‘İtiraz etmediler’ çıkışına ŞPO’dan yanıt: Algı var!

EGEDESONSÖZ - Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, kentte uzun süredir tartışmalara neden olan İnciraltı Turizm Merkezi 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı’nı geçtiğimiz ay askıya çıkarmıştı.  

Askıya çıkan planlarla birlikte toplam 513.28 hektar büyüklüğündeki sahip planlama alanının 214 hektar (yüzde 41,73) büyüklüğündeki kısmı ticaret turizm konut alanı, 31 hektar büyüklüğünde kısmı (yüzde 6,12) ticaret turizm alanı, 15 hektar yüzde 3) büyüklüğündeki kısmı günübirlik tesis alanı, 21 hektar büyüklüğündeki (yüzde 4,20) kısmı ticaret alanı, 82 hektar büyüklüğündeki (yüzde 15) kısmı yeşil alan (park, rekraaktif alan ve pasif yeşil) alan, 120 hektar büyüklüğündeki kısmı (yüzde 23) yol, geriye kalan alanlar ise kamusal alanlar (eğitim, cami, tesis, yurt, sağlık, açık spor tesisi) ilan edildi. 

TİCARETE, TURİZME 3, KONUTA 2 KAT
Ticaret, turizm ve konut alanları için 0,60 emsal oranı ve 3 kat, turizm alanı için 0,80 emsal oranı ve 3 kat, konut alanı için 0,60 emsal oranı ve 2 kat, günübirlik tesis alanı için 0,20 emsal oranı ve 4,50 metre yükseklik izni verildi.

BELEDİYELERDEN İTİRAZ
Askıdan inen imar planlarına İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Balçova ve Narlıdere belediyelerinden itiraz gelirken TMMOB’a bağlı odalardan itiraz gelmemesi dikkat çekmişti. İtirazlarla ilgili son kararı Bakanlık verecek.

‘İTİRAZ GELMEYİNCE BİTTİ ALGISI YANLIŞ’
Son Söz TV’nin konuğu olan Şehir Plancıları Odası İzmir Şube Yönetici Zafer Mutluer, askıya çıkan imar planlarına değinerek, “Biliyorsunuz İnciraltı’ndaki alanda birçok meslek disiplinin ele aldığı, değerlendirdiği ve gözün üzerinde olduğu bir alan. Dolayısıyla biz İnciraltı planlarını TMMOB İl Koordinasyon Kurulu çatısı altında değerlendirmeye devam ediyoruz. Sonuçta orada sadece şehir plancılarını ilgilendiren bir husus yok, farklı bir disiplinlerde ziraat mühendisleri, peyzaj mimarları, mimarlar; zemin açısından bir takım değerlendirmeye ihtiyaç var, jeoloji mühendisleri ve saymayı atladığım birçok mesleğin bir araya gelip tartışması gereken bir konu. Dolayısıyla TMMOB İl Koordinasyon Kurulu’nda biz konuyu daha detaylıca, etraflıca değerlendiriyoruz.  Askından indi, ancak askından inmesi bizim için bir şey ifade etmiyor doğrudan askıda itiraz edilmedi, müdahale edilmedi diye bir itiraz olmayacak algısı yanlış. İtiraz edenler de Narlıdere Belediyesi, Büyükşehir Belediyesi, Balçova Belediyesi. Bugün okuduğumuza göre de Balçova Belediyesi itiraz değil öneri getirmiş. Orada toprak sahipleri, toprakları toplayan geniş sermaye gruplarındanmış, odalardan itiraz gelmeyince sanki her şey bitmiş gibi algılandı" dedi. 

‘BAKANLIK İTİRAZLARI DİKKATE ALMIYOR’
Bakanlığın yapılan itirazları dikkate almadığını belirten  Mutluer, “Aslında planlamaya ilişkin bir şey açmış olayım, yurttaşların ya da meslek odalarının planlamaya katılmalarının birkaç yolu bir var; idare tercih ederse bu tarafların görüşlerini alabilir.  Toplantılar yapar, vatandaşları dahil eder… Ufak müdahalelerle düzeltebileceğini düşünebiliyorsa… Bir katılım süreci tarif eder. Bunu yapmıyorsa, askıya çıktığında bu zaten kamuoyuna sunulmuş bir plandır.  Eğer değiştirilebileceğini, ufak müdahalelerle düzeltilebileceğini düşünüyorsa, vatandaşlar meslek odaları itiraz ederler. Askının amacı bu. Bakanlık bizleri çok ciddiye almıyor. Biz dolayısıyla itiraz süreciyle katılımı bakanlık kanadında çok yürütmüyoruz. Karşılık bulmuyor, bunları denedik, cevap dahi verilmiyor. Öte yandan itirazlarla, ufak müdahalelerle düzletilip düzeltilemeyeceği meselesi de kritik bu açıdan. İnciraltı’na TMMOB’un bakışı belli uzun süredir. Dolayısıyla burada bir itiraz süreci yürütmeye gerek duymadık. Öte yandan plana tekrar tekrar bakılması gerekiyor. Alelacele bir plan 14 Mayıs seçimler öncesinde. Seçime yatırım olduğuna ilişkin yaygın görüş var kamuoyunda da. Dolayısıyla acele yapılmış bir planının içerisinde kendi içerisinde de bir sürü çelişki var. Bu bir tarafa işin özü aslında. Çok özenilirken dahi hazırlanmış bir plan değil. Bu sadece İnciraltı’nın teknik detaylarının değil, özünün tartışılması daha önemli, orası bir tarım alanıdır. Doğal SİT alanı mevcut içerisinde, Kuş Cenneti var, burada bir durak noktası, Çakal Lagünü korunması gerekeni titizlikle elen alınması gereken bir alan. Bu alanı koruyan bir tampon bölge oradaki tarım alanları. Zaten önceki Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı üst ölçekli planlarda da bu alan yapılaşmaya öngörülmeyen bir alan. 2030 nüfus öngörüsünde bu alanlar dikkate alınmıyor, yer almıyor ama şimdi bu alanının yapılaşmaya açıldığını üstü ölçekli planları dikkate almadığını, kentin gelişimin yönünü etkileyecek nitelikte bir plan olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.

‘TMMOB’UN BAKIŞI NET’
Planların yargıya taşınıp taşınmaya ilgili soruyu da yanıtlayan Mutluer şunları söyledi:

Bu konuyu TMMOB İl Koordinasyon Kurulu’nda görüşüyoruz. Orada bir çalışma grubumuz var. Bu konuyla ilgili basın açıklamasını da önümüzdeki süreçte detaylı olarak ele alarak yapacağız. Ancak şunu söyleyebilirim TMMOB’un bakışı net, yanlış olan bir şeyi de müdahale edecektir. Dava açmakla ilgili alınmış bir karar yok, dava açacak demeyeyim ben TMMOB İl Koordinasyon grubu adına. Süreç içerisinde çalışma grubunun çalışmaları doğrultusunda kamuoyuna ilişkin bilgilendirme yapacağız. Şunu söyleyebilirim itiraz edilmedi diye dava açılmaması gibi bir durum söz konusu değil. Bu yüzlerce kez, bizlerin, farklı odaların yürüttüğü bir süreç. O itiraz sürecinin anlamıyla ilintili. Kurumda ya da planlama işinin niteliği değiştirilebilecek ufak tefek şeyler varsa itiraz edersiniz. Kurum dikkate alabilir, almaz, sistematik olarak itiraz etmezsiniz dolayısıyla bu plana itiraz etmedik.

İNGİDER’E ZİYARET YANITI: GÖRÜŞÜMÜZ AÇIK VE NET
Akbel’in İnciraltı Gelişim Derneği Başkanı Karabulut’un itiraz etmedikleri için Oda’lara yapmayı planladığı teşekkür ziyaretini hatırlatması üzerine Mutluer, “Bilimsel açıdan İncirlatı’na ne yapılmaması gerektiği ortada defalarca farklı odalar da görüşlerini iletti. Hatta o alana ilişkin açılmış davalarda var plan yönünden değil. Dolayısıyla oradaki durum değişmedi, uzlaşma dediğiniz şey, meslek disiplinleri açısından anlaşılır bir şey değil.  Biz bilimsel doğrunun yanında dururuz, çıkar veya menfaat grubu değiliz. Dolayısıyla buradaki durum değişmedi, görüşümüz açık ve net” dedi.

‘KAMUYA TERK LÜTUF DEĞİL’
Planlarda belirlenen 590 bin metrekarelik alanı da değerlendiren Mutluer, “Biz orada şu tartışmaya girmiyoruz, oradaki yapılaşma şu kadar olmasın da bu kadar olsun; orada işte kamuya terk o kadar olmasın da bu kadar olsun, zaten planlanan bir alanda, tarla vasfındaki, imar parseli olmayan bir alan, imar parseline dönüştürüldüğünde ve bir kısmını kamuya hizmet etmek için kamu el koyar, bu bir lütuf değil. O arazi parçasına yapılan imar planıyla değer artışı getiriliyor, bir rant ortaya çıkarılıyor. Bunun bir kısmını kamuya hizmet için mevzuat gereği kamu el koyuyor ki kamunun elinde mülkiyet olmazsa, kamu hizmet götüremez. Yol yapamaz, hastane yapamaz, sağlık tesisi yapamaz, park yapamaz. Bu bir lütuf değil her yerde olan, yeni planlanan alanlarda var olan bir şey. Biz orada o alanın yapılaşmaması gerektiğini düşünüyoruz. Yalnız biz değiliz bu alana ilişkin geçmişte alınmış mahkeme kararları var. Dolayısıyla bu kararlarda herhangi bir şey değişmedi, o yüzden bizim için yeni bir tartışma konusu söz konusu değil. Ne kadar yapılaşacağından ziyade yapılaşmaması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

KÖRFEZ GEÇİŞİ: BEN HUKUKU TANIMIYORUM
Planlarda Körfez Geçiş Projesi’ne yer verilmesini de yorumlayan Mutluer şunları söyledi:

“İzmir çok şey kaybeder, İzmir doğal alanlarını kaybeder, İzmir’in kent içi trafiği alt üst olur, bu ulaşım bağlantısının plana eklenmesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ben hukuku tanımıyorum demesi. Çünkü bu alana ilişkin alınmış bir mahkeme kararı ve ancak biz yine bu konunun önümüzde olduğunu görüyoruz. İnciraltı’na ilişkin tartışmalar Türkiye Cumhuriyeti tarafından bağlandı, idari yargısı tarafından, bu alana ilişkin alınmış mahkeme kararı ve kapandı. Şimdi o mahkeme kararları tartışma konusu ediliyor, hukuku yargı kararlarını tartışmaya devam edeceğiz. Biz bu kararları, hukuku yargı kararlarını tartışmaya devam edeceğiz.”

‘BAKANLIKTAN BİLGİ SIZIYOR’
Plana dair belediyelerden yapılan itirazların içeriklerini bilmediklerini dile getiren Mutluer, “Açıkçası bilmiyoruz. Odalar itiraz etmemiş, bu bilinemez ya da hangi kurum neye itiraz etmiş, bu bilinemez. Kurum içi yazışmalar dışarı nasıl sızıyor bunu anlamış değilim. Bir toprak sahibi, mülk sahibinin gidip bakanlıktan kimin itiraz edip etmediği açıkçası tuhaf. Bizim öyle bir iletişimimiz, bilgimiz yok” dedi.

ÖNCE YARGI SONRA PARSELASYON
Sürece dair de bilgi veren Mutluer, “İmar planı yapıldı, beklenen yine idari yargının süzgecinden geçmesi. Tabii ki orada bir inşaatın başlamasından önce, önce bir parselasyon planının da yapılması gerekiyor yasal süreç içerisinde tabii ki plan iptal olursa bunun hiçbir anlamı yok. Ancak o sürece kadar idari yargı sürecinin tamamlanması gerekir, yoksa böyle bir şeyin hayata geçirilmesini doğru bulmuyoruz” diye konuştu.

İZMİRLİLERE İNCİRALTI ÇAĞRISI
İzmirlilere de çağrıda bulunan Mutluer, “Burada aslında İzmirlilerin kentine sahip çıkması gerekiyor. Bugün artık daha yaşanmaz bir kent istemiyorsak müdahale etmemiz ses çıkarmamız gerekiyor. Bu açıdan Çeşme Projesi nasıl İzmir için önemliyse ve İzmir kamuoyu ayağa kalktıysa İnciraltı da İzmir’in bir değeri, bu değeri korumak için sahip çıkmak zorunda. Hukuki bir mücadelenin yanından toplumsal mücadele söz konusu, mahkeme kararına rağmen yürütülen şeyler var. Dolayısıyla İzmirliler odalar var, sahip çıkan birileri var değil, buna güvenmesinler. Dolayısıyla bütün İzmirlileri ben İnciraltı’na sahip çıkmaya davet ediyorum” açıklamasını yaptı.