Akıllı sistem hayatımızı değiştirecek

İZMİR - IBM T.J. Watson Araştırma Merkezi'nde görev yapan Dr. Yurdaer Doğanata, İzmir Üniversitesi’nde öğrenciler ve akademisyenler ile bir araya geldi. “Akıllı bir dünyada bilişim teknolojisinin konuları” başlıklı bir sunum gerçekleştiren Dr. Doğanata seminerde, aynı anda 4000 motorlu taşıtı kontrol eden Akıllı Trafik, Riziko yarışma programında gelmiş geçmiş en başarılı iki insana karşı yarışan ve “Derin soru yanıtlama” algoritması kullanan Watson isimli bilgisayar, Telco Telekomünikasyon şirketinin müşteriye özel promosyon geliştiren sistemlerinden bahsetti. Yeni çağın bilgisayarlarının programlama modellerinde ve işletim sistemlerinde köklü değişiklikler olacağını savunan Dr. Doğanata, “Yakın gelecekte cep telefonu şirketiniz siz kafeterya önünden geçerken size kahve ısmarlamak için mesaj gönderebilir, şaşırmayın” dedi.

 

Gelişen dünyada pek çok sistem giderek birbiriyle bağlantılı ve daha akıllı hale geldiğini ifade eden Doğanata, “2010 yılında birbirine bağlı bilgisayarların sayısı 7 milyarken, 2015’te 15 milyar, 2020’de 50 milyar olması bekleniyor” dedi. Eski nesil bilgisayarların, yalnızca hesap makinesi işlevi gören statik yapılar olduğunu ve sorulara anahtar kelime eşleştirme gibi basit yöntemlerle cevap verebildiğini belirten Doğanata, “Eski nesil bilgisayarlar insanların belirlediği belli vasıfları arayıp bu vasıfları bulması halinde verilen kalıpları uygulardı. Bu nedenle bilgisayarlar insandan çok daha hızlı hesap yapabilir ancak akıllı karar verme yetenekleri sınırlıydı. Artık sistem daha akıllı hale geliyor” diye konuştu.

 

Gelişen sistemin hayati konular için daha hızlı tepkiler vermeye ihtiyaç duyduğunu vurgulayan Doğanata, “Deterministik yapılar için hızlı sonuç veren bu sistemler, rastgele ve kaotik sistemlerde başarısız oluyordu. Mesela bir deprem, tsunami veya nükleer sızıntı gibi acil durumlarda ne yapılacağına karar vermek için ancak saniyeler vardır. Derin analizler yerine reaksiyona dayalı kararlar verilmelidir” dedi.

 

Bilgisayar programlama ve donanımına dair yakın gelecekte gerçekleşecek önemli gelişmelerden bahseden Doğanata, sözlerini şöyle sürdürdü:

 

“Gelecekte kendi kendine öğrenen, otonom öğrenme yeteneğine sahip bilgisayarlar alacak. Mesela şehrin merkezine bırakılan bir bilgisayar sensörleriyle çevrede olan biteni izleyecek ve buna uyum sağlayarak ihtiyaç duyulan işlevleri gerçekleştirecek.”

 

Doğadaki örnekleri taklit ederek bilgisayarların geliştirildiğini ancak her şeye rağmen bilgisayarların insan beyninin kapasitesine erişmesinin uzun zaman alacağını söyleyen Doğanata, “İnsan beyninin 20 watt güç harcayarak çalışmasına rağmen, Riziko yarışmasında insan rakiplerini dize getiren Watson birkaç oda kaplıyor ve 100 bin watt güç harcıyor” dedi.

 

Sunumunun ardından Rektör Prof. Dr. Kayhan Erciyeş’in çiçek takdim ettiği Dr. Yurdaer Doğanata, İzmir Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkan Yardımcısı Ali Rıza Doğanata ve akademisyenler ile bir araya geldi.