Ölüm kanalına 25. kurban

AYDIN - Aydın'ın Ovaeğmir beldesinin içinden geçen DSİ'nin yaptırdığı, kullanımı Aydın Ovası Sulama Birliğine ait A1 kanalı, 9 yaşındaki Zübeyde Önkal'ı da yuttu. Son beş yıl içinde 24 can alan sulama kanalının son kurbanı olan Zübeyde Önkal, kanala düşürdüğü bebeğinin arkasından suya atladı ve bir daha haber alınamadı. Ovaeğmirliler, kanalın kenarının tel örgüyle çevrilmesini isterken, sorumluluğu üstlenen olmadı.

"TEL PAHALI OLUR"
DSİ yetkilileri, daha önce de gelen bu talebi, kullanımın Sulama Birliği'ne ait kanal kenarına tel örgü çekmenin maliyetinin yüksek olduğunu belirterek kabul etmedi. Sulama Birliği Başkanı Sezgin Kahya, "Bunu yapacak bütçemiz yok. Biz kanalların işletilmesi ve temizlenmesinden sorumluyuz. Kanalın bulunduğu alan DSİ'nin kamulaştırma alanı içinde kalıyor. İzinsiz çivi bile çakamayız" dedi.

HASTANE DÖNÜŞÜ
Zübeyde Önkal, Söke'nin Savuca beldesinden annesi Nuriye Önkal ve babası Ali Can Önkal ile birlikte soğuk algınlığından dolayı Devlet Hastanesi Çocuk Polikliniği'ne geldi. Dr. Ramazan Topuz'un muayene ettiği Zübeyde'den tahlil istendi. Tahlil sonuçlarının bir gün sonra alınacağını öğrenen Zübeyde'nin ailesi, Savuca'ya dönmeyerek merkeze yakın olduğu için Ovaeğmir beldesindeki yakınların geceyi geçirme kararı aldı. Ailesiyle birlikte Ovaeğmir'deki akrabalarına gelen Zübeyde'nin burada halasına, "Hala ben öleceğim galiba" dediği öğrenildi. Arkadaşlarıyla oynamak üzere sulama kanalının yanına giden Zübeyde Önkal, oyuncak bebeğini kanala düşürdü. Telaşla bebeğini almak için kanalın kenarından kolunu uzatan Zübeyde, almayı başaramadı.

8 KİLOMETRE ARAMA
Kıyıya yakın olarak suda süreklenen oyuncak bebeğini almak isteyen küçük kız, ayağı kaydı ve hızla sürüklendi. Zübeyde'nin kanalda kaybolduğunu gören arkadaşları, durumu büyüklerine anlattı. Aydın İtfaiyesi ve Sivil Savunma ekipleri önceki gün akşam saatlerinde başlayan arama çalışmalarını havanın kararmasıyla birlikte son verdi. Dün devam arama çalışmaların sivil savunma ekipleri sulama kanalında yaklaşık 8 kilometre Zübeyde'yi aradı, sonuç alamadı. Küçük kızın cesedi, dün akşam saatlerinde düştüğü yerden yaklaşık 5 kilometre ileride bir köprünün altında sıkışmış olarak bulundu.

 

"ARTIK ÖLMESİNLER"
Ovaeğmirlilerin önlem çağrıları sonuçsuz kalınca 'Ölüm kanalı' olarak anılmaya başlayan Aydın Ovası Sulama Birliği'ne bağlı A1 kanalında son olarak hayatını kaybeden Zübeyde Önkal ile boğulan çocuk sayısı 25'e yükseldi. Kanalın etrafının kapatılması için Devlet Su İşleri'ne dava açan Ovaeğmirliler, "Kanalın etrafında tedbir alınması için avukat tuttuk. Yine de önlem alınmadı. Otoyolların etrafını tel örgülerle kapatan, kanalları da bir gözden geçirsin. Artık çocuklarımız ölmesin" diye dert yandı.

"BÜTÇEMİZ YETMEZ"
DSİ'nin kanalın etrafının tel örgüyle çevrilmesinden sorumlu tuttuğu Aydın Ovası Sulama Birliği'nin Başkanı Sezgin Kahya, bunu yapacak bütçe olmadığını, ayrıca kendilerinin sadece kanalların işletilmesi ve temizlenmesinden sorumlu olduklarını söyledi. Kahya, şöyle konuştu. "Kanalın bulunduğu alan DSİ'nin kamulaştırma alanı içinde. İzinsiz çivi bile çakamayız. Kanalda meydana gelen ölümlerin önüne geçmek için bağlayıcı bir yükümlülüğümüz yok. Kanala su verilmeden birkaç önce yazılı ve sesli olarak 'kanala girilmesi, yaklaşılması yasaktır' diye ilan ederiz."

"TELLERİ ÇALDILAR"
Kahya, 1997 yılında aynı kanalın etrafının tel örgü ile çevrilmesi için başlattıkları çalışmanın ilk gecesinde tellerin çalındığını, bütün direklerin yıkıldığını önesürdü. "Bunların belgeleri görüntü olarak elimizde var" diyen Kahya sözlerini şöyle tamamladı: "Ölümlerin önüne geçmek isteniyorsa Ovaeğmir'den Söke Sazlıköy'e kadar o hatta yer alan belediyeler ve köylere İl Özel İdaresi birer havuz yapsın. Çocukların kanala girmesi önlensin. Bu can bizim canımız. Önüne geçmeyi isteriz. Bizi ekonomik anlamda aşan konulara girmek bizi zora sokar."

"DAHA SORUMLU OLMALIYIZ"
Ovaeğmirli vatandaşların sulama kanalının etrafının tel örgüyle çevrilmesi talebi karşısında Aydın Valisi Hüseyin Avni Coş vatandaşları sorumlu olmaya davet etti. Aynı kanalda daha önce tel örgülü önlem çalışması yapıldığını fakat tel örgülere zarar verildiğini söyleyen Aydın Valisi Hüseyin Avni Coş, "DSİ'nin daha önce bir çalışması oldu. Bunlar finans isteyen maliyetli işler. Sulama kanalları da sulama birliklerinin kontrolünde olduğu için bu önlemi sulama birlikleri almalı. Kanalın tamamının tel örgüyle çevrilmesi teknik olarak mümkün değil. Ancak yerleşim yerlerindeki bölümlerinde bu çalışma yapılabilir. Ebeveynler daha dikkatli olmalı" dedi.

"Beldenin ortasından geçiyor"
2004 yılında Aydın Ovası Sulama Birliği'ne kanalın etrafının tel örgüyle çevrilmesi için başvuruda bulunduklarını belirten Belediye Başkanı Osman Dağtekin, "Sulama Birliği'nin DSİ'ye yazdığı talep, maaliyetin yüksek olması nedeniyle geri çevrilmiş" dedi. Kanalın beldenin ortasından geçtiğini kaydeden Başkan Dağtekin, çocukların uyarılmasına rağmen zaptedilemediğini belirterek yetkililerden soruna çözüm bulmalarını istedi.