İHD ve TİHV’den insan hakları raporu: Acil barış!

Yeşim YAVUZER/EGEDESONSÖZ - İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kabul edilişinin 67. yıl dönümünde İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İzmir Şubesi, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) İzmir Temsilciliği ve Özgürlükçü Hukukçular Derneği (ÖHD) İzmir Şubesi ortak basın açıklaması yaparak, 2015 yılı İnsan Hakları İhlalleri Raporu’nu açıkladı.

- BARODAN KORKUTAN RAPOR: TUTUKLU VE HÜKÜMLÜ SAYISI...

Türkiye İnsan Hakları Vakfı İzmir Şubesi’nden Coşkun Üsterci’nin okuduğu basın açıklamasında, İHD ve TİHV Dokümantasyon Merkezleri’nin verilerine göre 1 Ocak -5 Aralık 2015 tarihleri arasında İnsan Hakları İhlalleri ile ilgili istatistiksel bilgiler paylaşıldı. Açıklamada bu yıl Türkiye’de insan hakları ihlallerinde görülen tüm çeşitliliğe ve yoğunluğa karşın yaşam hakkı ihlalinin dramatik bir biçimde öne çıktığı vurgulandı. 

TEK TALEP: BARIŞ
Barışın sağlanamadığı koşullarda yaşam hakkının korunamayacağı, yaşam hakkı olmayınca da diğer tüm haklardan söz etmenin mümkün olamayacağını ifade eden Üsterci, “Geçtiğimiz yıllarda basın açıklamamızın sonunda bu ideale ulaşma yönünde ilerleyebilmek için acilen yerine getirilmesi gereken asgari talepleri sıraladık. Bu kez böylesi bir sıralama yapmayacağız. Çünkü bugün Türkiye’de insan hakları açısından acilen yerine getirmesi gereken tek bir talep vardır, o da barış’ın tesis edilmesidir” ifadelerini kullanarak, barış içinde bir dünya ve Türkiye için evrensel insan hakları değerlerine saygının güçlenmesiyle mümkün olacağına dikkat çekti.

Üsterci, konuşmasını şu şekilde tamamladı: İnsan haklarının korunması ve geliştirilmesi için mücadele eden tüm insan hakları savunucularını saygı ve minnetle anıyoruz. 28 Kasım 2014 tarihinde katledilerek aramızdan alınan barış elçisi sevgili Tahir Elçi’nin son olmasını ve bu değerin barışın kurulmasına vesile olmasını istiyoruz.  Barış dileklerimizle herkesin insan hakları gününü kutluyoruz…


İÇ GÜVENLİK YASASINDAN SONRA 135 ÖLÜM 191 YARALANMA
İHD ve TİHV Dokümantasyon Merkezleri’nin 1 Ocak – 5 Aralık 2015 tarihleri arasındaki veriler; Yaşam Hakkı, İşkence ve Kötü Muamele, Kürt Sorunu, Düşünce, İfade ve İnanç Özgürlüğü, Örgütlenme Özgürlüğü, Toplantı ve Gösteri Özgürlüğü, Cezaevleri, Ekonomi ve Çalışma Yaşamı, Çevre Hakkı, Cinsiyet ve Cinsel Yönelim Ayrımcılığı, Mülteci ve Sığınmacılar olmak üzere 10 başlık altında paylaşıldı.

‘Yaşam Hakkı’ başlığı altındaki istatistiklere göre; kolluk güçlerinin yargısız infaz, ‘dur’ ihtarına uyulmadığı gerekçesiyle veya rastgele ateş açması sonucu 173 kişi yaşamını yitirdi, 226 kişi yaralandı.


Raporda, ölümlerin 135’inin ve yaralanmaların 191’inin 3 Nisan 2015’te İç Güvenlik Yasası’nın onaylanmasından bu yana yaşanması vurgulandı.

BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ
Raporda, düşünce ve ifade özgürlüğü alanında bu yıl yaşanan ihlallerle ilgili siyasi iktidarın basın üzerindeki baskı ve kontrolünün kaygı verici olduğu ifade edilerek, 30 gazeteci, basın-yayın çalışanı ya da gazete sahibinin tutuklu olduğu belirtildi. Erişime engellenen internet sayısının bu yıl 105 bin 958, 2014 yılında bu sayının 40 bin 773, 2013 yılında ise 35 bin 1 olduğu vurgulandı.

ERKEK ŞİDDETİ
Kadınların toplumsal ve aile içindeki konumunda hızlı bir dönüşüm yaşandığının fakat bir yandan kadınların daha etkin, daha özgür bir kimlik edinme yönündeki çabalarının şiddet ve ölümle bastırıldığının vurgulandığı rapora göre, 2015 yılında erkek şiddetine maruz kalan 367 kadın yararlı olarak kurtulurken, 282 kadın hayatını kaybetti. 132 kadın ise taciz ve tecavüze maruz kaldı.


DİĞER VERİLER
Rapordaki diğer verilere göre; gözaltındayken 4 kişi, faili meçhul cinayet sonucu 19 kişi, cezaevlerinde çeşitli sebeplerle en az 28 kişi, mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu 5 kişi hayatını kaybetti. Zorunlu askerlik hizmetini yerine getirirken şüpheli bir biçimde yaşamını yitiren en az 33 kişi belirlendi. Canlı bombalar tarafından yapılan intihar saldırıları sonucu, canlı bombalar hariç, 138 kişinin hayatını kaybettiği, 929 kişinin yaralandığı belirtilirken; yaşanan çatışmalarda 171’i güvenlik gücü, 384’ü militan ve 157’si sivil olmak üzere toplam 712 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi. 2015’in ilk 11 ayında tüm iş alanlarında iş kazaları sonucu en az 1593 işçi yaşamını yitirdi.