Filistin artık UNESCO'da

Oylama sonuçlarının açıklanması üzerine üye ülkeler Filistin'i ayakta alkışladı. Yapılan törende Filistin bayrağı UNESCO'ya üye devletlerin bayrakları arasına asıldı.

 

Oylamayı takiben Genel Konferans Başkanı Katalin Bogyay ve UNESCO Genel Direktörü İrina Bokova, Filistin'i kutlayan konuşmalar yaparken, Filistin Dışişleri Bakanı Riyad Malki UNESCO üyelerine teşekkür etti.

 

Ad okunarak yapılan oylamaya UNESCO'nun 185 üyesinden 173'ü katıldı. Bunlardan 107'si 'evet', 14'ü 'hayır' oyu verirken, 52'si 'çekimser' kaldı.

 

Olumsuz oy veren ülkeler arasında ABD, İsrail, Kanada, Almanya, Hollanda, Romanya'nın yanı sıra bazı küçük Afrika ve Latin Amerika ülkeleri yer aldı.

 

Arap-İslam ülkelerinin yanı sıra Çin, Rusya, Brezilya, Hindistan gibi büyük ülkeler ile Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkelerinin çoğunluğu Filistin'e destek verdi.

 

AB üyelerinden İspanya, Yunanistan, İrlanda, Belçika, Avusturya, Malta, Danimarka, Macaristan ve Hırvatistan, Filistin'in üyeliği lehine oy kullandı. Çekimser oy kullanması beklenen Fransa da son anda 'evet' oyu verdi.

 

Oylamada ortak tutum almaya çalışan, ancak bunu başaramayan AB oyları üçe bölünürken, İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkelerden fire olmadı.

 

İngiltere başta olmak üzere AB üyelerinin bir kısmı ve Japonya, Kore gibi bazı ülkeler çekimser kalmayı tercih etti.

 

Türkiye, Filistin'in UNESCO üyeliğini öneren karar tasarısının ortak sunucuları arasında yer alarak Filistin'e aktif destek verdi.

 

'Geçen hafta Türkiye adına Genel Konferansta yapılan konuşmada, Filistin'in UNESCO'ya kabulünün barışa katkı teşkil edeceği ve UNESCO'nun itibarını ve kapsayıcılığını artıracağı' ifade edilmişti.

 

Bugüne kadar Birleşmiş Milletler sistemine dahil örgütlerde gözlemci olarak bulunan Filistin'in UNESCO'ya üye kabul etmesi, Filistin'in devlet olma özelliğinin de kabulü anlamına geliyor. Zira, UNESCO'ya sadece devletler üye olabiliyor. Böylece Filistin, Birleşmiş Milletler'den önce UNESCO'ya üye olmuş oldu. Filistin'in BM'ye üyelik başvurusu ise halen Güvenlik Konseyi'nde görüşülüyor.

 

UNESCO Yürütme Kurulunun Filistin'deki eğitim kurumlarının durumu ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kültür mirasının korunması ile ilgili olarak almış olduğu beş karar ise İsrail'in UNESCO ile işbirliği yapmaması nedeniyle uygulanamıyor.

 

ABD Yönetimi, Kongre'nin daha önce aldığı iki karar nedeniyle Filistin'in UNESCO'ya kabul edilmesi halinde ABD'nin UNESCO'dan çekilmeyeceğini, ancak UNESCO bütçesine katkı payı ödemeyi durduracağını açıklamıştı.

 

ABD UNESCO bütçesinin yüzde 22'sini karşılıyor. ABD'nin henüz 2011 yılı katkı payını da ödememiş olması nedeniyle 2012'de UNESCO bütçesinde 150 milyon dolarlık bir açık meydana gelmesi bekleniyor.

 

Obama Yönetimi ABD'nin UNESCO ile ilişkilerine büyük önem vermesine rağmen, Filistin'in UNESCO üyeliği konusunda Kongre'deki Cumhuriyetçi çoğunluk ve Musevi lobisinin ağır baskısı altında bulunuyor. ABD'nin seçim yılına girmekte olması nedeniyle bu konuda Yönetimin Kongre'ye direnmesi zor görünüyor.

 

Geçen yaz yapılan referandum sonucunda Sudan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ve BM'ye üye olan Güney Sudan da geçen hafta UNESCO üyeliğine kabul edilmişti. (AA)