Referandumun İzmir ve Ege sonuçlarını okumaya, satır aralarında saklı gerçekleri aramaya çalışıyoruz. Demokrasinin başkenti kimliğinden giderek uzaklaşan İzmir’’in ülke genelinde üst üste 7. sandık zaferi kazanan AKP’’ye üst üste 7. sandık mağlubiyeti yaşatarak ’‘AKP’’ye karşı muhalefetin başkenti’’ kimliğine büründüğü artık kesinleşti.

Kimileri buna CHP’’nin başkenti diyebilir.

Ancak İzmir’’in CHP’’li oluşundan önce AKP’’ye karşı kimliğini öne çıkardığı ortada.

 

Anayasa paketinin içeriği ile neredeyse hiç ilgilenmeyen İzmirlinin yüzde 64’’e yakın karşı oyu AKP’’ye karşı, Başbakan’’a karşı verdiğini sanıyorum söylemeye lüzum yok.

AKP ile yıldızı bir türlü barışmayan İzmir’’in bölgesinde artık yalnız olmadığı hatta bölgeye örnek bir model teşkil ettiğini de söylemek mümkün. 2009 yerel seçimlerinden sonra referandum sonuçları bize bunu düşündürtüyor çünkü.

 

3 Kasım 2002’’de yüzde 17 ile Genç Parti’’nin ardından 3. olan AKP, 2004’’te yüzde 33’’de, 2007 ve 2009’’da yüzde 30’’da kaldı.

Uzun lafın kısası, İzmir Başbakan Erdoğan’’ı hiç güldürmedi.

Burada sorunlu olan İzmir değil daha çok Başbakan Erdoğan ve kurmaylarıydı.

Eylem ve söylemleriyle AKP, İzmir politikasını doğru kurgulayamadı, yönetemedi.

Eğer referandumun ardından yaptığı ’‘balkon konuşmasını’’ İzmir politikasına’’ dönüştürebilseydi Başbakan Erdoğan, bugün hem İzmir hem de Ege tablosu çok farklı olabilirdi.

Ama daha çok İzmir’’i dışlamayı, kızdırmayı hatta tehdit etmeyi tercih ettikleri için bu sonuç doğal bir refleks olarak gelişti. Her geçen gün de artarak büyüyor.

Ancak yine de son 3 seçimde AKP’’nin oransal bazda yüzde 30 seviyesine oturduğunu söylemek mümkün. Yani her üç İzmirliden birinin AKP’’ye oy verdiğini’…

**

İzmir sonuçlarına genel olarak baktığımızda;

CHP’’nin başını çektiği ’‘hayır’’ bloğunun tartışmasız galibiyetini;

MHP tabanının liderleri Devlet Bahçeli’’yi kısmen de olsa dinlediğini ve yarı yarıya ’‘hayır’’ oyuna katkı sağladığını’…

AKP’’nin başını çektiği ’‘evet’’ bloğunun yüzde 37 gibi beklenenin üzerinde bir seviyede çıktığını, AKP’’nin son üç seçimde (2004, 2007 ve 2009) oturduğu yüzde 30’’luk desteğini koruduğunu hatta arttırdığını’…

BDP’’nin Güneydoğu’’da etkili olan ’‘boykot’’ çağrısının İzmir’’de de etkili olduğunu, özellikle Konak, Bayraklı, Karabağlar, Bornova, Çiğli, Menemen gibi ilçelerde boykotun net bir şekilde hissedildiğini’…

Metropoldeki MHP’’lilerin evet/hayır yarışında ağırlıklı olarak ’‘hayır’’ demelerine karşın varoş ve köylerdeki MHP tabanın daha çok ’‘evet’’ dediğini’…

Metropoldeki DSP seçmeninin (Karşıyaka, Konak örneğinde olduğu gibi) ’‘hayır’’ cephesine omuz atarken, varoş ve metropol dışındakilerin ’‘evet’’e kaçtığını’…

 

Söylemek, düşünmek, iddia etmek mümkün’…

 

İzmir sonuçlarına biraz daha yatkından bakarsak’…

Bornova, Bayraklı gibi yüksek seçmenli bölgelerdeki MHP seçmeninin ağırlıklı olarak ’‘evet’’ cephesine kaydığını’…

Buca’’daki yerel yönetim sorununun referanduma ciddi oranda yansıdığını’…

Bölünmenin ardından küçültülen Karşıyaka ile Narlıdere’’nin seçmen profiline uygun seviyede oy kullanıp rekor kırdığını’…

 

2009 hariç önceki seçimlerde metropol dışının farklı bir duruş sergilemesine rağmen referandumda İzmir’’in 30 ilçesiyle topyekun bir ’‘hayırcı’’ duruş sergilediğini’…

 

Dönüşü son güne bırakanların da yoğun trafik yüzünden oy kullanamadığını 580 bin gibi rekor seviyede seçmenin katılmadığı referanduma katılım oranın yüzde 79’’da kaldığını’…

2009’’da Ömür Kabak’’ın başkan adayı olduğu Çiğli’’de ’‘evet’’ oylarının Kabak’’ın aldığı oyun altında kaldığını’…

Ağustos sıcağında sadece Bayraklı’’da 2 bin aileye kömür dağıtan AKP’’nin devletin imkanlarını kullanarak ’‘evet’’ oylarını arttırdığını’…

Aynı ilçede yerel seçimde 79 bin oy alan Başkan Karabağ’’ın MHP’’li seçmenin ’‘evet’’e kaçmasına rağmen 97 bine yükselen ’‘hayır’’ oylarına ciddi bir katkı sağladığını.

 

Büyükşehir sınırları içinde ’‘evet’’ oylarının 2009 seçimlerindeki AKP oylarıyla karşılaştırıldığında ciddi bir artış gösterdiğini’…

Söylenebilir.

**

Ege Bölgesi’’ne genel olarak baktığımızda ise;

İzmir’’in Muğla ile birlikte 9 yıldır sürdürdüğü AKP’’ye karşı muhalefet çizgisine diğer Ege illerinin de geldiği’…

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’’ın memleketi Manisa’’da ’‘hayır’’ oylarının az da olsa fazla çıkmasıyla madara olduğu’…

Başbakan’’ın yakın arkadaşı Zeybekçi’’nin belediye başkanı olduğu Denizli’’nin de ’‘hayır’’ kervanına katıldığını’…

Manisa, Balıkesir, Uşak ve Denizli’’deki MHP teşkilatının önemli ölçüde Genel Başkanları Devlet Bahçeli’’yi dinlediği’…

*

Rahatlıkla söylenebilir’…

**

Ve de Türkiye geneline baktığımızda’…

Yerel seçim ve referandumda tabanına sahip çıkamayan MHP’’nin tam bir genel seçim partisi olduğu’…

Güneydoğu ve Doğu’’nun BDP’’nin kalesine dönüştüğü’…

Ege’’deki AKP karşıtlığının İzmir’’in de ötesinde bölge politikasına dönüştüğü’…

Bu verilerden hareketle önceki seçimlerde Türkiye Partisi olduğunu rakamlarla ispat eden AKP’’nin referandum sonuçları itibariyle bu iddiasını gözden geçirmek zorunda kalacağı’…

Son yıllarda pek çok alanda tehlikeli şekilde kamplaşan Türkiye’’de artık siyaseten de etnik, bölgesel/mezhepsel kamplaşmaların net bir şekilde arttığı’…

 

Söylenebilir’…

 

Yarın’… CHP nerede yanlış yaptı, MHP neden tabanını tutamadı?