herkes bir araya gelerek projede ne gibi tedbirler alınacağını kararlaştırırsa ÇED raporu ve diğer konularda ortak fikir oluşur. Burada çevreye olağanüstü zarar söz konusu ise B planını devreye koyacağız. Önemli olan gelinmiş bir noktada geriye gidilmemesi" dedi. (DHA)