'Bitki kaçırma haberlerini sık sık duyacağız'

İZMİR - Özzambak, yaptığı yazılı açıklamada, Anadolu topraklarında 40 cins içinde 700 tür soğanlı yumrulu bitki yetiştiğini, ters lale soğanının yurt dışına kaçırılması girişimine üzüldüğünü kaydetti.

    
''Yalnız çiçek soğanı değil kavun, bezelye, soğan gibi bir çok sebze de yurt dışına habersiz olarak çıkartılmaktadır'' ifadesini kullanan Özzambak, şöyle devam etti: ''Bunlardan en önemlilerinden birisi de Hollandalılar tarafından yurt dışına gizlice kaçırılmak istenen Fritillaria cinsidir. Fritillaria cinsi içinde, yalnızca ülkemize özgü olan 14 endemik türle birlikte toplam 41 tür vardır. Bu türlerden Adıyaman Lalesi, belirli miktarlarda ihraç edilebilir iken, diğer türlerin doğadan toplanması, yurt dışına çıkarılması yasaktır.

    
Günümüzden yaklaşık olarak 500 yıl önce Avusturya Macar İmparatorluğu Elçisi Busbecq, lale soğanını, 1576'da Fransız Botanikçi Carolus Clusius da ağlayan gelin soğanlarını yurt dışına götürmüşlerdir. Bu bitkilerin yıllar boyunca ıslah edilerek günümüzde çok sayıda yeni ticari çeşit elde edildi. Orijini ülkemiz olan bu çeşitleri ithal ederek yetiştirmek zorunda olmamızın, çok acı bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor.''

    
Prof. Dr. Özzambak, genetik kaynakların, doğal çiçek soğanlarının nesillerini koruma ve onları kültüre almaya yönelik olarak Ege Üniversitesi'nde ve araştırma enstitülerinde çok sayıda proje yürütüldüğünü belirtti.

    
Prof. Dr. Özzambak, doğal çiçek soğanları Teknik Komitesi de, soğan sökümleri ve soğan ihracatını denetlediğini, ''Genetik kaynaklarımıza sahip çıkmadıkça, korumadıkça, bundan sonra bitki kaçırma haberleriyle sık sık karşılaşmamız olasıdır. Bir taraftan yok olan varlıkları korumaya çalışırken, diğer taraftan bitki kaçırma haberlerini duymak üzüntü verici'' ifadelerini kullandı. (AA)