AYDIN - Kazı Başkanı Prof. Dr. Orhan Bingöl, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, Tekin köyündeki kazı çalışmalarını geçen yıl gün yüzüne çıkarılan ve yaklaşık 30 bin kişilik olduğu tahmin edilen stadyum tarafında yürüttüklerini kaydetti.
Kazıların kısıtlı imkanlarla sürdürüldüğünü ancak stadyumdaki çalışmalarda ilginç bulgular ortaya çıkardıklarını ifade eden Prof. Dr. Bingöl, şöyle konuştu:
"Büyük bölümünü ortaya çıkardığımız stadyumun oturma yerleri mermerlerden oluşuyor. Herkesin oturma yerleri ayrı ayrı. Kral'ın yeri, protokolde bulunanların yerleri, fırıncılar, balıkçılar, kuşçular, tuzlu balıkçılar gibi meslek gruplarının yerleri ayrılmış. Tıpkı Beşiktaş'ın Çarşı Grubu gibi buradaki stadyumda da çeşitli gruplara özel yerler ayrıldığı görülüyor. "
KOMBİNE BİLET YERLERİ DE VAR
Prof. Dr. Bingöl, Magnesia'daki stadyumun yapısal ve sosyokültürel özelliklerinin bilimsel açıdan araştırılmasına yönelik çalışmalarda çok önemli sonuçlara ulaşıldığını anlatarak, şunları söyledi:
"Stadyumda yapılan çember çevirme yarışları, at ve araba yarışlarında kazananlara verilen ödülleri simgeleyen kabartmalar var. Ayrıca günümüzdeki kombine bilet uygulaması gibi oturma sıralarına sahip olan kişi, kuruluş, dernekler burada da mevcut. Bunların içinde İmparatordan, kent yöneticilerine kadar bir çok kişinin unvan ve isimlerinin yazılı olduğu sıralar var. En ilginci psikolojik sorunu olanların, karamsarların yeri de ayrı. "
Kazı çalışmalarını yapan ekibi ziyaret eden Germencik Kaymakamı Resul Çelik de antik kentteki eserlerin tüm yapı elemanlarıyla birlikte gün ışığına çıkarılmasının önemine işaret ederek, "Bu uğurda çalışan değerli hocamıza çok teşekkür ediyoruz. Büyük fedakarlıklarla bu çalışmaları sürdürüyor. Keşke imkanlarımızı daha zorlayabilsek de buradaki sıkıntıları erken giderebilsek. En kısa sürede bu muhteşem eseri ziyarete açmak istiyoruz" dedi.
MAGNESIA ANTİK KENTİ:
Türkiye’de en fazla ören yerine sahip illerinden biri olan, geçmişi MÖ 6. yüzyıla uzanan ve ünlü tarihçi Heredot’un ”en güzel gökyüzünün altı” ve ”en güzel uygarlıklar vadisi” olarak adlandırdığı Aydın’da, tarihi en iyi şekilde yansıtan Afrodisias, Milet, Alinda, Didim, Nysa, Prien, Magnesia gibi birçok ören yeri ve gün yüzüne çıkarılmış antik kent bulunuyor. Bunlardan Magnesia Aydın ili Germencik ilçesi Ortaklar Bucağına bağlı Tekin Köy sınırları içinde Ortaklar-Söke karayolu üzerinde yer alıyor. Kent, kuruluşunun anlatıldığı efsaneye ve antik kaynaklara göre, Thessalia’dan gelen ve Magnetler olarak isimlendirilen bir kavim tarafından kurulmuştur. Magnesia, bir kent suru ile çevrili, yaklaşık 1.5 km. çapında bir alanı kapsayan, ızgara planlı cadde ve sokak sistemine sahip bir kentti ve Priene, Ephesos, Tralleis üçgeni arasında ticari ve stratejik açıdan önemli bir konuma gelmisti. Magnesia antik kenti fazla yıkım tahribata uğramamıştır. Bunda nehir taşmalarının ve Gümüş Dağı’ndan inen yağmur sularının getirdiği mil tabakasının kenti örtmesinin de payı yüksektir.
Magnesia’da ilk kazılar kısa süreli bazı araştırmalardan sonra 891 yılında Berlin Müzesi adına Carl Humann tarafından yapılmıştır. 21 ay süren bu kazılarda tiyatro, Artemis tapınağı ve sunağı, agora, Zeus tapınağı ve prytaneion kısmen ya da tamamen ortaya çıkarılmıştır.
Magnesia’da bulunan eserler Paris, Berlin ve İstanbul müzelerinde sergilenmektedir. 1893 yılında sona eren kazılardan yaklaşık100 yıl sonra, yavaş yavaş ortadan kaybolmakta olan Magnesia’da kazılara 1984’te Kültür Bakanlığı ve Ankara Üniversitesi adına yeniden başlanmıştır. (AA)