Uzmanından üretim desteği değerlendirmesi: Algı yaratma çabası!

Ceren KORKMAZ / EGEDESONSÖZ - Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı kararıyla Ege Bölgesi’ni de kapsayan 4 il ve 7 bölge yağlık ayçiçeği ekimi destekleme kapsamına alınmıştı. Bunun yanı sıra "2021 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2022 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı" da Resmi Gazete'de yayımlanarak, yürürlüğe girmişti.

Bu kapsamda, ek bütçeden Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) göre 2021 yılı üretimleri için buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale ürünlerine bir defaya mahsus olmak üzere dekara 50 lira ek girdi desteği verildi. 2022 yılı sertifikalı tohum kullanım desteğinde ise; dekara arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf ve çeltiğe 24 lira, aspire 5 lira, nohut ve kanolaya (kolza) 20 lira, susama 4 lira, kuru fasulye, mercimek ve yoncaya 30 lira, patatese 100 lira, fiğ, yem bezelyesi, korunga ve soyaya 22 lira, yer fıstığına 17 lira olarak ödeneceği bildirildi.

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ne (TMMOB) bağlı İzmir Ziraat Mühendisleri Odası Eski Başkanı ve Yüksek Ziraat Mühendisi Ferdan Çiftçi, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasıyla bu ülkelerin ana tedarikçileri olduğu ayçiçeği, hububat gibi ürünlerde dünya genelinde fiyat artışları yaşandığını hatırlatarak detaylı açıklamalarda bulundu.

BU DESTEK YETERLİ OLMAYACAK
Son zamanlarda sıvı yağda yaşanan stok sorununa ve Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın etkilerine karşın önümüzdeki yılın üretimini desteklemek amacıyla bu kararın alındığını söyleyen Çiftçi, “Yağ sorununa çözüm bulmak amacıyla yapılmış bir destekleme olarak gözüküyor. Tüm hububat ekimlerinde de sorunlar yaşanıyor. Biz 9 milyon ton buğday ithal ediyoruz. Bu taraftan da baktığımızda buğday başlı başına un sanayisini etkileyecek bir ham madde olarak karşımıza çıkıyor. Çünkü biz buğdayı savaş ülkelerinden ithal ediyoruz... Bu nedenle aslında buraya verilecek destekler önemli. Ancak çiftçinin üzerinde inanılmaz bir maliyet yükü var. Mazot fiyatları 25 liraya dayandı, gübre fiyatları bu koşullarda tekrar artış gösterdi... Ne yazık ki hal böyleyken üretimin sürdürülmesi çok zor. Bu destekleme kararı da maalesef yeterli olmayacaktır. Ödemelerin artırılması ve zamanında uygulanması gerekiyor” şeklinde konuştu.

YENİ BAKANIMIZ YAĞ AÇIĞIMIZ YOK DEMİŞTİ AMA...
Eski Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin görevden ayrılması üzerine yerine Vahit Kirişçi’nin gelmesini bu kararla birlikte değerlendiren Çiftçi, “Sayın Bakan göreve geldikten sonra böyle bir destekleme kararı alındı. Umarım bu güzel bir başlangıç olur. Fakat 'Yağ açığımız yok' sözü de ortada duruyor bu karardan sonra... Gerçekleri görerek ve doğru tespit yaparak açıklama yapmak gerekiyor. Bir meslektaş olarak temennimiz çözüm üretebilmesi ancak bu sistemde ne yazık ki kararların Cumhurbaşkanı tarafından alındığını biliyoruz. O yüzden umudumun da yüksek olduğunu söyleyemem. Tarımda büyük politika değişikliklerin olabileceğini hiç düşünmüyorum” ifadelerini kullandı.

GERÇEK BİR DESTEK DEĞİL!
Alınan kararla yapılacak olan desteğin üreticinin ihtiyacını yeterli ölçüde karşılamayacağına vurgu yapan Çiftçi, gerçek anlamda bir destek göremediğini ifade ederek şunları söyledi:

“2021 yılı desteklerine ek destek verileceği duyurulmuş. Ancak birçok ürün bu destekten muaf tutulmuş. Ve çiftçinin ihtiyacını karşılayacak büyüklükte de bir destek değil. Bir de alan bazlı yapılacak bir destekten söz edilmiş. Bu da demek oluyor ki; bu destek doğrudan üreticiye değil, tapu sahibine gidecek. Dekar başına ilave destek verilmesi üreticiye gitmeme ihtimalini ortaya çıkartıyor. Bu yüzden gerçek anlamda bir destek olduğu söylenemez. Üreticiyle buluşmama ihtimali olan destek nasıl bir destek olabilir? Üreticilerimiz her ürünün üretiminde sıkıntı yaşarken belli başlı tohumlara ek yardımın getirilmesi de eksik olmuş...

DESTEK CÜZİ MİKTARDA TUTULMUŞ
Destek miktarları da çok cüzi tutulmuş. Bu ürünlerin üretiminde bulunan çiftçilerimiz için yeterli olacak bir artış görmedim. Bir de zaten sınırlı sayıda ürüne getirilen bir destek... Geri kalan farklı ürünlerin üretimini yapan çiftçilerimiz muaf tutulmuş. Özellikle bizim ihtiyacımız olan yağ bitkileri, yem bitkileri ve pamukta destek artışı yok. O yüzden bunun gerçek bir destek olması söz konusu olamaz.”

ALGI YARATMAK İÇİN YAPILMIŞ BİR İŞ GİBİ DURUYOR
Son olarak bu kararın alınmasındaki amacın yaşanan ekonomik kriz ve savaşın etkilerinin ülkeye yansıması sonrası bakanlığın ‘bunlara çözüm getireceğiz’ algısı yaratmak olduğunu söyleyen Çiftçi, “Biz bu işi yönetebiliyoruz, ilgileniyoruz'... Bu sıcak gündem de ayçiçeği üretim alanlarını genişletilmesi de bunu işaret ediyor. Yani ‘Biz sorunu görüyoruz, biliyoruz ve ilgileniyoruz’ algısı yaratmak için yapılmış bir iş gibi duruyor” şeklinde açıklama yaptı.