İzmir'de binaların yüzde 80 çürük mü?

CAN ÖZLÜ/ EGEDESONSÖZ - Van’da yaşanan deprem felaketi sonrası meydana gelen yıkımlar, bina güvenliğini ve zemin etütlerini yeniden gündeme getirdi. Depremin hemen ardından, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, kentsel dönüşüm projeleri kapsamında İzmir’i de pilot bölgeler arasında göstermesi, dikkatleri bu kente yöneltti. Deprem profesörlerinin, 7 şiddetindeki bir sarsıntı ile yerle bir olma ihtimalinin yüksekliğine dikkat çektiği İzmir’de yapılan bina testleri de korkunç tabloyu gözler önüne serdi. Bayraklı, Bornova ve Karşıyaka Belediyeleri bünyesinde kurulan deprem etüt merkezlerinin yaptıkları incelemeler ürkütücü boyutlara ulaşan ihmalleri ortaya çıkartırken, çözüm konusunda somut adımların henüz atılmamış olması kafalarda soru işaretleri yarattı. Belediye yetkilileri, deprem konusundaki resmi analiz ve güçlendirme yetkisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda olduğunu belirtirken, belediyelerin sadece tavsiye kararı alabildiği ancak vatandaşları harekete geçirme konusunda somut adımlar atılması gerektiği ifade edildi.

Gönül Soyoğul'un "Kılıçdaroğlu söylerse mübah, Erdoğan söylerse tu kaka!" yazısı için tıklayın

ÇÜRÜK BİNALARDA OTURUYORUZ!
Deprem Etüt Merkezleri ve Yapı Kontrol Laboratuarlarının incelemeleri, İzmir’deki ruhsatlı binaların sadece yüzde 3’lük kısmının iyi durumda olduğu gerçeğini ortaya çıkardı. Yaklaşık iki yıl önce belediye bünyesinde Deprem Etüt Merkezi oluşturan Bayraklı Belediyesi, kent genelinde yüz elliye yakın bina ve bin beş yüzün üzerinde dairede incelemelerde bulundu. Elde edilen veriler doğrultusunda incelenen binaların yüzde 80’inin kötü durumda olduğu ortaya çıktı. Üzerinde araştırma yapılan bina sayısının yüzde 35 çok zayıf, yüzde 65’i ise vasat olarak tanımlandı.

Bornova Belediyesi de Deprem Etüt Merkezi’ni geçtiğimiz aylarda devreye soktu. Vatandaşlardan gelen talepler doğrultusunda, bina ve daire bazında incelemeler yapan yetkililer şimdiye kadar yüzün üzerinde binanın depreme dayanıklılık incelemesini tamamladı. Yapılan değerlendirmeler sonucunda bu binaların ancak yüzde 10’u iyi durumda çıktı. İncelenen binaların yüzde 80’inin orta seviyenin altında olduğu bildirilirken yüzde 10’luk kısmın da oturulamayacak kadar kötü durumda olduğu tespit edildi. Orta seviyedeki binaların yapılacak ikinci bir testten sonra güçlendirmeye alınması gerektiği, kötü binaların ise yıkılmasından başka seçeneğin bulunmadığı ifade edildi.

SONUÇLAR NEGATİF!
Karşıyaka Belediyesi bünyesinde geçtiğimiz yıllarda oluşturulan deprem etüt merkezinin incelemeleri de ürkütücü tablonun sınırlarını genişletti. Başkan Durak’ın, olası bir deprem sonrası, İzmir’in ve ilçenin Van’dan beter olacağına yönelik açıklamaları da olayın önemini gözler önüne sererken, yetkililerce atılması beklenen somut adımların gecikmesi endişeleri artırdı. İzmir Valiliği ve İnşaat Mühendisleri Odası gibi kurumlar tarafından yürütülen çalışmalar ile birlikte, son iki yılda kent genelinde iki bine yakın binanın incelendiği ve deprem risk kategorisi “Orta” ve “Kötü” olarak tanımlanan bina sahiplerinin de Dokuz Eylül Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi’ne (DAUM) yönlendirildiği ifade edildi. Öte yandan BAY-DEM tarafından yapılan incelemeler, kamu binalarının güçlü olmadığı yönündeki değerlendirmeleri de doğru çıkardı. BAY-DEM tarafından yapılan başvuru çerçevesinde kentin çeşitli bölgelerinde incelenen 15 kamu binasının tamamı kötü durumda çıktı.

“3 MAYMUNU OYNAYAMAYIZ”
Bornova Belediye Başkanı Kamil Okyay Sındır, vatandaşların talepleri doğrultusunda incelemeler yaptıklarını ve çıkan analiz raporlarını bina sahiplerine verdiklerini söyledi. Belediyeler bünyesinde açılan deprem etüt merkezlerinin, tavsiye niteliğinde kararlar aldığına dikkat çeken Başkan Sındır “Belediyeler olarak sadece analizleri yapıyoruz ve sonuçları bir tavsiye raporu şeklinde iletiyoruz. Rapor doğrultusunda hareket edecek olan vatandaşların, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan akredite bir kurumla irtibata geçmesini ve güçlendirme tasarruflarını o şekilde kullanmasını tavsiye ediyoruz. Bu konuda direk yetkili değiliz ancak sakıncalı gördüğümüz yapılarda ‘üç maymunu’ oynayamayız. Önümüzdeki süreçte, ilçemizin yapı envanterini çıkartıp, vatandaşlarımızı bilgilendireceğiz” dedi.