İlk kez hükümet kurduğu günler…
Henüz 'Baba' lakabı yakasına yapışmamış…
Neredeyse…
60 yıl önceden söz ediyoruz…
Adalet Partisi…
Sandıkları silip, süpürmüş…
Isparta Milletvekili gencecik 'Çoban Sülü'…
İlk kez Başbakan olarak kabinesini kuruyor…
Meclis'in ilk günü…
Çiçeği burnunda o başbakan…
CHP Genel Başkanı İsmet İnönü'yle karlaşır…
İnönü, genç Başbakan'a sorar:
'Meclis'in kaç merdiveni var Süleyman, biliyor musun?'
Genç Başbakan, 'Bilmiyorum efendim…' der…
Aslında…
Beklemediği bir soruyu cevapsız bıraktığı için…
İçten içe bozulmuştur Demirel…
Aradan birkaç gün geçer…
Süleyman Demirel, Meclis'te İsmet İnönü'nün yanına yaklaşır…
Kulağına eğilerek…
Fısıldar gibi şöyle der:
'Efendim, Meclis'in 220 merdiveni var…'
Kurt politikacı İnönü, şaşırmış gibi yapar ve sorar:
'Kime saydırdın?'
Demirel, heyecanla karşılık verir:
'Bizzat ben saydım efendim…'
Bunun üzerine CHP'nin en uzun ömürlü lideri İnönü'den…
Tarihi bir cevap gelir:
'Bak Süleyman… Lider, odur ki; zor işlerle uğraşır… Lider basit işleri kendisi yapmaz… Bak, mesela Meclis'in kaç merdiveni olduğunu bilmiyordum… Sana saydırdım ve öğrenmiş oldum…'
Ve, Süleyman Demirel…
O günden itibaren…
Siyasi yaşamı boyunca hep…
Azmin timsali oldu…
Türkiye'de hiçbir politikacıya nasip olmamış…
Bir yaşam öyküsünü miras bıraktı…
Bu güzel ülkenin…
Altı kez gidip, yedi kez 'başbakanlığa' gelen…
Fötr şapkalı Cumhurbaşkanı hiç unutulmadı…
Vefatından kısa bir süre önce…
Bir röportajında şöyle demişti:
'Bu yaşımda meydanlara çıksam Tayyip Erdoğan'ı yenerim…'
***
Dönelim, bugünlere…
***
Şu sıralarda herkes…
Üretim bandına çıkmasının onuruna…
Yeni gururumuz…
Yerli otomobilimiz TOGG ile…
Hatıra fotoğrafı çektirmeye çalışırken…
Kimseler farkına bile varmadan…
Türkiye Cumhuriyeti'nin dev sembollerinden birinin…
Belki de o günlere göre 'en olağanüstü' olanının…
Sessiz sedasız…
'50 yaşına merhaba…' dediğinin farkına varamadık…
O dev eser…
100 yaşına koşan Türkiye Cumhuriyeti'nin…
Yarım asır önce yaşamımıza armağan ettiği…
'Boğaziçi Köprüsü'dür…
Tam 49 yıl önce hayatımıza…
Cumhuriyet'in 'şah eseri' olarak girmişti…
Neredeyse 'üç nesil' büyüttü…
Altı yıl önce…
Askeri darbe girişimi sırasında…
Köprüde hayatını kaybeden vatandaşların anısına…
'Boğaziçi Köprüsü'nün adı…
'15 Temmuz Şehitler Köprüsü' olarak değiştirildi…
***
'Boğaziçi Köprüsü'…
Ya da…
İstanbul Boğazı'na inşa edilen ilk köprü olduğu için…
'Birinci Köprü' olarak da anılan o dev eser…
Yüzyıllar içinde…
Karadeniz ile Marmara'yı birbirine bağlayan…
İstanbul Boğazı üstünde yer alan…
Üç asma köprüden biri ve ilki olarak…
Cumhuriyet Tarihi'ne 'pırlanta eser' olarak kayıtlıdır!
Neden diyeceksiniz?
Çünkü…
Avrupa ile Asya'yı birbirine bağlayan…
Bir buçuk kilometreden uzun o devasa asma köprüsünün babası…
Siyaset dünyasında…
Zaten 'Baba' olarak anılan Demirel'den başkası değildir…
***
Süleyman Demirel…
İlk kez 1965 genel seçimlerinde…
Isparta milletvekili olarak…
Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne girdi…
Demokrat Parti'nin tek mirasçısı olarak kabul edilen Adalet Partisi…
O seçimlerde % 52,8 ile tek başına iktidar oldu…
Demirel…
27 Ekim 1965'te…
Türkiye'nin 12'nci Başbakanı olarak…
30. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'ni kurdu…
Ve…
O Baba Demirel…
1965 - 1971 yılları arasında Başbakan olduğu dönemde…
Başta Boğaziçi Köprüsü olmak üzere…
Ereğli Demir Çelik ve Keban Barajı gibi büyük yatırım hamleleri yaptı…
Ve, yine o dönemde…
Bu güzel ülkede enflasyon %5, kalkınma hızı %7 idi…
***
Neredeyse aynı günde…
TOGG otomobilimizin lansmanı…
Göz kamaştırırken…
Türkiye'nin 'dev yatırımı' Boğaziçi Köprüsü…
Sessiz, sedasız 50 yaşına basıyordu…
Üstelik…
49 yıldır hep olduğu gibi…
Dimdik… Başı yukarıda… Işıl ışıl… Sessiz alkışlarla…
***
İstanbul Boğazı'na asma köprüyü…
İlk hayal eden rahmetli Başbakan Adnan Menderes'ti…
Kısmet değilmiş…
Zaten o projeyi…
27 Mayıs Darbesi'ni yapanlar çoktan askıya almışlardı…
70'li yıllara 'merhaba' dediğimizde…
Başbakan Süleyman Demirel…
'N'olacaksa olsun!' diyerek, kolları sıvar…
Başta CHP olmak üzere…
İşçi Partisi ve odalar şiddetle karşı çıkar…
CHP'nin lideri o günlerdeki Ecevit'in şu sözleri hala arşivlerde:
'Asma köprü kurana kadar orman köylüsünü iş sahibi yapalım…'
Türkiye İşçi Partisi ise…
'Açız, köprü bizi doyurmaz!' sloganı ile sokaklara dökülür…
'İstemezükçü' güçler…
Başbakan Demirel'in kararlılığı karşısında duramaz…
Boğaz Köprüsü'nün yapımını…
İngiliz-Alman ortak kuruluşu 'Hochtief-Cleveland' üstlenir…
Bir ayağı Ortaköy'de…
Diğeri Beylerbeyi'nde olan asma köprü…
O günlerin teknolojisi ile üç yılda tamamlanır…
Türkiye Cumhuriyeti hazinesine…
Kuruşu kuruşuna 21 milyon 775 bin Amerikan Doları'na mal olur…
O sırada…
1 ABD Doları, 18 TL'nin üstündeydi…
(O gününün parasıyla 400 milyon TL.'den fazla…)
***
Köprünün temelini Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay attı…
Cumhuriyet'in 50'inci kuruluş yıldönümünde…
Açılışı yapmak Cumhurbaşkanı ise Fahri Korutürk'e nasip oldu…
Süleyman Demirel…
Hem temel atımında hem de açılışta…
Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin başbakanıydı…
***
Boğaziçi'nin ilk gerdanlığı göz kamaştırırken…
Köprüden geçiş ücreti…
Otomobiller için 10, yayalar için 1 liraydı…
Ancak…
İntiharlar bi'anda artınca…
1 Aralık 1977'de o köprü yaya trafiğine kapatıldı…
Demirel'in…
Açılış törenindeki şu sözleri hiç unutulmadı:
'Artık tahta köprü devirlerini geride bıraktık... İnşasına başladığımız Boğaziçi Köprüsü ve çevre yolları, lüks değildir... Türkiye'yi bu eserlerle büyüteceğiz…'
O efsane Boğaziçi Köprüsü hizmete girdiğinde…
Dünyanın en uzun dördüncü asma köprüsüydü…
***
Her şeyin 'sıralı' bir şöhreti var…
TOGG'un kısmeti açık olsun ama…
Cumhuriyet'in gücünü…
En az üç kuşağa hissettiren İstanbul'un kıymetlisi…
İlk Boğaz Köprümüz'ü…
50 yaşına basarken 'öksüz bırakmak' bize yakışmıyor…
***
Bitiriyoruz…
Gazeteci – yazar Necati Doğru'nun bir tespitiyle…
Demirel döneminde yapılan Boğaziçi Köprüsü'nün…
21 milyon dolara mal olduğunu yazan Necati Doğru…
Cumhurbaşkanı Erdoğan döneminde yapılan…
Boğaziçi Köprüsü'nün ise 3 milyar dolara mal olduğuna dikkat çekti...
Buradan bakıldığında…
Birinci köprü ile son köprü arasındaki fiyat farkı 143 kat…
Nokta…
Sonsöz: 'Hizmet, bu dünyada yaşama ayrıcalığı için ödediğimiz kiradır… / Nathan Eldon Tanner – Amerikalı Siyasetçi…'
