Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Oto kiralama şirketleri de kan ağlıyor. Galericiler, sıfır araç satışı yapan firmaların büyük kampanyaları nedeniyle araç satışı yapamaz hale gelirken, kiralık oto işi yapan esnaf da yazın gelmesini sabırsızlıkla bekliyor. Yaz aylarında kısmen de olsa iş yaptıklarını, ancak çeşitli sorunlardan dolayı diğer aylarda işlerin iyice azaldığını belirten İzmir Oto Galericiler, Kiralama ve Yıkamacılar Odası Başkanı Zafer Dursun, sektörün içinde bulunduğu sıkıntılı süreci Egedesonsöz’e anlattı.
PANDEMİ DÖNEMİNDE KİRALIK ARAÇ SIKINTISI YAŞAMIŞTIK
Başkan Zafer Dursun, 4 yıl önceki salgın döneminde tüm oto kiralık işi yapan esnafın çok güzel iş yaptığını belirterek, “Pandemide oto kiralama işinde patlama oldu. O zaman ekonomi, bugünkü kadar kötü değildi. Anneler babalar, toplu ulaşım araçlarını kullanıp koronaya yakalanmasınlar diye çocuklarının altlarına kiralık araba verdiler. O güzel iş yaptığımız günler artık mazide kaldı. Bir rüzgardı, esti geçti. Şu anda oto kiralama işi yapan arkadaşların hiçbiri yaptıkları işten mutlu değil. Kiralık araba çok ama kiralayan yok” dedi.
MALİYET GİDERLERİMİZ YÜZDE 250 ORANINDA ARTTI
2024 yılında, oto kiralama esnafının işlerinin gitmediğinin altını çizen Başkan Dursun, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Çok durgun bir yıl geçirdik. Oto kiralamada bizim esnafımız, maalesef kurumsal şirketlerle baş edemiyor, onlarla rekabet edemiyor. Kurumsal şirketlerin filosunda en az 200 araç var. Bu rakam, 1000, 2 bin, hatta 5 bin arabaya kadar çıkıyor. Bizim esnafımızın o kadar arabası yok ki… Araç kiralama işinde muazzam bir düşüş var. Esnafımız, kiralık verdiği araçlardan elde ettiği gelirle giderlerini ancak karşılayabiliyor. Maliyet giderlerimiz, yüzde 250 oranında arttı. Araç servise gidiyor, periyodik yağ değişimi 2 bin liraydı, bugün 5 bin lira. Bir arıza olduğunda 1500 lira ödediğimiz yedek parçayı bugün 5 bin liraya alamıyoruz, 1000 liralık işçilik olmuş 3 bin lira. Lastik fiyatları uçuşa geçti. Araçların trafik sigortası var, kaskosu var. Ofis giderlerimiz, kiralar, elektrik faturası boyumuzu aştı.”
RİZİKOSU YÜKSEK DİYE BİZİM ARAÇLARI KASKO KAPSAMINA ALMIYORLAR
İzmir Oto Galericileri, Kiralama ve Yıkamacıları Esnaf Odası Başkanı Zafer Dursun, sigorta şirketlerinin kiralık arabaların kasko poliçelerini yapmaktan kaçtığını öne sürdü. Dursun, sigorta şirketlerinden yakındı:
“Oto kiralama sektöründe aracımızı kasko yaptırmak istediğimizde sigorta şirketleri bize yaklaşmıyor, kaçıyor. Hiçbir sigorta şirketi, Rent a Car’lara fiyat vermiyor; rizikosu yüksek diye… Aynı sorunu ticari taksiler de yaşıyor. Dolayısıyla bizim araçlarımızın yarısı kaskosuzdur. Kaskolu araçlarımız da muafiyetli. Yani, şirket sana diyor ki, senin kaskonu yaparım ama mesela 100 bin liralık hasar olduğunda ben sana bunun 50 bin lirasını öderim, diyor. Muafiyet dediğimiz bu. Müşteriye kaskosuz araba vermek isteyen arkadaşlar, bu öneriyi kabul etmek zorunda kalıyorlar. Ya da şirketler astronomik rakamlar çekiyor, arkadaşlar da astarı yüzünden pahalıya gelen o rakamları kabul etmiyor.”
MERDİVENALTI ŞİRKETLER 10 YAŞINDA, 20 YAŞINDA ARAÇLARLA İŞ YAPIYOR!
Araç kiralama bedellerinin, bugün itibariyle en alt segmentte bir araç için 450 lira olduğunu belirten Başkan Zafer Dursun, kurumsal şirketlerin 50, hatta 100 lira daha düşük fiyattan verebildiğini dile getirdi. Dursun, “Kurumsal firmalar, imkanları olduğu için o en alt segment aracı 350 liraya verebiliyor. Şubatta kiralama işinin hacmi başka olur, yaz aylarında başka olur. Yaz aylarında kiralama ücretlerinde artış olur. Mevcut şartlarda esnafımızın araç başına 150 bin lira ile 300 bin lira arasında zarar ettiğini düşünüyorum” dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
“Giderlerimizdeki artışı durduramıyoruz, iş de yapamıyoruz. 2024 yılında Maliye, araç kiralama şirketlerini yakın markaja aldı. Bir de bizim kontrol edemediğimiz merdivenaltı oto kiralama firmaları var. 10 yaşında, 20 yaşındaki arabalarla bu işi yapıyorlar. Arabalar yollarda kalıyor. Ucuz etin yahnisi yavan olur derler ya, aynen öyle. Ucuz olsun diye insanlar merdivenaltına gidiyor, oradan araba kiraladığına bin pişman oluyor. Her şeyden önce devletin, merdivenaltı oto kiralamacıların faaliyetlerine son vermeli.
