Büşra ÇETİNKAYA / EGEDESONSÖZ – Buca Belediyesi Ekim ayı olağan meclis toplantısının üçüncü birleşimi Belediye Başkanı Görkem Duman başkanlığında yapıldı. Mecliste, 2025 Mali Yılı Bütçesi görüşüldü.
AK Parti ve MHP grubunun ret oyu verdiği bütçe oy çokluğuyla meclisten geçti.
AK PARTİLİ SEVİL: BORCUMUZ KARTOPU GİBİ BÜYÜYOR
Bütçenin yüzde 100 artmasına tepki gösteren AK Parti Grup Başkanvekili Burçin Kevser Sevil, '4 milyar 860 milyon TL, bir önceki 2 milyar 700'dü. Yüzde 100 artış yapılmış hali. Gelir bütçemizden bahsetmek istiyorum. İller Bankasından, merkezi daireden destek alamıyoruz gibi algı siyasetiyle ilgili açıklama yapacağım. Mevcut yasaya vergilerden alacaklarımızı da ekleyin. Bunların hepsini toplandığınızda yasa ve merkezi hükümetten aldığınız rakam 3 milyar 535 milyon TL oluyor. Kalanına Buca Belediyesi nereden kaynak bulacak? 3 milyar 325 milyon TL'lik taşınmaz satmayı planlıyor. Buca Belediyesi'nin tek geliri sattığı ve satacağı taşınmazlar oluyor. Bundan dolayı üzüntü duyuyoruz. İktidar kanadından gelecek eleştirileri biliyorum. Ekonomiden, enflasyondan bahsedeceksiniz. 2019 yılında 63 milyon geliriniz vardı dolar bazında. Gelirlerinizde TL ve dolar bazında ciddi bir artış var. 2023 yılı bütçemiz 1 milyar 550 milyon TL. Geçen dönem de yüzde 45 dolar bazında arttı. 2024 yılından 2025'e giderken 2 milyar 700 milyondan 4 milyara çıkarak 142 milyon dolar yapıyor. Tam yüzde 100 arttırmış oluyorsunuz. Yılsonu ve yılbaşı, ekonomik dalgalanmalar doların 50 TL olmasına sebep olursa ne olur? Yüzde 50'ye yakın bir bütçe gerçekleştirmiş olursunuz. Dün stratejik plan konuştuk, verdiğim artışlara rağmen bugün 197 milyon TL borçlanma istemenizin sebebi ne? Disiplinli bir maliyet sistemi sağlanmadı. Borcumuz kartopu gibi büyüyor. Kasa emanetine alıyoruz ama ödeyemiyoruz. İller Bankasından payımızı alamıyoruz diyoruz. Temel yerel hizmetleri dahi alamıyoruz. Bu borçlar da bunu sağlamıyorsa bu kaynağın kamu ihtiyaçları için değil başka ihtiyaçlar için kullanıldığını gösterir. İzmirli olarak benim de başkanın da divan üyelerinin de vatandaşların da ana sütü gibi helal bir para. Elbette bu para gelecek ve bu parayı belediye kullanacak. Gelirlerin içerisinde yer alan teşebbüs gelirleri. 80 milyon 166 bin TL. Öğrendiğim bilgilere göre iştiraklerimiz ve şirketlerimizden elde ettiğimiz gelirler. Biz aslında bu şirketlere ne veriyoruz ne alıyoruz? Üzümkent başta olmak üzere, şirket başta olmak üzere sermaye artışlarının hepsine oy çokluğu verdik. Şirketlerle ilgili giderlere baktığımızda sermaye artışları yeterli gelmiyor ve borç verme konusunda 250 milyon TL gibi bir rakam ile karşılaşıyoruz. Verdiğimiz taşınmazlar ile birlikte nakdi yardım yapabiliriz diyoruz' dedi.
'STRATEJİK PLANIN ALTI DOLDURULMADI'
Afetlerle ilgili yatırımları soran AK Parti Grup Başkanvekili Burçin Kevser Sevil, 'Stratejik planda yer aldığı gibi afet ve dirençli kentler dendi. Altı doldurulmadı. Hiçbir bilgi verilmeden böyle bir hedef olduğu ortaya kondu. Bunun nasıl yapılacağı anlatılmadı. Emlak İstimlak Müdürlüğünün kamulaştırma başlığı altında 25 milyon gibi bir rakam var. Yüzde 1'inin bile altında kalan bir rakam. Bu yeterli olacak mı? Afetlerle ilgili yatırımımız olmayacak mı? 2024 yılı bütçesine baktığımızda bu rakamların azaldığını görüyoruz' dedi.
'YÜZDE 18 BALON OLUR ELİMİZDE PATLAR'
AK Parti Grup Başkanvekili Burçin Kevser Sevil ayrıca şunları söyledi:
2025'te yüzde kaçı yatırım bütçesi. Yüzde 18'ine tekabül ediyor. Yüzde 75'i de personel ve günlük giderlere harcanıyor. Personel giderine ve rutin işlere veriyorsunuz. Kesinleşme oranları ne? 2023 yılı yüzde 80,3, ayda bir rapor sunması gerekiyor Sayıştay'a. Gelirimizin yüzde 80 gerçekleştirdiğini görüyoruz. Gider yüzde 100'ün üzerinde gerçekleşiyor. Kalan yüzde 5 ile yatırım da yapamazsınız. O yüzde 18 balon olur elimizde patlar.
Parti olarak da belediye başkanının verdiği mesajlardan anladığımız sosyal belediyecilik önemli. Sosyal yardımlar müdürlüğü 40 milyon 980 bin gibi bir rakam. 4 milyarlık bütçenizde sosyal yardım miktarı 30 küsür milyon geliyor. Bu mu sosyal belediyecilik. Bu kadar pay ayrılmasını ben kabul etmiyorum. Basın yayın ve halkla ilişkiler müdürlüğünde 92 milyon 882 bin lira gibi bütçe öngörülüyor. 2 katı. Ulusal medyaya haber değeriniz olduğu için mi parasını ödediğiniz için mi çıktınız?
En son çıkan yasa ile binde 5'i olmak zorunda. 18 milyon TL ayırmışız. Kendi bütçemizin çok altında. Binde 5'i tutturamıyoruz. Barınak mı yapacaksınız, sokak hayvanlarına sahip mi çıkacaksınız?
Kütüphaneler ve müzeler müdürlüğü bir önceki yıldan daha yüksek. Yenisi yok. Bir önceki yıla göre düşük. Basın yayın geçen yıldan daha yüksek. Sadece personel giderleri oluşturuyor. İşe alımları son zamanlarda bu müdürlüklerde yaptık gibi görünüyor. Geçmiş yıllardan borç yükü göz önüne alındığında Buca'ya yatırım yapılacak bir bütçe olmadığını söylüyorum. Bu sebepten dolayı grubum adına ret oyu verdik.'
CHP'Lİ AYDIN: BU TAHMİNİ BİR BÜTÇEDİR
Söz alarak AK Partili Sevil'e yanıt veren CHP Grup Başkanvekili Uğur Aydın, 'Bu bütçeyi incelerken farklı bakış açısıyla incelemişsiniz aslında benim söz dahi almamam gerekirdi ancak cevap hakkı doğuyor. Tahmini bir bütçedir. Bu bütçenin ne kadarının gerçekleştiğini bir sonraki sene göreceğiz. Neden bu kadar yüksek serzenişinde bulunulmaması gerekiyor. 23 yıldır ülkeyi yönetemeyen merkezi hükümete sormamız gerekiyor cebimizdeki paranın değeri kaldıysa farklı ülkelerde yaşıyoruz demektir. Benim cebimdeki paranın bir değeri kalmadı. Dolar üzerinden hesaplama yapmak ne kadar doğru? 2019'da dolar 5.70 şu an 36 TL. Yüzde 40'ı personel gideridir. Kanunen yüzde 40'ı aşmamalıdır. İşveren arkadaşlar da var. Maliyetin neden yüksek olduğunu hesaplayın görürsünüz' dedi.
'MESELE AÇLIK VE SEFALET'
Belediyelerin kar amacı gütmediğini belirten CHP'li Aydın, 'Üzümkent'e taşınmazdan ve sermaye artışlarından bahsedildi. Belediye lokantamızı Üzümkent üzerinden gerçekleştiriyoruz. Hiç kimse yemeği 45 TL'ye vererek kar etmez. Belediyeler kar amacı gütmeyen kuruluşlardır. Başkanımız da burada ciddi bir yükün altına girmiştiniz. Ciddi bir külfet ve masrafın altına girdik. Halkın ciddi bir ihtiyacı olduğunu gördük. Kent lokantalarını çoğaltmak ve her mahalleye bir tane açmak zorundayız. İktidar meclis üyelerisiniz. Bakanlıklarla konuşun, kaymakamlıklarla konuşun, kent lokantalarını genişletelim. Mesele A ya da B Partisi değil, Mesele açlık ve sefalet. Yapılan uygulama düşük sınıfın ihtiyaçlarına yöneliktir. Oraya gidenler cebinde parası bile olmayan, geçinemeyen insanlar. Neden geçinemedikleri sorusunu bir zahmet siz cevaplayın. Meslektaşım soyut bir inceleme yapıyor. Kamulaştırma bedeliniz neden düşük denildi. Yüzde 90 üzerinde belediyeler kaybedildikten sonra tasarruf tedbirleri yazıları geliyor. Tasarrufu belediyelerin yapması bekleniyor asıl tasarruf yapması gereken kurumlar yapmıyor. Tasarruf tedbirlerine, enflasyona ve her türlü engellemelere rağmen sosyal belediyecilikten vazgeçmeyeceğiz. Afet işleri meselesi...Yeni bir deprem atlattık, valilik Bucakut'a ödül verdi. Bucakut şu an ülkeye örnek. Elektriğe az bütçe ayırmışsınız dendi, jeneratörümüz var. Sosyal yardımlara neden az bütçe ayırdınız dendi. Asli ve feri görevleri var. Gönül isterdi sosyal yardım yapmak zorunda kalmayalım. Okulun güvenlik görevlisinin maaşı ödeyemiyor devlet. Okul aile birliği kendi bütçesinden karşılıyor. Çocuklarımızı koruyamazken temizlik konusunda yaptığımız yardımları engellemeye çalışıyorsunuz. Her türlü engellemeye rağmen yapmaya devam edeceğiz. Gerekirse güvenlik görevlisinin de maaşını öderiz' diye konuştu.
'BELKİ ÖNÜMÜZDEKİ SENE 4 MİLYAR 9 MİLYAR OLACAK'
Aydın ayrıca, 'Kütüphaneleri de bize bağlasın bakanlık o zaman biz üzerimize düşeni yaparız. Spora, kütüphaneye bütçe ayırmamışsınız demek ayıptır. Amatör kulüplerimize gidin bakın, belediyemiz nasıl destek oluyor. Merkezi hükümetin görevlerini bize yüklemeyin. Basına fazla bütçe ayrılmış dendi. Her türlü müdürlüğün baskılarını bütün işlerini basın müdürlüğünden çıkar. Belki önümüzdeki sene 4 milyar olacak sana 9 milyar. Bunun sorumlusu kim? Bunun sorumlusu devleti yönetenlerdir' açıklamasını yaptı.
BAŞKAN DUMAN: SOSYAL BELEDİYECİLİĞİ TÜM MÜDÜRLÜKLERE YAYIYORUZ
Başkan Duman, sosyal yardımlarla ilgili, 'sosyal hizmetler müdürlüğü bütçesi, sosyal demokrat partinin böyle bir bütçe hazırlamaması gerektiğini ifade etti. Biz bunu sadece bu müdürlükle kısıtlamıyoruz tüm müdürlüklere yayıyoruz. Sağlık hizmetleri müdürlüğünde çok önemli işler yaptık bu da sosyal belediyecilik hizmetleridir' şeklinde konuştu.
AK PARTİLİ KULA: CENAZEYE ŞEMSİYE GÖNDEREMİYORUZ
AK Partili meclis üyesi Zülfiye Kula, 'Meclis üyesi olarak göreve ilk geldiğimde vatandaşımızın dilekçeleri alınıp belli bir miktarda para çıkarılıyordu, bu kalktı. Çalışkan öğrencilere burs veriliyordu bu kalktı, asker yardımları, tüp yardımları oluyordu bunlar kalktı. Hemen algı farklı yerlere gidiyor. Yapılan yanlışları söylemek suç mu? Bir cenaze törenine bir şemsiye gönderemiyoruz Kaç tane cenaze gidiyor Buca'da. Sandalye sıkıntısı yaşıyoruz. Sosyal belediyecilikte bu konulara da dikkat edilmeli. Sağlık işleri Müdürlüğü'nün gideri14 milyon TL. Bizim bir ambulansımız bile yok' ifadelerini kullandı.
CHP'Lİ GÜLTEPE: ÇOCUKLAR BESLENME ÇANTASI OLMADAN OKULA GİDİYOR
CHP'li meclis üyesi Hacer Taş Gültepe söz alarak, 'Çocuklarımız beslenme çantası olmadan okula gidiyor. Açlık konusu daha önemli bir konu. Sosyal belediyecilik anlamında herkesin destek olması gerektiğini düşünüyorum. Sosyal yardımlardan bahsetmek bile kötü. Sosyal yardıma ihtiyaç duyulmamalı. Öyle bir ülkede yaşamalıyız ki kültürel faaliyetlere bütçemizi düşünmeliyiz. Bu ay hangi tiyatro oyununa gitmeliyiz diye düşünmeliyiz. Muhtaç edilmiş yoksulluklar söz konusu. Belediyelerin asli görevleri var, görevleri dışında ortak paydaşlarıyla da bir şeyler yapmalı. Siz bizden sinekleri mi öldürün diyorsunuz bataklığı mu kurutunun diyorsunuz. Dönüyor dolaşıyor her şey ekonomiye dönüyor. Gelin hep beraber bataklığı kurutalım' dedi.
AK PARTİLİ POLATOĞLU: SİYASİ NEZAKETSİZLİK YAPILDI
AK Partili meclis üyesi Fatih Polatoğlu, şunları söyledi:
'Stratejik planda siyasi nezaketsizlik var. Belediye bu bir kamu kurumudur. Bu planda cumhurbaşkanımızın resmini çıkartmışsınız. Bir önceki planda vardı. Bu kadar vizyonsuz bir planda cumhurbaşkanımızın resminin olmayışını eminim o da isteyecektir. Dört bir yanı otoyollarla, demiryollarıyla kuşatan, köprüler inşa eden, kendi uçaklarımızı üretmek ve kullanmak varken 2025 yılı için 250 metre yol vizyonunuzla cumhurbaşkanımızın resmi olmaması şahsım adına uygun olan olmuş.
'BELEDİYELER KAR AMACI GÜTMEZ AMA ZARAR AMACI DA GÜTMEZ'
Bütçede, basın yayın, özel kalem ile birlikte toplam 103 milyon maliyeti var. Belediyemiz borçlu. Belediye kar amacı gütmez dediniz ama zarar amacı da gütmez. Gelir gider dengeli olmalı. Üretmelisin, üretmezsen borca girersin. Aksi takdirde satmak eyleminde bulunursun. Direkt veya endirekt olarak üreten müdürlüklerimiz var. İklim değişikliği ve sıfır atık müdürlüğü. İşletme müdürlüğü var gelir sağlayabilecek. 7 tane müdürlüğün bütçesi 100 milyon TL iken sadece basın yayın 103 milyon TL. Olmaz. Bu şekilde borç ödenmez. Bir adım bile atamayız. Sürekli bahsettiğiniz niyet okumacılığı veri olarak da önümüzde. Biz de uyarınca kin ve nefretle bakıyorsunuz. Bahaneleriniz hep merkezi hükümet. Devleti itibarsızlaştırmayın. Devlet itibarsızlaştırmaya çalışanların kim olduğunu halk çok iyi biliyor.'
CHP'Lİ YILDIZ: HİÇBİR ŞEY YAPILMIYOR GİBİ DAVRANILIYOR
CHP'li meclis üyesi Sosyal Hizmetler komisyon Başkanı Mustafa Yıldız, 'Sosyal hizmetlerde hiçbir şey yapılmıyormuş gibi davranılıyor. Evleri yanan, sel mağduru olan vatandaşlar oldu. Bizlere geldiklerinde parasal anlamda destek olduk Kaymakamlığın reddettiği insanlar ayardım ettik. Cenazelere ikram araçları gidiyor. Çadırları yeterli değilse de 6-7 tane taziye çadırı gönderebiliyoruz. Ailelerin kültürel özelliğine göre değişiyor. Sandalye masa da gönderiyoruz, mezarlıklara kadar araba tahsis ediyoruz' dedi.
SEVİL: BUCAKUT CUMHUR İTTİFAKI SAYESİNDE KURULDU
AK Partili Burçin Kevser Sevil, 'Afet işlerini Bucakut'un varlığını sorgulamadım. MHP ile birlikte cumhur ittifakının verdiği önerge ile Bucakut kuruldu. Daha da akredite olsun daha güzel işler yapsın istiyoruz. Hamaset siyaseti yapıyorsunuz. Borçlanabilirsiniz satış yapıyorsanız yapın. Buca'ya yatırım yapın. Borç ödemek için bu parayı istiyorsunuz. CHP'li bir önceki başkanların bıraktığı borç. Bu borcu biz yapmadık. Siz borç ödüyorsunuz ekonominin bedelini ödemiyorsunuz. Hepsine verecek cevabımız var ama siz önce Buca'yı anlatın' diye konuştu.