Odeon sanatçılarını geri çağıracak

İZMİR - İzmir'in Seferihisar ilçesindeki Teos Antik Kenti'ndeki kazı ve restorasyon çalışmaları hakkında bilgi veren Kazı Başkanı ve Ankara Üniversitesi DTCF Öğretim Üyesi Doç. Dr. Musa Kadıoğlu, Helenistik dünyanın en büyük Dionisos Tapınağı'na sahip Teos'ta MÖ 1000. yıldan bu yana yerleşimin bulunduğunu, kentin altın dönemini 2600 yıl önceki Arkaik dönemde yaşadığını, o dönemde çok zengin bir liman kenti olan Teos'un İskeçe, Kırım ve Mısır'da kentler kurduğunu belirtti.

 

Helenistik dönemde de kentin önemini kaybetmediğini, bu dönemde ünlü mimar Hermogenes'in yaptığı Dionisos Tapınağı'nın kentin önemini artırdığını anlatan Kadıoğlu, 12 yıl aradan sonra geçen yıl tekrar başlayan kazı çalışmaları kapsamında 4 kilometrekareye yakın bir alana yayılan kentin tapınak ve odeon bölümlerinde temizlik, belgeleme ve restorasyon altyapı çalışmalarının yapıldığını kaydetti.

 

Çalışma kapsamında yakın bir dönemde Dionisos Tapınağı'nın restorasyonuna başlayacaklarını, bu çalışma sonucu tapınağın 2200 yıl önce nasıl göründüğü anlaşılabilecek düzeye getirileceğini ifade eden Kadıoğlu, kentin en önemli zenginliği olan sanat kenti imajını tekrar canlandıracaklarını söyledi.

 

Teos'un Helenistik dönemde sanatçılara kucak açan bir kent olduğunu, kent yönetiminin sanatçılara ayrıcalıklı imkanlar sunduğunu, vergi teşviği sağladığını belirten Kadıoğlu, canlı bir sanatsal hayata sahip kentte dünyanın ilk sanatçılar birliğinin kurulduğunu ifade etti.

 

Dionisos Sanatçılar Birliği'nin MS 3. yüzyılın sonlarına kadar kentte kaldığını, daha sonra kendi aralarındaki anlaşmazlık nedeniyle dağıldığını hatırlatan Kadıoğlu, şöyle konuştu:

 

"O dönemde sanatçıların eserlerini sergiledikleri alanlar arasında olduğunu saptanan Odeon'un restorasyonuyla ilgili çalışma yürütüyoruz. 3 yıllık bir çalışmayla burada tekrar sanat etkinliklerinin yapılacağını öngörüyoruz. Bu alanda Teoslu ünlü şair Anakreon adına bir şiir dinletisi ve tiyatro gösterilerinin sunulması planlanıyor.

 

Kentin bir ören yerine dönüşmesi için de çalışmalar devam ediyor. Yön levhalarını tamamladık, ziyaretçiler için parkurlar oluşturmaya çalışıyoruz. Odeon'un tekrar etkinliklere açılması ve tapınağın restorasyonuyla burası heyecan verici bir yer olacak. Teos, toplumun kültürel yaşamına yüzyıllar sonra katkı vermeye devam eden bir merkez haline gelecek."

 

Feyhan Yaşar ve Odak Şirketler Grubu'nun da desteklediği çalışmaların 25 kişilik bir ekiple yürütüldüğünü, kazı alanının sadece 300 dönümlük bölümünün kamulaştırılmış olması nedeniyle sıkıntılar yaşandığını dile getiren Kadıoğlu, yeni kamulaştırmalar için talepte bulunduklarını söyledi.

 

Seferihisar Belediye Başkanı Tunç Soyer ise Teos'un yeniden canlanmasıyla ilgili kazı heyetinin yaptığı çalışmaların kendilerini heyecanlandırdığını, Teos kentinin sanatçılar tarafından bir iade-i itibarı hak ettiğini söyledi.

 

Tarihte sanatçılar kenti kimliğinin hiçbir kente nasip olmadığını, bunun dünyanın her yerinde sanatla uğrayan insanları heyecanlandıracağını düşündüğünü ifade eden Soyer, şöyle konuştu:

 

"Geçen yıl belediye olarak düzenlediğimiz ilk tiyatrocular buluşmasını yaptığımız gün Teos'a, 12 yıl sonra ilk kazma vuruldu. Biz de tiyatrocularla birlikte kazının açılışını sembolik bir törenle kutladık. Teos'un böyle bir kaderi var.

 

Günün birinde Oscar töreninin Teos'ta yapılacağını hayal ediyorum. Bunu biz görürüz göremeyiz ayrı mesele. Ama Teos, sanatçıların ilk örgütlü yapıya kavuşmasına olanak veren kenttir. Bu bilgi birçok insan için bir şey ifade etmese de bu dünyada sanatla uğraşan insanlar için bir şey ifade eder sanıyorum.

 

Şimdiden o günlere hazırlanmaya başlamamız lazım. Öncelikle Odeon'da düzenleyeceğimiz şiir ve tiyatro buluşmalarıyla insanların ayağını alıştıracağız. Teos'u yine sanatçılar için bir cazibe merkezi haline getireceğiz."

 

Helenistik dönemde kentleri gezerek oyunlar sergileyen sanatçılar, sorunlarını çözmek amacıyla birlikler oluşturmaya başladı. Bu birliklerin merkezi konumunda olan Teos'taki Dionisos Sanatçılar Birliği, yöneticilerden vergi ve askerlikten muaf olma gibi teşvikler sağladı.

 

Kendilerinin Dionisos'un himayesinde olduğunu belirten sanatçıların zamanla kendi aralarında anlaşmazlığa düştüğü, Teos'taki yöneticilerle anlaşamayarak başka kentlere sürüldüğü tahmin ediliyor. (AA)