Büyükşehir'de 'emsal' tartışması! Başkan Soyer: İzmir'in vicdan kapısını açtık

Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - İzmir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı olağan Meclisi'nin üçüncü oturumu gerçekleştirildi.  İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in başkanlığında gerçekleştirilen oturuma Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi ev sahipliği yaptı.

Meclisin açılışı öncesi meclis üyelerine 'Size bir müjdem var' diyerek meclis üyelerine seslenen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, "Bundan sonra her meclis toplantısı öncesi İzmir türküleri ve şarkıları dinleyeceğiz" dedi.

Meclis oturumunun gündeminde ise İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 30 Ekim 2020 tarihinde yaşanan 6.9 büyüklüğündeki depremde  evleri hasar gören vatandaşlar için verileceği açıklanan emsal artışı maddesi tartışmaları damga vurdu.

BOZTEPE: YETKİLİ BİLGİ VERİRSE SEVİNİRİZ
Meclis gündemi maddesinin görüşülmesi sırasında söz alan AK Parti'li Meclis Üyesi Hüsnü Boztepe, "Bu konuyla ilgili salı günü toplandık ancak daha sonraki salı günü gündeme gelecek dediler... Bu konuda imar komisyonunda yetkili olan biri bilgi verirse seviniriz" dedi.

ÖNAL:  UZUN ÇALIŞMALAR İLE REVİZYON ÖNERİYORUZ
Söz alarak bilgi veren CHP'li Meclis Üyesi İrfan Önal, "Geçen sene 30 Ekim'de çok acı bir olay yaşadık. Büyük yaralarımız oldu. Biz İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak bunların telafisi noktasında çalışmalarımızı başlatmıştık. Bu anlamda 4 ay içinde K alanlarını hep birlikte geçirmiştik... Sonrasında özellikle en ağır yarayı alan Bayraklı'da hasar gören binaların yapılaşması için bir süre başlamıştı. Bu süreçte başlayan ve başlayamayan yerler olmuştu. Bundan dolayı bir emsal artışı çıkarma kararı almıştık. Bununla birlikte ayrı yerlerden de talepler geldi. Yani farklı ilçelerden vatandaşlar yapılarını dönüştürmek için yardım istediler. Bizde bu nedenle uzun çalışmalar ile revizyonları öneriyoruz. Revizyon ile gelen önerilerde emsal noktasında hep birlikte bir karar veriyoruz. Bunun haricinde orta ve ağır hasarlı yapıların dönüşümü için bir emsal kararı almaya hazırlanıyoruz bugün" ifadelerini kullandı.

BOZTEPE: KONUYU KOMİSYONLARA GÖNDERELİM
Bilgilendirmenin ardından kürsüye çıkarak yeniden konuşan AK Partili Meclis Üyesi Boztepe, "Teknik bilgiyi ilgili daire başkanlığı ile ilgili bilgi verirlerse çok sevinirim. K alanları ile ilgili birlikte çalıştık. Ben tüm kalbimle inanıyorum ki böyle bir önergeyi Suphi Bey'in kendilerinin hazırlamadığına. Biz İrfan Bey'e dedik, bu Bayraklı kararı düşecek diye ancak karar daha sonradan bunu dışarıda bırakmış. Yüzde 20 artış... Bir binada 10 kat var ve tüm inşaat alanı bin metrekare. Biz burayı bin 300 metrekare yapacağız. Karşıyaka'yı örnek alırsak bir bina ağır hasarlı ancak yanındaki hasar kaydı almamış.  Biz burada 10 katlı yeri 12 kat yapacağız ancak yanındaki bina ne olacak? Bize denildi ki, K sınırı içindekiler bu yasanın dışında kalacak. Bizim Bayraklı için de aldığımız bir karar var. Bu karar da diğerlerinden çok farklı.  Kararımızda yazan yüzde 20, mevcut yönetmeliğe göre mi yüzde 20 yoksa mevcut hakları korunarak mı yüzde 20? Burada Bayraklı için aldığımız kararın benzeri bir karar almamız lazım. Böyle bir karar almazsak ilk mahkeme yürütmeyi durdurma kararını alır. Gelin bu konuyu komisyonlara gönderelim. Zaten 1 yılı kaybettik, üzerinde detaylı çalışalım" dedi.

YILDIZ: TEKNİK AÇIDAN BİRÇOK EKSİK VAR
Geçmiş mecliste yaşanan tartışmaları hatırlatan AK Parti Grup Sözcüsü Hakan Yıldız, "Geçtiğimiz ay bu mecliste hararetli bir şekilde K alanlarını ve emsal artışını konuştuk. Depremzedelerde de neden K alanları ile sınırlı tepkisi oluşmuştu.  Bizim beklediğimiz konu, Bayraklı ilçesi sınırlarını kapsayan kararın tüm İzmir'i kapsaması ve buna oybirliği yapmaktı. Biz K'ların inisiyatifini ilçelere bırakmıştık. 12 ilçe dışında K sınırlarının belirlenmesi konusunda ek süre de veriyoruz. Ancak bu maddeye baktığımızda K sınırı dışında kalmış orta ve ağır hasarlı binalara bir hak tanıyoruz. Biz öyle anladık.  Bornova, Karşıyaka ve diğer ilçelere Bayraklı'daki emsali vermemiş oluyoruz. Bayraklı'nın elde ettiği artışı diğer ilçelerinde kullanması gerekiyor. Biz ortak iradeyi birlikte koymamız lazım. Bu önerge birçok eksikliği içinde barındırması lazım. Bayraklı'yı bu önergenin dışında bıraktığımız için Bayraklı'da K sınırları dışında kalan yapılarda bu önergedeki hakkı kullanamayacak. Bu nedenle bu konuyu komisyonlara geri gönderelim ve yeniden detaylı görüşelim. Birçok teknik açıdan eksiklikleri var” dedi.

HIZAL: DETAYLI BİR ŞEKİLDE TARTIŞMAMIZ LAZIM
AK Parti adına söz alan Grup Başkanvekili Özgür Hızal ise kendi partilerinin grup toplantısında dahil konuyu tam olarak anlayamadıklarını dile getirirken, "Biz İzmir Büyükşehir Belediyesiyiz. İlçe belediyesi değiliz. Bütün ilçe belediyelerinin sorunları ile ilgilenmek zorundayız. Burada şu anda tartıştığımız konuyu uzunca komisyonlarda tartışmamız lazımdı. Belki ilçe belediye başkanlarımızla da tartışmamız gerekiyordu. İzmir'de belki en güzel ortak irade çalışması K sınırları ile ilgiliydi. Siyasetten uzak bir çalışma yaptık. Bazı ilçelerde sorunlar yaşandı bu konuda ancak onun ardından da emsal konusunda sorunlar yaşandı. İzmir'i yönetenler biz ne kadar muhalefette yapsak söz hakkı başta meclis olmak üzere Büyükşehir Belediye Başkanı'nda. Bu konularda odaların baskı yapması ve bir takım söylemler gerçekleştirmesi doğru değil. Biz 1 saatlik grup toplantımızda bu kararın ne içerdiğin anlayamadık. Bu K ile ilgili bir düzenleme değil. Biz deprem kuşağıyız. Birkaç gündür İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin ODTÜ ile yaptığı protokolden bahsediyoruz. Burada bir ayrım yaparak Bayraklı'yı ayırmak gibi bir önerge ortaya konması çok doğru değil. Bizim bunu acil ancak detaylı bir şekilde tartışmamız gerekiyor. Bu yöntem depremden zarar görmüş İzmirlilere haksızlık. Biz bunu detaylı görüşerek doğru bir kararı çıkarmalıyız" şeklinde konuştu.

ŞİMŞEK: 5 KİŞİNİN AYRI ŞEYLER ANLAMASI TUHAF
Meclis gündeminin herkes tarafından farklı anlaşıldığını vurgulayan MHP Grup Sözcüsü Hakan Şimşek sert eleştirilerde bulunurken, "Türkçe bir metni okuyup da 5 kişinin aynı şeyi anlamaması tuhaf bir durum. Bir karar alıyorsak, böyle önemli bir kararı alma arifesindeysek, böyle bir metni okuyan Türk insanının aynı şeyi anlaması gerekiyor. Alınan bu karar eşitlik ve adalet vurgusuna son derece aykırı. Böyle olursa önceki meclislerde olduğu gibi kapıya dayanmalar ile karşı karşıya kalacaksınız. Geçen mecliste söylemiştim" dedi.

PARLAR: MESLEK ODALARININ HİÇBİR İTİRAZI OLMAYACAK
AK Partililerin eleştirilerine yanıt veren CHP'li Meclis Üyesi Ozan Parlar, "Bayraklı'da emsal 1.6 mevcut yapılarda. İzmir'in körfezini çevreleyen yapılarak baktığımızda emsal yaklaşık 8. K bölgeleri ayrı bir olay. Bununla ilgili belediye meclisimiz bir uzatma kararı aldı. Arkadaşlarımız söz aldı, ben anlayamadım dedi. K bölgeleri ilçe belediyeleri tarafından belirleniyor. K sınırları ile korunan hakların yanında depremde hasar gören 1480 yapı var. Bunlar K yapısı olarak kabul edilecek ve yüzde 20'lik emsal artışı verilecek. Bu şekilde meslek odalarının hiçbir itirazı olmayacaktır" diye konuştu.

KIRMAZ: ALDIĞIMIZ KARAR K BÖLGELERİ İLE İLGİLİ DEĞİL
Kentsel Dönüşüm Komisyonu Başkanı CHP'li  Necati Kırmaz ise, alınan kararın K bölgeleri ile ilgili olmadığına değinerek "Biraz dikkatli okunursa hiçbir kafa karışıklığı olmadığını düşünüyorum. Bizim aldığımız karar K bölgesi ile ilgili değil. Bizim aldığımızı karar K sınırları dışarısında kalan yapılar için geçerli olacak bir karar" ifadelerini kullandı.

HIZAL: ODALARDAN KORKTUĞUNUZ İÇİN BU KARARI ALDINIZ
CHP'li üyelerin sözleri üzerine yeniden söz alan AK Partili Özgür Hızal, "Bayraklı'da az hasarlı 1248 bina var. Yan komşusu Bornova'da 879 bina var az hasarlı... Karşıyaka'da ise 14 bin 709 az hasarlı bağımsız bölüm var. Siz Bayraklı'da depremin en fazla zarar verdiğini düşündüğünüz alana emsal verdiniz. Ancak Bornova'da ne yapacağız? Bayraklı'da 6306 yasaya dayanarak hak verdiniz, iki adım yanındaki Bornova'ya neden vermiyorsunuz? Bugüne kadar bununla ilgili daireden bu kadar kötü bir önerge gelmedi. Bu kadar kötü bir önergeyi bu güne kadar görmedik. Bu önerge ile bütün işler karışacak. Genel Başkanınızın ortaya koyduğu emsal artışı konusu karmakarışık bir hal alacak. Yine insanlar buraya gelecek dertlerini anlatmak için. Siz odalardan korktuğunuz için böyle saçma sapan bir karar aldınız" diye konuştu.

ÖNAL: BAYRAKLI'DAKİ 2 MAHALLE HARİÇ 30 İLÇEYİ KAPSIYOR
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in 'tüm sorulara cevap istiyoruz' diyerek söz verdiği CHP'li Meclis Üyesi İrfan Önal, "Bu önerge yarım saatte hazırlanmış  bir önerge değil. 3 hafta boyunca çalışılmış ve en sade şekilde anlatılmış önerge. Çok net belirtiyor. Yapılara yüzde 20 artış veriliyor. Tek bir yer hariç. İki meclis kararı aldık. Bu K sınırları ile ilgiliydi. Bizde o bölgeleri ayrıdır. Bayraklı'da orta ve ağır yapıların yanında riskli yapılar yıkılıyor. Bayraklı'da zaten aldığımızı bir emsal artışı vardı. Biz bunun dışında depremden etkilenen orta ve ağır hasarlılar. Az hasarlıları çıkardık sadece. İzmir'in bütün 30 ilçesinde Bayraklı haricinde tanımladığımız 2 mahallesi hariç 12 mahallesinde  yüzde 20 emsal verdik. K bölgesine bir zarar getirmedik. K bölgesi ayrı bir çalışma.  Bizim orta ve ağır hasarlı yapılara bir nebze destek olması için aldığımız bir karar. Yanındaki ne olacak? Yol artacak. Yani emsal artacak ancak altyapı da artacak" dedi.

YILDIZ:  İKİ FARKLI ŞEY ANLIYORUZ
Önal'ın açıklaması sonrası her açıklamanın farklı anlaşıldığını belirten AK Partili Hakan Yıldız, "Buradaki tartışmada sizin iyi niyetinizden hiç şüphemiz yok. İrfan Bey ve Ozan Bey'i dinlerken iki farklı şeyi anlıyoruz. Lütfen bu madde komisyonlara geri gönderilsin" diye konuştu.

KÖKKILINÇ: EMSAL ARTIŞLARI DEĞERLENDİRİLECEK
Söz alarak konuyla ilgili konuşan CHP Grup Sözcüsü Nilay Kökkılınç, "Burada bir kavram kargaşası var... Bayraklı ilçesinde K sınırları içinde aldığımız geçen meclisteki kararımız geçerli. Bundan şüphelerimiz olmasın. Bayraklı halkımız için geçen meclis aldığımız emsal artışı aynı. Bugün görüşülen konu ise kent genelindeki orta ve ağır yapılar için geçerli bir önerge. Burada ilçelerin belirlediği K alanların dışında kalan orta ve ağır hasarlıları da emsal artışına katıyoruz. K sınırları her ilçemiz için İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne geldiğinde yine komisyonlara gidecek ve oralarda da emsal artışı değerlendirilecek" diye konuştu.

SEVİNÇ: SAĞLIKLI BİR OLUŞUM YAPAMADIK
İYİ Parti sıralarından söz alan Grup Başkanvekili Kemal Sevinç madde konusunda bir karışıklık olduğuna dikkat çekerken, "Bu yıl hassas konuların içerisinden geçmekteyiz. Bunlardan biri de deprem. Deprem sonrası oluşan yaraları sarmaya çalışıyoruz. Bu anlamda başkanımız en duyarlı kişilerden birisi.  Bir meclis üyeliğinin yanı sıra mühendis olarak da söz aldım. Arkadaşlar çok güzel konulara değindi. Aynı yere koşuyoruz ancak ayaklarımız dolaşıyor. Burada sıkıntılarla yine bu meclis uğraşacak. Biz Bayraklı'ya yüzde 20-30 verdik. Bayraklı'nın büyük bir bölümü Bornova'dan ayrılma, bundan dolayı Bornova'da Bayraklı'dan görerek aynı emsali getirdi. Burada sağlıklı bir oluşum yapamadık. Bunu güzel bir şekilde oluşturalım ve oy birliği ile geçirelim” açıklamasında bulundu.

SOYER:  İZMİR'E VİCDAN KAPISI AÇIYORUZ
Önergeye yöneltilen eleştirilere yanıt veren Başkan Tunç Soyer kendilerinin adaleti sağlamak için bu kararı aldığını belirtirken, "Bir karışıklık yok. Bayraklı için aldığımız karar bir yerde duruyor. Onla ilgili bir çelişki yok. Bu karar şunun için alındı; Biz ağır ve orta hasarlı binalara İzmir'in tamamına emsal artışı hakkı veriyoruz. İzmir'e vicdan kapısı açıyoruz. Biz vicdanen bu depremde ağır ve orta hasar görmüş vatandaşlar için bir karar almış oluyoruz. Karar bu kadar net. Buradan anlaşılacak başka bir şey yok. Bir komisyon kararı var ve oyçokluğu ile geçmiş karar. Bu daha çok görüşülmek istenir o zaman meclisimiz karar verir. Bu kararın özü İzmir'in tüm ilçelerinde ağır ve orta hasar görmüş yapılara yüzde 20 ilave hak vermektir. Oylayacağımız karar bundan ibaret.  Vicdan kapısı açmak ile rant kapısı açmak arasında büyük fark var. Bahsedilen yapılar İzmir'in yüzde 80'i. Bunların tamamı için bir karar alamazsınız. Revize imar çalışması yapmanız gerekir" dedi.

Tartışmaların ardından oylamasına geçilen gündem maddesine AK Parti ve MHP'nin 'ret' CHP ve İYİ Parti'nin kabul oyları ile oy çokluğuyla kabul edildi.

Emsal artışı konusunda tartışmalara neden olan ve komisyondan oybirliği ile gelen madde şu şekildeydi:

“İzmir il sınırları içerisinde 30 Ekim 2020 tarihinde yaşanan deprem sonrası 7269 sayılı Kanun kapsamında ağır ve orta hasarlı olarak tespit edilen ruhsatlı yapıların, can ve mal güvenliği açısından dönüşümlerinin ivedilikle yapılması amacıyla, yapıların dönüşümüne ilişkin yapılacak olan yeni inşaat ruhsatı müracaatlarında; Bu binalarda yapı ruhsatı ve eki mimari projesinden hesaplanan toplam yapı inşaat alanına yüzde 20 ilave edilir. Yeni yapılacak yapılarda, toplam yapı inşaat alanına ilave edilen yüzde 20 artış; ruhsat ve eki mimari projesinde belirlenen kat adedinden 2 kat fazla olarak kullanılabileceği gibi, taban alanında da kullanılabilir. Ancak taban alanı yapı yaklaşma mesafeleri içerisinde kalmak koşulu ile parsel alanının yüzde 60’ını geçemez.” şeklinde yapılaşma koşullarının yeniden belirlenmesi hususunun; İmar ve Bayındırlık – Deprem ve Afet – Kentsel Dönüşüm Komisyonlarınca “İzmir il sınırları içerisinde (Bayraklı Belediyesi sınırları içinde İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin 12 Mart 2021 tarihli, 05.301 sayılı ve İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin 17 Eylül 2021 tarihli, 05.1078 sayılı Kararları ile uygun görülen alanlar hariç) 30 Ekim 2020 tarihinde yaşanan deprem sonrası 7269 sayılı Kanun kapsamında ağır ve orta hasarlı olarak tespit edilen ruhsatlı yapıların, can ve mal güvenliği açısından dönüşümlerinin ivedilikle yapılması amacıyla, yapıların dönüşümüne ilişkin yapılacak olan yeni inşaat ruhsatı müracaatlarında; bu binalarda yapı ruhsatı ve eki mimari projesinden hesaplanan toplam yapı inşaat alanına yüzde 20 ilave edilir. Yeni yapılacak yapılarda, toplam yapı inşaat alanına ilave edilen yüzde20 artış; ruhsat ve eki mimari projesinde belirlenen kat adedinden 2 kat fazla olarak kullanılabileceği gibi, taban alanında da kullanılabilir. Ancak taban alanı yapı yaklaşma mesafeleri içerisinde kalmak koşulu ile parsel alanının %60’ını geçemez.” şeklinde düzenlenerek değişiklikle oyçokluğu ile uygun bulunduğuna ilişkin Müşterek Rapor”

HIZAL: EKSİK BİLGİLER VERİLDİ
Gündem dışı konuşmalarda söz alarak Harmandalı'ndaki toprak kayması ile ilgili konuşan AK Parti Grup Başkanvekili Özgür Hızal, "Bakış açılarımız farklı olabilir, siyaseten meselelere farklı yaklaşabiliriz bunlar normal. Dün bir konu ile ilgili Harmandalı'ndaki çöp tesisi ve ondan kaynaklandığını söylediğimiz bir takım sorunlarla ilgili bizim yaptığımız eleştiriler üzerinden sunum yapıldı. Bu sunumdaki söyleminiz ile ilgili konuşacağım… Elimde bir rapor var. Bu, büyük ihtimal sizde de var... Temmuz 2021 tarihinde İzmir Büyükşehir Belediyesi Atık Yönetim Daire Başkanlığı tarafından bir özel şirkete hazırlatılmış rapor. Dünkü sunumda bazı bölümler ile ilgili bize bilgiler verildi. Ancak eksik bilgiler verildi. O bölgeye gittiğimde bu görüntüleri çeken kişiler kendileri benim yanıma geldiler ve kendileri bu görüntüyü bana ulaştırdılar. Sonuç kısmında diyor ki; Bölge kısmında hazırlanmış olan eski raporlar incelendiğinde kayma 2013 yılında başlamıştır deniliyor, Temmuz 2021'de. Dün bir arkadaşımız ‘Orada çöp suyu ile ilgili bir sıkıntı yok’ dedi. Ben kimyager değil hukukçuyum. Ancak görüntüden bir çöp suyu olduğunu söyleyebilirim. Asfalttan çıkan köpüklü suyun asitli bir sıvı olduğunun üzerinde durabilirim. Elbette ki yurt dışı seyahatlerinize gideceksiniz. Biz size bölgeye gidip gitmediğinizi sorduğumuzda, 'Nerden biliyorsunuz gitmediğimi?' dediniz. ‘Biz gittik, sorunu yerinde inceledik ve bürokrat arkadaşlarımıza anında müdahale edilmesi için talimat verdim’ demenizi  beklerdik. Ancak gitmediğiniz yönünde bize bilgiler geliyor. Bu İzmir'in en temel sorunlarından biri. O çöp tesisine yeniden çöp dökülmemesi gerektiği yönünde bilgiler de geliyor. Başka bir tarım mümkün evet. Kendinizce bir duruş ortaya koyuyorsunuz ancak bizde gözümüzün bebeği olan İzmir için eleştiriler ortaya koyuyoruz. Bu eleştirilerimiz yaparken bazı arkadaşlarımızın dediği gibi meseleyi farklı noktalara çekmiyoruz. İzmir'in menfaati için yapıyoruz. Harmandalı bölgesinde ciddi sorun devam ediyor" dedi.

SOYER: NİHAYİ KARAR NE DERSE ONU YAPACAĞIZ
İddialara yanıt veren Başkan Soyer, "Heyelanın çöp tesisi ile  bir alakası yok. Netleşmesi gereken konulardan bir bu. Orada topu denilen, o bölgedeki taşıyıcı noktalardan birindeki çok yoğun bir biçimde toprak çekilmesi bölgesinin dayanak noktasını zayıflattığı için heyelan başlıyor. İki net tespit var. Birincisi çöp suları ile ilgili orada kanallar var, bunlar toplanıyor ve depoya getiriliyor ve oradan arıtmaya götürülüyor. Fakat heyelan başladığında orada kopmalar oluyor. Görüntüler doğru, ne yazık ki 6 ay önce kopmalar nedeniyle bu suların çıkması söz konusu oldu ancak arkadaşlarımız hemen müdahale etti. Bu mesele hayati bir  mesele. Bizim bunu makyajlayarak, hafif göstermeye çalışarak bir şey yapmamız mümkün olabilir mi? Bu kadar ağır bir sorumluluğu şirin göstermek için bir şey yapabilir miyiz? Asla böyle bir şey olmaz. Ne yapılması gerekiyorsa, nerede ne yapılması gerekiyorsa büyük bir titizlikle bunların gereğini yapıyoruz. Orada bir şey olup bitiyor ve onlara seyirci değiliz. Son rapor 1 ay içinde gelecek. 2 rapor vardı Dokuz Eylül Üniversitesi'nin hazırladıkları bir de nihai bir rapor gelecek. Tüm bunlar değerlendiriliyor. Metan gazı sızması diye bir şey yok. Bunlar toplanıp elektrik üretiliyor. Çöp suyu ile ilgili zaten tesisi yapılırken kanallar döşendi. Ne yazık ki heyelan nedeniyle kopmalar olduğu için bunlar yaşanıyor. Rapor bize fore kazık yapılması gerektiğini söylerse onu yapacağız. Bu mesele hepimizin meselesi" diye konuştu.