Uşak geri dönüşümde harikalar yaratıyor

İZMİR - Tekstil atıklarından otomobil lastiğine kadar pek çok farklı atığın geri dönüşüm tesisleri aracılığıyla yeniden ekonomiye kazandırıldığı kentte bu işi üstlenen tesislerinin sayısı her geçen gün artıyor. Özellikle tekstil teleflerinin geri kazandırılması konusunda büyük başarı kazanan Uşaklı firmalar, Türkiye'nin dışında da birçok yabancı ülkeden de geri dönüşümde kullanılacak hammadde alıyor. Egeli Sabah’tan Fırat Soylu’ya konuşan Tekstil teleflerinin geri kazandırılması alanında Türkiye'de lider olduklarını söyleyen Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mustafa Kuvvet, "Bu tesislerde adeta koyunsuz yün, tarlasız pamuk üretiyoruz" dedi.

 

Geri dönüşüm sektörünün istihdam, ekonomi, çevre ve enerji tasarrufu açısından büyük önem taşıdığını belirten Başkan Kuvvet, desteklerle sektörün önünün açılması gerektiğini belirterek, "Uşak geri dönüşüm sektöründe önemli rakamlara ulaşmış durumda. Bu bizim olduğu kadar Türkiye için önemli bir gelişme. Ancak bölgemiz yeterince desteklenmemektedir. Uşak'ı Dünya'ya geri dönüşüm merkezi olarak sunabilmemiz için destek istiyoruz. Bu sektörden daha çok insanın ekmek yemesini istiyoruz. Geri dönüşüm sadece bizim için değil bütün ülke için önemli. Uşak bu konuda önemli bir merkez haline gelmeli" diye konuştu.

 

İşine yaramayan ve "sıfır değer" olarak görünen artık ve atıklarının Uşak'ta geri dönüştürülerek Türkiye için artı değer haline getirildiğini dile getiren Başkan Kuvvet, Türkiye'de yılda 450 bin ton tekstil atığının çöpe gittiğine dikkat çekerek şöyle konuştu:

"Bu atıkların geri kazanılmasıyla ekonomik kazancın yanı sıra çevre kirliliğinin de önüne geçiliyor. Enerji tasarrufuna da ciddi katkı sağlanıyor. Uşak bu konuda sektörde çok ileri durumda. Şifanoz'da 700 ton, karnette 150 ton ve polyesterde 30 ton olmak üzere toplamda günlük 1030 tonluk geri kazanımı ile Türkiye'de üretilen tekstil atıklarını neredeyse tek başına geri kazanıyoruz. Bu anlamda Uşak'ın geri kazanım konusunda özel olarak desteklenmesi gerekiyor."

 

Uşak'ta özellikle tekstil atıklarının geri dönüşümü konusunda faaliyet gösteren büyük firmalar var. Kapasitesiyle Türkiye'de birinci, dünyada ikinci sırada gelen Çoban Tekstil bunlardan bir tanesi... Halil Çoban tarafından kurulan Çoban Tekstil, tekstil teleflerini geri dönüşümle ipliğe dönüştürüyor. Günde 150 ton üretim yapabilen firma, üretiminin yüzde 60'ını yurt dışına ihraç ediyor. Firma, sadece Türkiye'den değil yurt dışındaki birçok ülkeden de tekstil artığı alıyor. Tekstil teleflerini ayrıştırarak iplik haline getirilirken, ayrıştırılması zor olanlar ise keçe olarak yatak ve otomotiv sanayisinde kullanılıyor. Yünlü ürünlerden çıkan akrilik atıklar da elyaf haline getirilip ikinci kalite peluş battaniye, dokuma ve örme ipliklerinde kullanılıyor. Günlük yaklaşık 1030 ton tekstil telefleri yerinde değerlendirilerek ekonomiye katılıyor.

 

Hurdaya ayrılmış otomobil lastikleri de geri dönüşümle ekonomiye kazandırılıyor. Ömrünü tamamlamış lastikler (ÖTL) herhangi bir yakma işlemi yapmadan, kimyasal madde kullanmadan bıçaklı mekanik kırıcılarla parçalanıyor. Daha sonra özel makineler sayesinde bu parçalanmış lastiklerin içerisindeki çelik tel ve bezleri ayrıştırılarak çeşitli ölçülerde kauçuk granül oluşturuluyor. Günlük 20 ton hurda oto lastikten yeri dönüşümle 15 ton kauçuk ve 5 ton çelik elde ediliyor. Bu ürünler asfalt yollar, futbol sahalarının çimlerinin arasına, tartan pist, yürüyüş yolları çocuk oyun sahaları dahil bir çok farklı sektörde kullanılıyor.