İZMİR - İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 2013 yılında İzmir'in Turan-Alsancak arası kıyı kesimini kapsayan Yeni Kent Merkezi'nin 1/5000'lik planı notlarında yer alan 'Turizm ve ticaret' ile 'Turizm, ticaret ve kültür' tanımlarında yaptığı değişiklikleri İzmir 1. İdare Mahkemesi'nin 30 Eylül tarihle kararıyla iptal edildi. 2013 yılında yapılan değişiklikte 'Turizm, ticaret ve kültür' plan notuna 'yüksek nitelikli konut', 'recidence' eklendi.'Turizm ve ticaret' plan notunda varolan üçte bir oranında recidence koşulu korundu. Turizm-ticaret tanımında malikleri aynı olan ve bir bütünlük oluşturan imar adası ve parsellerinde yapılaşma koşulları ve kullanım kararı oranları değişmemek kaydıyla kullanımlar arası transfer yapılabilmesi, bir parselde birden fazla kullanımın yeralmasının önü açıldı. Böylece, örneğin çok katlı mağaza olan bir parselin, turizm kullanımlı başka bir parselle değiştirilmesi sağlandı. Yeni Kent Merkezi'ndeki üçte bir olarak belirlenen turizm koşulu ise yüzde 15'e düşürüldü. Konut kullanımlarının üçte bir oranından fazla olamayacağı maddesi korunurken, parseller arası kullanım transferi olanağı sağlandı.

Plan notu değişikliklerine yaptıkları itirazları reddedilen Mimarlar Odası İzmir Şubesi ve Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi 2014 yılı içinde dava açtı. Plan notu değişikliği sonrası Liman arkası bölgesinde Tariş, Turan Alsancak arası sahilde de yatırımcılar projelerini hayata geçirmek için harekete geçti. İzmir 1. İdare Mahkemesi plan notu iptali davasında 30 Eylül tarihinde karar verdi. Mahkeme, plan notu değişikliklerini 'kamu yararı taşıyan nesnel ve teknik gerekçelere dayanmaması, planda öngörülmeyen bir nüfus artışına neden olmasına karşın, artan bu nüfusun ihtiyacı olan ilave teknik ve sosyal altyapı alanlarının yine aynı bölge içerisinde planlanmasına yönelik bir plan kararı içermemesi ve mevcut planın işlevsel bölgeleme kararına dayanan yaklaşımını ve bu yaklaşımın hayata geçmesine yönelik yönlendiriciliğini ve bütünlüğünü ortadan kaldırması gerekçeleriyle planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine, kamu yararına, yasal mevzuata uygun olmadığı ve hukuka aykırı' olduğu gerekçesiyle iptal etti.

KULLANIMLAR ARASI TRANSFER NOTU KALDIRILDI
İptal kararı proje ve ruhsat aşamasına olan bazı yatırımcıları olumsuz etkiledi. İzmir Büyükşehir Belediyesi ise mahkamenin iptal kararı gerekçesine göre plan notlarında yeni düzenlemeler yapmak üzere harekete geçti. Aralık ayı son Meclis toplantısına iptal edilenin yerine yeni turizm-ticaret plan notu onaylandı. Mahkeme'nin iptal kararı doğrultusunda yapılan yeni düzenlemede turizm-ticaret tanımında eski notta var olan 'Malikleri aynı olan ve bir bütünlük oluşturan imar adalarında ve/veya parsellerinde, 1/1000 ölçekli imar planında belirlenecek birlikte belirlenecek olan alan sınırı içinde, yapılaşma koşulları ve kullanım kararı oranları değişmemek kaydıyla kullanımlar arası transfer yapılabilir, bu durumda bir parselde anılan kullanımların bir yada birkaçı yer alabilir' tanımı kaldırıldı.

YENİ PLAN NOTU ONAYLANDI
Turizm-Ticaret kullanım kararı plan notu ' Bu alanlarda alışveriş merkezleri, eğlence yerleri, her tür ticaret ve turizm tesisi (Konaklama tesisleri, otel, motel vb) konut ile sadece tek bir firmaya yada kuruluşa ait yönetim merkezleri yer alabilir. Ayrı ayrı kişi ve kuruluşlarca kullanılacak biçimde büro, ofis ve benzerleri yapıldığı takdirde 200 metrekareden bağımsız bölüm yapılamaz. Konut kullanımı ise yapı inşaat alanının 1/3'ünden fazla olamaz. Turizm kullanımı yapı inşaat alanının yüzde 15'inden az olamaz' şeklinde kabul edildi.

'TURİZM-TİCARET-KÜLTÜR'DE' RECİDENCE YAPIMI ONU AÇILMADI
Öte yandan Büyükşehir Belediyesi, iptal edilen turizm-ticaret-kültür plan notuyla ilgili yeni bir düzenleme yapmadı. Mahkeme tarafından iptal edilen recidence ve yüksek nitelikli konut yapımına olanak sağlayan plan notuyla ilgili yeni nasıl bir düzenleme yapılacağı henüz bilinmiyor. Belediye'nin planlama biriminin yeni plan notu konusunda çalışmalarını sürdürdüğü, mahkemenin iptal kararındaki gerekçelerin dikkate alınarak 2016 yılı içinde yeni bir plan notunu Meclis onayına sunması bekleniyor. Turizm-ticaret-kültür plan notudaki konut ve recidence yapımına olanak sağlayan değişikliğin iptalinden Liman arkası bölgesinde Tariş arazilerinde yapılması planlanan konut projeleri olumsuz etkilenecek.

TOPAL: YENİ PLAN NOTUNDA EKSİK İŞLEVLER YER ALMALI
Mimarlar Odası İzmir Şubesi Başkanı Hasan Topal, bir planlama alanında yer alacak işlevlerin gereksinimi olan teknik ve sosyal altyapı alanlarının ayrılmak zorunda olduğunu,aksi taktirde bu davada olduğu gibi, ilk planda konut yokken belli oranda konut önerildiğinde oradaki konutlarda yaşacak insanların ihtiyacı olan yeşil alan, eğitim, sağlık alanı, kültür alanı, gibi işlevler ayrılmadığı takdirde o plan değişiklikleri hukuken yanlış olacağını söyledi. Topal, turizm-ticaret-kültür plan notuna konut eklenmesinde ısrar edilecekse mutlaka mahkemenin iptal kararındaki yeşil alan, eğitim, sağlık, kültür alanı gibi eksik olan işlevlere yer verilmesi gerektiğini belirtti. (dha)