Hangi aday neden / nasıl yazıldı?

Ümit Yaldız/ Egedesonsöz - Milletvekillerine dönük yorumlarda parti içi operasyonlar, yıpranmışlık, tabandan/kamuoyundan yükselen değişim talebi ilk sıralarda yer alırken, listelerde yer bulanlara iliştin yorumlar da genel merkeze, kentteki hakim siyasi güçlere yakınlık birinci sırada yer alıyor.

Hangi vekil adayı neden/nasıl yazıldı?

İddialı üç partinin İzmir listelerine dönük analizlerde mevcut listelerin nasıl şekillendiği ortaya çıkıyor. CHP listelerine bakıldığında; 2007’de kente ithal aday olarak gönderilen demokrasi şehidi gazeteci Uğur Mumcu’nun eşi Güldal Mumcu’nun ikinci döneminde liste başı olması listelerin en önemli sürprizlerinden biri olarak görüldü.  

 

TBMM Başkan Vekili Güldal Mumcu’nun liste başı olmasında meclisteki performansıyla göz doldurmasının yanı sıra Kılıçdaroğlu ile grup başkan vekilliği döneminden itibaren ikili ve yakın bir diyalog kurması, her ne kadar önceki genel sekreter Önder Sav’a yakın siyaset yapsa da bunu parti içinde çok fazla dışa vurmaması, taraf olmaması gösteriliyor. Liste başı yapılması sürpriz karşılanan Mumcu hakkındaki bir diğer önemli nokta da, çok fazla bilinmemesine karşın 22 Mayıs kurultayı öncesi adının genel başkanlık için geçmesine karşın Kılıçdaroğlu’na tam destek vermesi gösteriliyor.  

 

İzmir’de evi olmayan adaylardan hukukçu Rıza Mahmut Türmen’in AİHM’deki tecrübesi, Kılıçdaroğlu’na yakınlığı, partiye hukuki açıdan özellikle de uluslar arası hukuk açısından katkısı listede yer bulmasını açıklıyor. İzmir’de evi bile olmayanlar listesinde yer alan TARİŞ Eski Genel Müdürü Prof. Dr. Oğuz Oyan’ın üçüncü dönem adaylığını açıklamakta zorlanan parti örgütü, Oyan’ın Yeni CHP sürecindeki ani refleksi/manevrası ile İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’na yakınlığını ortaya koyuyor.

 

Musa Çam’ın DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi’nin kontenjanından konulduğu aynı zamanda İzmir’deki Alevi kesim ve parti örgütüyle olan diyalogunun da listelerde yer almasını kolaylaştırdığı yorumları yapılıyor. Prof. Dr. Hülya Güven’in yükselişi ise ekipsel bulunuyor. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ve eşi Türkegül Kocaoğlu ile uzun yıllara dayanan dostluğu, Prof. Güven’in Eşrefpaşa Hastanesi başhekimliğinden itibaren siyaseten yükselişini de anlatmaya yetiyor.

 

Erdal Aksünger’i açıklamak için BİLSES Vakfı Başkanlığı yeterli bulunuyor. Alevi kesimin öğrenci yetiştirmek için kurduğu Vakfın, son dönemde siyasetçi de yetiştirdiği yorumları kulislerde ağır basarken, Bayraklı Belediye Başkan Adayı olmak için 2009 öncesinde büyük mücadele veren Aksünger’in 1. bölge altıncı sıraya oturması da bu dönemden itibaren Kılıçdaroğlu ile yakınlaşmasında yatıyor. Grup Başkan Vekili ve İstanbul Belediye Başkan Adayı olduğu dönemde Kemal Kılıçdaroğlu’nu BİLSES Vakfı’nın gecesine davet ederek, ‘yılın siyaset adamı’ ödülü veren Aksünger’in Yeni CHP hareketinde de doğru yerde durduğu, İzmirli Gençlik Kolları Genel Başkanı’nın atanmasında söz ve karar sahibi olduğu biliniyor. CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun Maraş Milletvekili Durdu Özpolat üzerinden kurduğu Durum TV’ye de ortak olduğu konuşulan Aksünger, üç yıl önce Mavi Alev Hareketi olarak başladığı aktif siyaset yaşamını milletvekili olarak taçlandırmayı başardı.

 

Birinci Bölge 7. sıra adayı Aydın Özcan’a gelince; Baykal döneminde 11. sıradan listeye giren Aydın Özcan’ın Rumeli dernekleri tarafından CHP genel merkezine önerildiği bir realite. Bucalı Turgay Bozoğlu’nun, doğululara yakın olan Adnan Erdil’in, Atilla Sertel’in listeden affını istemesiyle 10. sıraya oturan makine mühendisi Kazım Umdular’ın, Çiğli Eski İlçe Sekreteri ve Büyükşehir Belediyesi’nin Grand Plaza şirketinde ‘müdür’ olarak görev yapan Ebru Okay’ın listeye girmesi de ekipsel bulunuyor. Karşıyaka’da oturmasına karşın yanlış bölgeye yazılan Şener Akdemir’in en büyük referansı ise eski vekil basası Vezir Akdemir.

 

CHP’nin ikinci bölge adaylarına bakıldığında Genel Başkan Yardımcısı Alaattin Yüksel’in durumu ortada. Baykal döneminin asi il başkanı, sonraki beş yılın mahalle delegesi bile olamayan ismi Yüksel, 22 Mayıs’taki anti Baykalcı sürecin yardımı, Aziz Başkan’ın önerisi ve Önceki Genel Sekreter Önder Sav’ın gücüyle PM’ye alındı. Parti içi operasyonda hızlı manevra yapan ve Yeni CHP kadrosuna katılan Yüksel, önce Yerel Yönetimlerden sonra da Halkla İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı oldu. Alsancak’ta oturan ve birinci bölge adayı olması beklenen Yüksel’in tek sürprizi ikinci bölgeye liste başı olması oldu.

 

Uzun süre adaylığı parti içinde tartışılan Ergenekon tutuklusu Gazeteci Mustafa Balbay’ın CHP’den vekil adayı yapılması ilk önce İzmir’de dile getirilmişti. Dünya Kadınlar Günü için kente gelen ve Bayraklı Belediyesi’nin konuğu olan Yeni CHP’li Süheyl Batum tarafından ortaya atıldığında parti içinde kıyamet koparılmış, Kılıçdaroğlu bile ‘yok öyle bir şey’ diyerem Balbay’ın adaylığı konusunda uzun süre konuşmamayı tercih etmişti. Diyarbakırlı Yeni CHP’li Sezgin Tanrıkulu ile Batum’u karşı karşıya getiren Balbay ve Özkan’ın adaylığını uzun süre tartışan CHP, sonunda Mustafa Balbay’da karar kıldı. Tuncay Özkan’a ‘hayır’ yanıtı verildi.

Mustafa Balbay’ın adaylığına uzun süre karar veremeyen CHP Genel Merkezi, Balbay’ı nereden aday göstereceğini de uzun süre sakladı. Ön seçim yapılan memleketi Aydın’dan mı yoksa uzun süredir ikamet ettiği, meslek yaşamını sürdürdüğü Ankara’dan mı aday gösterileceği merak konusu olan Balbay’ın mesleğe başladığı İzmir’den aday gösterilmesi de sürpriz değildi. Ancak son anda İzmir’e konulan Balbay’ın CHP’ye başvuran ve İzmir’deki hakim yapıyla arası pek de iyi olmayan Türkiye Gazeteciler Federasyonu Başkanı ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Atilla Sertel’in önünün kesilmesi operasyonu olarak da konuşuldu. İzmir’de özellikle de ikinci bölgede çok etkin bir isim olan Atilla Sertel’in İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’na açıktan muhalefet eden Eski Başkan Yüksel Çakmur’la yakınlığı/ekipliğinin siyasi yaşamında aleyhine olduğu şeklinde yorumlanıyor. Hem birinci bölgeye hem de 10. sıraya konulmasını doğru bulmayan Sertel’e düşen ise Silivri Cezaevi’nde sık sık ziyarete gittiği, lehine kamuoyu yarattığı üyesi Mustafa Balbay’ın adaylığına sevinmek oldu.

 

PM Üyesi Mehmet Ali Susam’a TEKEL özelleştirmesi ve Esnaf Birliği Başkanlığı dönemine ilişkin dosyalar üzerinden yapılan saldırılar sonuç vermedi. Bucalı Susam’ın ikinci bölgede kalması dışında sorun yaşanmazken, İzmir’deki Yüksel-Kocaoğlu hakimiyetine siyaseten denge rolü biçilen Susam’ı listelerde görmek, İzmir Esnaf Odaları Birliği kadar Eski Baykalcı yapıyı da sevindirdi.

 

Eski ve Yeni CHP’nin üzerinde uzlaştığı DPT Uzmanı Rahmi Aşkın Türeli, Ödemişli ve Ankara’daki İzmirliler Derneği’nin başkanı. Kılıçdaroğlu’na başta aile sigortası olmak üzere projelerinde danışmanlık yapan, partinin raporlarını kaleme alan heyette görev yapan Türeli, CHP iktidarının potansiyel bakan adaylarından da biri…

 

Merkez sağın iddialı ve hırçın siyasetçisi, Eski Müsteşar, Başbakan Danışmanı Dr. Aytun Çıray, yıllarca karşısında mücadele ettiği CHP’den aday gösterildi. Müsteşarlığı döneminden hukuku olan Kılıçdaroğlu’nun elinden memleketi Ödemiş’te rozet takan Çıray’ın adaylığı zaten beklenen bir durumdu. Çıray’ın devlet tecrübesinin yanı sıra ve partinin sağlık politikalarına katkısı bekleniyor. 2004 yerel seçimlerinde kardeşi Bayındır’dan AK Parti adayı gösterilen Çıray’ın merkez sağdan hatta AK Parti tabanından bile oy alması bekleniyor.

 

Mümtaz Soysal’ın partisinde başladığı siyasi yaşamında ulusalcı bir kimlikle tanınan, Yeni CHP kadrosunun sürpriz PM üyelerinden biri olan Prof. Dr. Birgül Ayman Güler’in Bergama’da doğması ve bir süre orada yaşaması dışında kentle en büyük bağı İzmir’deki seçmen profiline hitap eden söylemi… Bergama örgütünün adayı İdris Yavuzyılmaz kadar olmasa da Güler’in adaylığının da Bakırçay bölgesinde ses ve oy getirmesi umuluyor. PM üyeliğinden itibaren İzmir’e gönderilmesi beklenin bir isimdi Güler. Tıpkı 8. sıra adayı kendisi gibi PM üyesi Levent Eyipişiren gibi.

 

Mustafa Morooğlu Balçova İlçe Başkanlığından itibaren önce il başkanlığına sonra da vekilliğe niyetlenen bir isimdi. Yeni CHP’ye ve değişime inanan eski tüfek Morooğlu, Alaattin Yüksel’le yakınlaştığı son dönemde ekipsel duruşuyla da öne çıktı. İl başkanlığını Yüksel’e yakınlığı nedeniyle kaybeden Moroğlu’nu milletvekili adayı yapan da Alaattin Yüksel-Aziz Kocaoğlu yapısına yakın siyaset yapması oldu.

 

Dokuzuncu sıra adayı Elfin Tataroğlu son dönemde CHP’ye katılan Eski DSP ve DP’li Güler Aslan’ın kızı. Ancak, Aslan’ın kızı olduğu kadar 33 yaşına sığdırdığı başarılarla da adından söz ettiren bir isim. Bilkent mezunu Tataroğlu iç mimar ve tasarımcı. CHP örgütüyle bağı olmamasına karşın CHP’nin kazandığı isimlerden biri olarak görülüyor. İzmir kamuoyunun daha üst sıralarda beklediği isimlerden biri olan Levent Piriştina’nın görevi başında vefat eden Merhum Başkan Ahmet Piriştina’nın oğlu olduğunu bilmeyen yok. Rumeli göçmenlerini topyekun harekete geçirecek bir soyadına sahip olan Levent Piriştina’nın 10. sırada bile partisine ciddi katkı sağlaması bekleniyor. Son dönemin açılım modasını takip ederek Kuşadası’nda Roman Açılımı toplantısı yapan Kılıçdaroğlu’na federasyonların önerdiği listede yer alan Özcan Purcu, Aydın Sökeli. 12. sıra adayı Hüseyin Sezer de İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde görev yapan adaylardan. İZBETON Genel Müdür Yardımcısı Sezer’in de daha iyi bir sıradan olması bekleniyordu. Örgütün gençlerinin adayı olarak öne çıkan Sezer’in 12. sıradan aday gösterilmesi önemli bir kitlede hayal kırıklığı yarattı.

Ve son sıradaki İnşaat Mühendisi Coşkun Çiftlik…

Güneydoğulu seçmene hitap eden bir siyasetçi.