Kan yerine gözyaşı aktı

GELİBOLU - Binlerce Avustralyalı ve Yeni Zelandalı, gece Çanakkale'den Gelibolu'ya giderek, törenin başlamasını uyku tulumlarında bekledi. Soğuk havadaki bu bekleyiş sırasında dev ekranlarda Çanakkale Savaşı'na ilişkin belgesel ve röportajlar gösterildi.

Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri ve Yeni Zelanda Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin müzik dinletisinin ardından tören kıtasının yerini almasıyla tören başladı.

 

Avustralya Gazi İşleri Bakanı Warren Snowdon, törende yaptığı konuşmada, Gelibolu'nun, çoğu genç ve tecrübesiz birçok askerleri için büyük bir macera ve bilinmezlik olduğuna işaret ederek, İngiltere İmparatorluğu'nun savunulmasında müttefik kuvvetlere batı cephesinde katılacağını düşünen askerlerin bilinmeyen bir düşmana karşı bilinmeyen savaşlarda savaşmak durumunda kaldığını belirtti.

 

Çıkarma hareketinin ardından Anzakları aşırı zor bir arazi, aşırı zor bir iklim gibi büyük sıkıntıların beklediğini ifade eden Snowdon, her iki tarafın da hastalık, açlık, donma gibi sıkıntılarla karşılaştığını söyledi.

 

Anzakların çok kararlı, cesur bir düşmanla karşılaştığını ve Osmanlı tarafının büyük bir maliyetle galip geldiğini kaydeden Snowdon, şöyle konuştu:

 

“Savaş bazılarının sabrını tüketti, cesaretini kırdı. Trajedi ve fedakarlıktan arkadaşlığın gücünü ve önemini ve hatta birbirlerini sevmeyi öğrendiler. Bu kanlı ve kazanılamaz savaş bizim kim olduğumuzu anlamamızda, ulusal kimliğimizi oluşturmamızda belirleyici bir andır, milliyetimizi biçimlendiren bir dönemdir. Bize beklenmedik kahramanlar sağlayan, kendimize ve birlikte büyük işler başaracağımıza olan inancımızı sağlayan bir dönem.”

 

Snowdon, bu törende Anzakların ve Türklerin bir arada bulunmasının neredeyse yüzyıl önce meydana gelmiş korkunç günlerden bu yana büyüyen karşılıklı saygı ve dostluğun kanıtı olduğunu belirterek, “Anzakların ruhları yaşamaya devam ediyor. Bize güç ve ümit veren bir ruh. Kuşkusuz şimdiki nesillerimizde olan ruh” dedi.

 

Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Murnay McCully de 96 yıl önce Anzak askerlerinin Sarı Bayır'ın bir kısmını ele geçirmek üzere geldikleri koyda yenilgiye uğramalarından bir Anzak efsanesi doğduğunu, bu efsanenin bugün Avustralya ve Yeni Zelanda halkları arasında eşsiz ve koparılamayacak bir bağın temelini oluşturduğunu ifade etti.

 

Aynı tarihte Yeni Zelanda, Avustralya ve Türkiye arasında da bir bağ doğduğunu söyleyen McCully, 96 yıl önce buraya gelen 8 bin 556 Yeni Zelandalıdan üçte birinin eve geri dönemediğini, yarısından çoğunun yaralandığını belirtti.

 

Türkiye hükümetine atalarını bu özel yerde anma fırsatı verdikleri için teşekkür eden McCully, şunları kaydetti:

 

“Maalesef halen çatışmalardan tam anlamıyla kurtulamamış bir dünyada yaşıyoruz. Bugün ülkelerimizin genç insanları kendi akranlarını korumak için hayatlarını riske atıyorlar. Özgürlük ve güvenlik maalesef bedelsiz elde edilemiyor, bu bedel ki çoğu zaman genç kadınların ve erkeklerin hayatlarıyla ölçülüyor. Ancak 96 yıl önce burada vuku bulmuş bu trajik olaylardan öğrendiğimiz, bir zamanlar düşman olanların yalnız uzlaşmakla kalmayıp yakın arkadaş ve birlik olabileceği ve diğerlerinin çatışmalarını beraber çözebileceği. Burada hayatlarını kaybedenleri en iyi şekilde onurlandırmalı ve diğer çatışmaları da hatırlayarak tarihten önemli bir ders çıkarmalıyız.”

 

Şafak törenine Türk Silahlı Kuvvetleri adına katılan iki subay, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün 1934'te Çanakkale Savaşları'nda yaşamlarını yitiren yabancı ülke askerlerinin ailelerine yönelik sözlerini Türkçe ve İngilizce olarak okudu.

 

Tören, iki dakikalık saygı duruşunun ardından Türkiye, Avustralya ve Yeni Zelanda milli marşlarının okunması ve alana çelenklerin konulmasıyla sona erdi.