Romanların işsizliğine çare aranıyor

İZMİR - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in Danışmanı Ömer Ekşi, Romanlar'ın kültürel olarak kendileri dışındakilerle temas kurmaktan çekinen bir topluluk olduğunu belirterek, entegrasyon için temasın zorunluluğuna dikkat çekti. Çelik, "Toplumun Roman algısı, yaklaşımı, siyasi iktidarla kıyaslanmayacak şekilde geri planda. Önyargılar sorunun çözümüne engel. Gündelik yaşamda buna tanık oluyoruz. Bu durumda nasıl işgücü piyasasına dahil edilmelerini bekleyebiliriz ki" dedi.

 

Avrupa Komisyonu İstihdam, Sosyal İşler ve İçerme Genel Müdürlüğü ile Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü işbirliğiyle İzmir Hilton Oteli'nde düzenlenen 'Roman Vatandaşlarımızın İşgücü Piyasasına Entegrasyonları' konulu seminer başladı. İki gün sürecek seminerde 40'ı yabancı 160 katılımcı yer aldı. İzmir Valisi Cahit Kıraç, İzmir'de yaklaşık 100 bin Roman vatandaşının Konak, Bornova, Karşıyaka, Çiğli, Bergama, Tire, Bayındır ve Torbalı ilçelerinde yaşadığını, gelir getirici işlerde çalışanların sayısının az, eğitim seviyesinin düşük olduğunu dile getirdi. Vali Kıraç, şöyle dedi: "Genelde çiçekçilik, sepetçilik, kağıt toplayıcılığı, pazarcılık gibi basit işleri seçmişler. Kaçak ya da düşük kaliteli yapılarda oturuyorlar. Bu sorunun çözümü için Valilik, TOKİ, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyelerle proje üretiliyor."  İzmir'de 36 Roman derneği ve federasyonu bulunduğunu, sorunun çözümü için bu sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliğinin şart olduğunu söyledi.

 

Vali Kıraç ülke genelinde işgücüne katılımın Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2010 verilerine göre yüzde 48.8, İzmir'de yüzde 51.1 olduğunu, işsizliğin ülke genelinde yüzde 11.9 İzmir'de ise birkaç puan daha üzerinde bulunduğunu da vurguladı.

 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in Danışmanı Ömer Ekşi, Romanlar'ın kültürel olarak kendileri dışındakilerle temas kurmaktan çekinen bir topluluk olduğunu belirterek, entegrasyon için temasın zorunluluğuna dikkat çekti. Çelik, "Toplumun Roman algısı, yaklaşımı, siyasi iktidarla kıyaslanmayacak şekilde geri planda. Önyargılar sorunun çözümüne engel. Gündelik yaşamda buna tanık oluyoruz. Bu durumda nasıl işgücü piyasasına dahil edilmelerini bekleyebiliriz ki" dedi.

 

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürü Kemal Biçerli, devletin insan gücünü kullanmama lüksüne sahip olmadığını belirterek, Romanlar'ın işgücü piyasasına katılmamasının ekonomik, sosyal ve kültürel sorunları da beraberinde getirdiğini söyledi. Romanlar'ın barınma, eğitim ve istihdam sorunlarına dikkat çeken Biçerli, bu sorunların farkındalığının son yıllarda arttığını belirtti. Romanlar'ın işgücü piyasasına entegre olmaları için 16 ilde anket düzenlediklerini söyledi. Biçerli, "Anket sonuçlarına göre eğitim seviyesi çok düşük. Romanlar'ın yüzde 68'i ayrımcılığa tabi tutulduklarına inanıyor. İşgücü piyasasındaki bu inancı kırmamız gerekiyor" dedi.

 

"GELECEĞİN MESLEKLERİNE HAZIRLAYALIM"
Avrupa Komisyonu İstihdam, Sosyal İşler ve İçerme Genel Müdürlüğü'nden Walter Wolf, dezavantajlı Romanlar'ın durumlarının iyileştirilmesi için işgücü piyasasına entegrasyonlarının gereğini anlatırken, medya ve iletişim gibi geleceğin mesleklerini edinmeleri gerektiğini belirtti.

 

AB DESTEK VERMEYE HAZIR
AB Türkiye Delegasyonu'ndan Javier Menendez Bonilla, sosyal ayrımcılık, önyargı, sosyal eşitsizliğin giderilmesi gerektiğini dile getirerek, İspanya'daki Roman vatandaşlarının yaşadığı tecrübeleri aktardı. Bonilla, "Türkiye'yi bizimle ortak çaba içine girerek ortak belgeye katılıma davet ediyorum. Türkiye'de bundan iki yıl önce Roman açılımı başlatıldı. Sanırım önemli adımlar atıldı. Şimdi yapılan çalışmaları somut adımlara dönüştürme zamanı geldi. Artık Roman vatandaşlara gerçekten destek vermek gerekiyor. AB Delegasyonu, Türkiye'yi bu süreçte desteklemeye hazır. Roman vatandaşlar büyük bir potansiyeldir. Somut adımların ortaya çıkmasını istiyoruz. Roman vatandaşların somut adımlardan faydalanmasını istiyoruz" diye konuştu.

 

"İYİ NİYET VE İRADE VAR SADECE ÇALIŞMAK ZORUNDAYIZ"
Avrupa Roman Bilgi Ofisi'nden Ivan Ivanov, işsiz Romanlar'ın aktif vatandaş olamadığını vurgulayarak, "İşsiz Romanlar büyük potansiyel. Türkiye bu büyük potansiyeli kullanabilmeli. Benim kuruluşum her türlü daveti kabul etmeye hazır. Romanlar'ın entegrasyonu için destek vereceğiz. Bu konuda iyi niyet ve irade var sadece çalışmak zorundayız" dedi.

 

ÇOCUK İŞÇİLİK ÇOK YAYGIN
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşarı Namık Ata, Romanlar'ın sorunlarının 2 yıl önceki Roman Çalıştayı ile tartışılmaya başlandığını, Romanlar'ın önyargı ile karşılandıkları işgücü piyasasına dahil edilmeleri için özel tedbirler alınması gerektiğini söyledi. Ata, "Romanlar arasında çocuk işçilik çok yaygın. Romanlar göçebe oldukları için eğitim ve sağlık imkanlarından yararlanamıyor. Bu da yoksulluğu artırıyor. Artık iş değil geçerli bir meslek edindirmek gerek. Roman vatandaşların barınma sorununu çözmeye yönelik olarak valilerden konut yapılacak yerler konusunda bilgiler alındı. Çocukların eğitimi için aileler desteklenecek, özellikle kız çocuklarının eğitimi sağlanacak" diye konuştu.

 

İzmir Romanlar Derneği Başkanı Abdullah Cıstır da şunları söyledi: "Yüz yıllardır birlikte yaşadığımız bu coğrafyada, bu ülkede, birlikte ağladıysak birlikte güldüysek, birlikte çalışmayı da arzu ediyoruz. Yapılan bu çalıştaydan ümitliyiz ama sonuç odaklı, eyleme yönelik, bütçesi olan bir yaklaşım bekliyoruz. Özellikle buradan sayın bakanımıza çağrı yapmak isteriz. Doğu ve Güneydoğu bölgelerimizdeki 23 ilde, 50 bin kişiye istihdam sağlayabilecek politikaların, şimdilik, Romanların daha yoğun yaşadığı 16 il pilot alınarak bize de uygulanmasını istiyoruz. İŞKUR ile yapacağımız çalışma zaman alacaktır. Fakat, mahallelerimiz sosyal patlamanın eşiğindedir. Bu noktada acil eylem planı olarak Roman mahalleri de aynı Güneydoğu için açıklananların Romanlar için de yapılması beklentisi içindedir."

 

Yenişehir Romanlar Derneği Başkanı Ali Yangın da, her mahalleye meslek kurslarının açılmasını istediklerini söyledi. Kurslarda kazanılan beceriler doğrultusunda Roman kızlarının, gençlerinin acil olarak istihdam edilmesini istedi. Yangın, "Roman kızlarının rakı masalarına meze olduğunu" öne sürerken, "Çocuklarımız da istihdam olmadığı zaman gayrimeşru işlerle ilgileniyor. Toplumumuz için bu kanayan bir yara. Mevcut siyasilerden ve belediyelerden yardım istiyoruz. Kızlarımız sanatı olmadığı için köçekliğe gidiyor. Çocuklarımız da ya cezaevine düşüyor ya da uyuşturucu hap, esrar, müptelası oluyor. Hükümetin, bu işleri daha çabuk çözmesini rica ediyoruz" diye konuştu.(DHA)