İZMİR - Son 5 yılda 150’’ye yakın kararı Valilik tarafından yargıya taşınan Başkan Aziz Kocaoğlu’’nun basında yer alan veryansın şeklindeki sözlerinin ardından İzmir Valiliği’’nden konu ile ilgili açıklama yapıldı. Açıklama, Büyükşehir ve İl Genel Meclisi’’nin ’‘denetim’’ yetkisinin Vali’’likte olduğu hatırlatılırken, İzmir Valiliği’’nin de bu yetkiyi kullandığı vurgulandı.
Türkiye geneli istatistiklerinde belediye meclis kararlarına karşı açılan dava sayısında birinci olan Valiliği, yaptığı açıklamayla gerekçesini ortaya koydu.
İzmir Vali Mustafa Cahit Kıraç, bir açıklama yaparak yerel yönetim kararlarına dava açma gerekçeleri ile İl Genel Meclis kararlarını neden iade ettiklerini açıkladı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu geçtiğimiz günlerde İzmir Valiliği’’nin Büyükşehir meclisinde aldığı 150’’ye yakın konuyu yargıya taşıdığını ifade edip, bu durumun Türkiye geneli için bir rekor olduğunun altını çizmişti.
Vali Kıraç: Keyfi uygulama yok
İzmir Valiliği’’nden yapılan açıklamada, Belediye Meclisi kararlarının İdari Yargı’’ya taşınması ile İl Genel Meclisi Kararları’’nın yeniden görüşülmek üzere gönderilmesi; ilgili yasa hükümleri gereği olup, keyfi bir uygulama söz konusu olmadığı gibi, denetim görevinin yerine getirilmemesi, ’“görevi ihmal’” olacaktır’” denildi.
Büyükşehir Belediyesi Meclis Kararlarına karşı açılan davalar ve İl Genel Meclisi’’nin almış olduğu bazı kararların yeniden görüşülmek üzere iade dilmesiyle ilgili olarak bazı basın yayın organlarında yer alan haberler üzerine açıklama yapma gereğinin doğduğu belirtilen açıklamada; ’“Belediye Meclis ile İl Genel Meclisi Kararlarının incelenmesi ve ardından gelen hukuki süreç; ilgili yasaların Valilere vermiş olduğu ’“denetim görevi’”nin yerine getirilmesidir. Yasalarda belirtilen sürelerde Valiliğe gelen Meclis Kararları, yapılan ’“teknik incelemelerin ardından, hukuka aykırılığın görülmesi halinde’” dava konusu edilmektedir.
Kaldı ki Valilerin ve valiliklerin tüm kurum ve kuruluşları ’“denetim görevi ve yetkisi’” bulunmaktadır.
Bu nedenle, yasalarla verilen denetim görevinin yerine getirilmemesi, diğer bir ifade ile denetim görevinin yapılmaması, ’“görevi ihmal’” olacağı gibi, idari ve adli sorumluluk getirmektedir.
En büyük mülki amir yetkisi
Haberlere konu olan 150’’ye yakın Belediye Meclis Kararı’’nın yargıya taşınması ile İl Genel Meclisi’’nin almış olduğu üç temenni kararının yeniden görüşülmek üzere iade edilmeleri, keyfi bir tasarruf olmayıp, aşağıda yasal gerekçeleri belirtilen ve teknik incelemenin ardından alınmış kararlardır. 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’’nun ’“Meclis Kararları’’nın Kesinleşmesi’” başlıklı 14’’üncü maddesinin 4’’üncü fıkrasında, ’“ Büyükşehir Belediye Meclisi ve İlçe Belediye Meclisi kararları, kesinleştiği tarihten itibaren en geç yedi gün içinde mahallin en büyük Mülki İdare Amirine gönderilir. Mülki İdare Amiri’’ne gönderilmeyen kararlar yürürlüğe girmez.’”; aynı maddenin 5’’inci fıkrasında ise ’“Mülki İdare Amiri, hukuka aykırı gördüğü kararlar aleyhine idari yargı mercilerine başvurabilir.’” denilmektedir.
Büyükşehir Belediyesi Kanunu’’nun 14’’üncü maddesi uyarınca, Mülki İdare Amiri’’ne gönderilen kesinleşmiş Belediye Meclis Kararları’’nın hukuka aykırı olup olmadığı hususundaki değerlendirme yetkisinin mahallin Mülki İdare Amiri’’nde olduğu ve söz konusu kararların hukuka aykırılığının tespiti halinde yasal süre içinde idari yargı mercilerine başvurma konusundaki takdir ve yetkinin de Mülki İdare Amiri’’ne aittir.
5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’’nun ’“Meclis Kararlarının Kesinleşmesi’” başlıklı 15’’inci maddesinde, ’“İl Genel Meclisi tarafından alınan kararların tam metni, en geç beş gün içinde Vali’’ye gönderilir. Vali, hukuka aykırı gördüğü kararları, yedi gün içinde gerekçesini de belirterek, yeniden görüşülmek üzere İl Genel Meclisi’’ne iade edebilir. Vali’’ye gönderilmeyen kararlar yürürlüğe girmez.
Yetki Valilikte
Yeniden görüşülmesi istenilmeyen kararlar kesinleşir.’” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’’nun 15’’inci maddesi uyarınca, alınan kararların tam metni beş gün içerisinde Vali’’ye gönderildikten sonra, Vali hukuka aykırı gördüğü kararları 7 gün içerisinde gerekçesini de belirterek, yeniden görüşülmek üzere İl Genel Meclisi’’ne iade edebilmektedir. Yukarıda açıklandığı gibi, Büyükşehir Belediye Meclisi, kararlarının hukuka aykırı olup olmadığının değerlendirilmesi ile hukuka aykırı olması halinde idari yargıya gönderilmesi ile İl Genel Meclisi Kararlarının yeniden görüşülmesinin istenmesi ilgili yasa hükümlerinin gereği olup, hukuka aykırı ya da keyfi bir durum söz konusu değildir’” denildi.