İZMİR - Asliye Hukuk ve Aile Mahkemeleri'ne eskiden bir mahkemeye günde 14 ile 18 arasında dava dosyası düşerken, bir öy önce başlayan yeni uygulamadan sonra bu sayı 4 ile 8 arasında değişti. Uygulamanın ilk başladığı hafta bir mahkemeye ortamala 1 ile 3 dosya düştü. 2. hafta ise bu sayı 3 ile 5 arasında oldu. Bir aylık değerlendirmeye göre ise bir mahkemeye 4 ile 8 arasında değişen dosya sayısı düştü.
Tepki çeken yasayla ilgili Adalet Bakanlığı, taraflarca aksatılan giderler nedeniyle uzayan dava sürelerini kısaltmak olduğu belirtilmişti. Bakanlık, davalarla ilgili her türlü tebligat ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibi giderlerin, davacı tarafından avans olarak yatırılması zorunluluğunun, halen tahsil edilmekte olan giderlere bir ek yük getirmediğini, baştan toplu tahsili yapıldığını belirterek tepkilerin haksız olduğunu
belirtmişti.
Parası olmayan Adliye'den geri dönüyor
Hakimlere bile yasa çıkmadan bir kaç gün önce düzenlenen panelle anlatılan Yeni "Hukuk Muhakemeleri Kanunu'ndan vatandaşın haberi bile yok. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde de kabul edilerek kanunlaştırılan kanunu apar topar uygulamaya sokulmasından haberdar
olmayan bir çok vatandaş, dava açmak için geldiği Adliye'ye, peşin para denilince geri dönmek zorunda kalıyor. Bu durum vatandaşları olduğu kadar avukatları da zor durumda
bırakıyor. Bir çok vatandaş Adliye kapısından geri dönüyor.
"Sen masrafı yatır dava bitince parayı kesersin"
Yeni sisteme göre, her türlü tebligat ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibi giderleri karşılayacak tutarın, avans olarak davacı tarafından dava açılırken yatırılması zorunluluğu vatandaşı olduğu kadar avukatları da zor durumda bıraktığını belirten Avukat Mustafa Tekin, "Eskiden vatandaş 50 ile 200 arasında cebine para koyduğu zaman dava açıp hakkını arayabiliyordu. Şimdi ise bize gelip, sen bu masrafı yatır, dava bitince alacağım paranın içinden tahsil edersin diyor. Bu yasanın çıkmasından sonra bir çok kişi dava açıp hakkını arayamaz hale geldi. Örneği işten çıkarılan ve maaşını ve tazminatını alamayan bir vatandaş, nasıl dava açabilecek. Bu vatandaşın dava açmaya kalksa nerden baksanız cebine en azından 300 ile 500 TL.cebine para koyması gerekir" dedi.
Emekli Hakim Kerim Çallı:"Sistem oturana kadar mağduriyetler olur"
Yeni Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK), 1 Ekim 2011 itibarıyla yürürlüğe girmesiyle birlikte ülke genelinde dava sayısı önemli ölçüde düşmesini yorumlayan eski Hukuk Hakimi Kerim Çallı, "Sistem belki ileride çok faydalı olacak. Ancak, apar topar uygulanmaya başlanan sistem yüzünden karmaşa yaşanıyor. Hakimler eski ile yeni dosyalar arasında şaşırmış durumda. Kalem çalışanları yeni yasa için yetersiz. Vatandaş ise dava açarken paranın peşin yatırılacağından haberi bile yok. Bir çok kişi para olmadığı için dava açamıyor. Mağduriyetler olacak" dedi.
VATANDAŞLAR
Mustafa Kumru:(Kaynakçı) "Paranın peşin alındığından haberi yok"
İşten çıkarıldığını ve dava açmak için Adliye'ye geldiğini belirten kaynak işçisi Mustafa Kumru, "Ben dava açılırken paranın peşin alındığından haberim yoktu. Benden yaklaşık 350 TL.istediler. Bu parayı duyunca şok oldum. Neden diye sorduğumda ise bana yeni uygulamanın böyle olduğunu söylediler. Dakikalarca kuyrukta bekledim ve böyle bir olayla karşılaşınca sinirlendim. Cebimde para olmadığı için dava açamadan Adliye'Den geri döndüm" dedi.
Adem Bilir(Tekstil işçisi)."Ben de dava açamadım"
Yaklaşık 7 yıldır çalıştığı tekstil fabrikasından kriz bahanesiyle çıkarıldığını belirten Adem Yavuz, "Ben de bir dilekçe yazdırıp Adliye'nin yolunu tuttum. Sıraya girdikten sonra sıra bana geldiğinde benden 300 TL.civarında bir paranın peşin yatması gerektiğni söylediler. Bende bu kadar param yok sonra verebilirim dedim. Ancak, yeni kanunun çıktığını ve peşin para yatırmayanın dava açamıyacağını söylediler. Bende geri döndüm. Şimdi borç bulup davayı açmaya çalışacağım" dedi.(Cumhur Erkek/İzmir)