Mart ayının yaklaşmasıyla birlikte kirada evi olanlar için önemli bir dönem de geliyor. 'Gelir Vergisi Kanunumuzun 70 inci maddesinde yazılı mal ve hakların (Arazi, bina, haklar, motorlu taşıtlar vs.) kiraya verilmesinden elde edilen gelirler 'gayrimenkul sermaye iradı' olarak adlandırılmış Ve belli koşullarda gelir vergisine tabi tutulur şeklinde açıklanmıştır '
2011 yılında elde edilen kira gelirlerinin yıllık 2 bin 800 liralık kısmı vergiden istisna tutulmuştur. Bu miktarın altında kira geliri elde edenler vergi ödemeyecek. Bu miktarın aşılması halinde ise 2 bin 800 liradan çıkarılarak, aradaki kısmın vergisi ödenecek. Örneğin aylık 1.000 TL geliri olan bir mükellefin yıllık kazancı 12 bin lira ise istisna tutarı düşüldükten sonra 9 bin 200 lirası için Gelir Vergisi ödeyecek. Yüzde 15'ten başlayan oran gelir dilimi arttıkça yükselecek. Tabi bu konuda kanunlarımızın kiracılara kira gelirlerini beyan edip vergilerini öderken bazı harcamalarını gelirlerinden indirme imkanı verdiğini de hatırlatmakta fayda var.
Vergiden neleri düşebileceğimizi gelir vergisi kanunumuzun 74. maddesinde belirtilmiştir. Belirlenen bu indirimleri gelir idaresi hazırladığı rehberde de ayrıntılı yazmıştır. Sizde aşağıda açıklayacağımız yaptığınız bu giderleri vergiden düşebilirsiniz.
  • Kiraya verenin ödediği aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri.
  • Konutun idaresi için yapılan giderler.
  • Kiraya verilen malla ilgili sigorta giderleri.
  • Konutla ilgili vergi, resim harç gibi ödemeler.
  • Evle ilgili kredi ve borçların faiz giderleri.
  • Ev için yapılan onarım giderleri ile bakım ve idame giderleri.
  • Sahibi oldukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konuttaki kira bedelleri.
Bildiğiniz gibi Maliye Bakanlığı, kira gelirlerinin doğru olarak vergilendirilmesi için dört yıl önce 500 liranın üzerindeki kira gelirlerinin banka veya PTT aracılığı ile tahsil edilmesi uygulamasını başlatmıştı. Maliye yetkilerince yapılan açıklamalardan anlaşılan Kira bilgileri, kira geliri beyanları ile karşılaştırıldığında gelirini banka aracılığı ile tahsil ettiği halde, kirasını devlete beyan etmeyen on binlerce ev sahibinin bulunduğu anlaşılmakta. Yine aynı şekilde, kira gelirlerini bankalar üzerinden tahsil eden binlerce ev sahibinin de, kira gelirlerini eksik beyan ederek, düşük vergi ödediği tespit edilmiş. Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre gayrimenkul sermaye iradı mükelleflerinin sayısı 1 milyonu aşmış. 2011 başında 971 bin olan GMSİ mükellefi sayısı Kasım 2011'de 1 milyon 43 bin olduğu görülmekte. Kira gelirleriyle ilgili beyanname vermek zorunda olan ev sahipleri için Maliye bu yıl farklı bir uygulama başlattı. İki amaçla başlatılan bu uygulama öncelikli Kira vergisiyle ilgili kayıp kaçağın önüne geçmek, sonra ise vatandaşın işlemlerini hızlandırmayı amaçlamaktadır.
Daha önceki makalelerimde vergi idaresindeki değişimleri anlatırken anlatmıştım maliye bakanlığı e devlet sistemi ile kayıt dışı ile mücadele eylem planı çerçevesinde bir çok kurum ile bilgi aktarımı protokolleri imzaladı bu sayede tapulardan gelen bilgiler bankalardan gelen bilgiler sayesinde maliye kira gelirini beyan etmeyen veya eksik beyan edenleri çok kolay bir şekilde tespit etme imkanına sahip kira gelirlerinde kayıt dışını önlemek ve beyan vermeme yüzünden vatandaşın cezalı duruma düşmesini önlemek adına maliye bu yıl ilk kez vatandaşın tapu, vergi ambarı, banka, sigorta bilgileri gibi verileri kullanarak beyannameleri otomatik doldurarak hazırlayıp adreslerine bir mektup ile gönderecek. Kira geliri elde edenler bunu ya kabul edip imzalayacak. Ya da kendileri gelip beyanda bulunacak'
Bu yeni sistemde beyannamelerde yanlışlık olduğunda bunu kira geliri sahibi bunu internetten gelir idaresinin web sitesine girerek düzeltilebilme veya vergi dairesine giderek düzelttirebilme imkanına sahip olacak. Bu otomatik beyannameleri dikkate almayan ya da eksik bildirimde bulunan ev sahipleri hem istisna tutarından yararlanamayacak hem de ağır cezalarla muhatap olabilecek ayrıca maliye böyle bir durumda geriye dönük 5 yıllık inceleme yapılabilecek ve kira geliri elde eden kişiler , eksik beyan veya beyan vermeme yüzünden yüksek faizle vergi ödemek zorunda kalabilirler.Bu konuda son olarak söyleyeceğimiz şey ise
Bedelsiz kira konusundadır. Kişi arkadaşına evini bedelsiz kiralamışsa emsal kira bedelinin yüzde 5'i kadar kira geliri elde etmiş sayılacaktır. Ve şartlara göre beyan vermesi gerekebilir ancak Boş evin korunması için başkalarının ikametine bırakılması veya birinci dereceden akrabalara evin bırakılması ya da akrabaların aynı evde oturması durumunda kira geliri ve beyan verme zorunluluğu yoktur.