'İzmir küresel merkez olacak'

Soner Çağlar/Egedesonsöz - AK Parti’nin tüm illerde düzenlediği Türkiye Buluşmaları toplantılarının İzmir ayağına katılmak için AK Parti il Başkanı Ömer Cihat Akay’ın daveti üzerine İzmir’e gelen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ilk olarak sabah saatlerinde Swissotel Grand Efes’te İzmir’deki konsolos ve fahri konsoloslarla kahvaltıda buluştu. Daha sonra İzmir Valiliğini ziyaret eden Ahmet Davutoğlu, ardından AK Parti İl Başkanlığı’nı ziyaret etti.

Davutoğlu AK Parti İzmir'de...haber için tıklayın

Davutoğlu yaralıları ziyareti etti...haberi için tıklayın

 

Öğle saatlerinde İzmir Ticaret Odası (İTO)’nun ev sahipliğinde Hilton Oteli'nde düzenlenen “Dünyadaki Gelişmeler ve Türkiye'nin Dış Politika Vizyonu'' toplantıya katılan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, önemli açıklamalar yaptı.

 

İzmir üzerine düşüncelerini anlatan Davutoğlu, şunları söyledi:

“İzmir asırlar boyu bir liman şehri olarak kalmadı. anadolunun penceresi oldu, kapısı oldu. o uzun asırlar boyu İzmir’de çok zengin ticaret hayatı oldu. İzmir deyince akla sadece bir şehrin, interlandının hikayesi gelmez. Aslında avrupa ile asya arasındaki büyük ticaret köprüsünün limanı akla gelir. İzmir, 16. yy dan itibaren bugüne kadar iktisat tarihçilerinin bütün çalışmalarında kıtalararası ticaretin giriş kapısıdır. Ve bizim yakın dönem modernleşmemizde de iktisadi ve kültürel hayatın modernleşmesinde çok önemli rol oynamış bir merkezdir. Onun için 19. yüzyılda İzmir de çok geniş diplomatik bir çevre vardı. Çünkü Anadolu’yu anlamak isteyenler İzmir’de bir konsolosluk bulundurmak ihtiyacı hissediyorlardı. İzmir, Osmanlı’nın o geniş ‘Afraavrasya’ hakimiyeti içinde en önemli birkaç liman şehrinden biriydi. İzmir’le Anadolu’ya açılırdı. Selanik’le Avrupa’ya, İstanbul’la dünyanın her yerine… Bu üç şehir üzerinden ciddi bir ekonomik aktivite sağlanırdı. Onun için düşünce hareketlerinde çok kültürlü hareketlerde İzmir sembol bir şehir oldu. Onun için İzmir diplomasinin merkezi oldu, yüzyıllar boyunca.”

İzmir’i yeni bir vizyonla, sembol olan şehri 19. yüzyılın ekonomik hareketliliğinin ve diplomasi merkezi şehrin, Cumhuriyetimizin kuruşunun İstiklal Harbi’nin son aşamasını temsil eden, istiklalimizin sembolü İzmir’i, yeniden sembol haline getirmek istediklerini dile getiren Davutoğlu, “İzmir’i küresel bir şehir haline getirmemiz gerekiyor. İzmir tekrar diplomasinin aktığı, dünya siyşasetinin önemli etkilerde bulundu merkezlerden biri haline getirmek… Bunun için izmir in potansiyeli var. Önemli olan İzmirlilerin ve ilk başta hükümetimiz olmak üzere birlikte bu vizyonu harekete geçirmek” dedi.

 

Davutoğlu, Dışişleri Bakanlığı olarak bu konuda adım atmaya kararlı olduklarını belirterek, şöyle devam etti:

 “Birincisi Ankara’daki Bakanlığımızın merkezi haricinde şuana kadar sadece İstanbul’da bakanlığımızın bir merkezi vardı. İkinci dışişleri Bakanlığı Temsilciliğimizi İzmir’de açıyoruz. Geçen 2010 yılında gerçekleştirdiğimiz teşkilat yasasındaki değişiklikle ülke içindeki temsilcilik sayılarımızı arttıracağız. Çünkü Türkiye’nin buna ihtiyacı var. İnşallah Haziran ayında en geç Temmuz ayı başında, yer de hazırlandı, bizde bugün tayini yaptık. Bretislava’daki büyükelçimiz sayın Dicle Kopuz, Temmuz ayından itibarin burada göreve başlıyor. Böylece Ankara ve İstanbul’dan sonra İzmir’i Dışişleri Bakanlığımızın önemli odak merkezlerinden biri haline getireceğiz. Daha sonra Antalya’da da bir temsilcilik açacağız.”

 

Bugün bir talimat vererek, önemli uluslararası toplantı, aktiviteler ve faaliyetlerin bir kısmını İzmir’e taşıyacaklarını kaydeden Davutoğlu, “Zaten Türkiye’nin o derece yoğun diplomasi trafiği var ki, bu trafiği 81 vilayete dağıtsak herkese bir pay düşer. Ama İzmir’e özel bir pay düşmesini istiyoruz. Çünkü biz İzmir’in Akdeniz’in en önemli şehirlerinden birisi olmasını istiyoruz. İzmir’in Avrupa’nın Asya’yla ilişkilerinden en önemli şehir olmasını istiyoruz. Onun için bu ayın sonunda 26-27 Nisan’da tekrar güzel İzmir’i ziyaret etme imkanı bulacağım. Çünkü Avrupa Konsey’inin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile ilgili Avrupa Konseyi İnsan Hakları Konferansı, en geniş katılımlı toplantısını İzmir’de gerçekleştireceğiz. Avrupa Konseyi dönem başkanı Türkiye olarak, İzmir kalıcı bir anlaşmaya, konferansa ev sahipliği yapacak. Daha sonrada birçok faaliyeti İzmir’e almaya kararlıyız” diye konuştu.

 

İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş’ın Yunanistan ve Selanik ile ilgili ikili ilişkilerin geliştirilmesi yönündeki cümlelerine yönelik olarak Davutoğlu, son Yunanistan ziyaretini anlattı:

“Yine son Yunanistan seyahatinde Selanik’i ziyaret ettim. Selanik’i resmen ziyaret eden ilk Türk Dışişleri akanı olarak belediye başkanı ile çok uzun görüşmeler gerçekleştirdik. Ve ona tarihte olduğu gibi İzmir’le Selanik arasında ulaşım köprüsünü ticaret köprüsünün, kültür köprüsünün kurulması gerektiğini söyledim. İnşallah karşılıklı olarak uçak seferleri, feribot seferleri ve kardeş şehir ilişkisi kurulacak. Bu aynı zamanda Balkanlar’dan mübadele ile İzmir’e gelmiş olan kardeşlerimizin Ata yurtlarına köylerine tekrar bağlanması anlamına gelecek. Tekrar bir dostluk köprüsü oluşturulacak. Türkiye ve Yunanistan arasında iki dost ve komşu ülke olarak…”

 

Toplantının soru cevap bölümünde Ahmet Davutoğlu, İzmir’in EXPO 2020 adaylığı konusuna da değindi. Soru-cevap bölümünün sonunda katılımcılarının ‘Sayın Bakanım EXPO adaylığı’ şeklinde seslenmesi üzerine Davutoğlu, “Son 8 yıl içerisinde uluslar arası arenada hangi yarışa girdiysek kazandık. Erzurum ünivresite Oyunları’ndan diğer etkinlik ve görevlere kadar… Maalesef tek kaybettiğimiz İzmir’in EXPO 2015 adaylığı oldu. Onu da çok az bir oy farkla, haksızlıkla kaybettik. Dolayısıyla aslında İzmir hak ediyordu. Bunu gönülden söylüyorum. Çok az bir farkla kaybettik. Nihayi karar için değerlendirmeye ihtiyaç var. Ülkemiz için inşallah hayırlısı olsun. Her halikularda İzmir bu tür organizasyonlara hazır olmalı” şeklinde konuştu.

 

Bu sırada AK Parti İl Başkanı Ömer Cihad Akay da, “Sayın bakanım size bir borcumuz var ödeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

 
TÜRKİYE’NİN DIŞ POLİTİKASI

Türkiye’nin dış politika vizyonunu anlatan Davutoğlu, Türkiye'nin 2002'de belirlediği 5 dış politika hedefinden birinin ''Soğuk savaşın şartlarından çıkmak, tüm dünya ile küresel ilişkiler kurmak'' olduğunu söyledi. Davutoğlu, bu politik yaklaşım nedeniyle, zaman zaman” hayalperestlikle” ''eksen kaymasıyla'' eleştirilerine maruz kaldıklarını; ancak bu eleştirilerin gerçeği yansıtmadığını kaydederek şöyle konuştu:

''Biz hem batılıyız, hem doğuluyuz, hem kuzeyliyiz, hem güneyliyiz. Bizim yön bağlantımız, saplantımız yok. Çinlilerle konuşurken Asyalıyız, Saraybosna'da konuşurken Balkanlıyız. Moskova'da konuşurken Avrasyalı, Brüksel'de konuşurken Avrupalıyız. Bunlar bizim coğrafyamızın, tarihimizin gereklilikleridir. Biz tarihimizin ve coğrafyamızın gereklerini yerine getiriyoruz. Kimse bize eksen kaymasıyla itham etmesin.''

Hedeflerden ikincisinin ''Devletin içinde güvenlik ve özgürlük dengesinin sağlanması'' olduğunu, halkına güvenmeyen devletlerin ayakta kalamayacağını ifade eden Davutoğlu, ''Kendi halkınızla bütünlük içine giremezseniz olumlu sonuçlar elde edemezsiniz'' dedi.

    

Davutoğlu, ''Komşularla sıfır problemin'' belirlenen bir diğer hedef olduğunu, kendisi bunu ilk kaleme aldığı zaman ''akademik bir ütopya yazmakla'' itham edildiğini anlatarak, ''Komşularla ilişkiler konusunda 8 yılda devrim mahiyetinde paradigmal değişimler yaşandı''diye konuştu.

İlişkilerin normalleşmesi için, tarihin normalleşmesi, Musul'un Diyarbakır ile İzmir'in Sakız ve Selanik ile Gaziantep'in Halep ile birbirine kardeş edilmesi gerektiğini söyleyen Davutoğlu, ana prensibin ''sınırları korurken, sınırları duvar değil kapı yapabilmek'' olduğunu kaydetti.

 

Davutoğlu, bu yaklaşımın iş dünyası açısından da büyük önem taşıdığına işaret ederek, hiçbir uluslararası yatırımcının, komşularıyla çeşitli sorunlar yaşayan bir ülkeye yatırım yapmak istemeyeceğini oysa bugün uluslararası yatırımcıların sadece Türkiye'ye yatırım yapmakla kalmayıp, Türkiye üzerinden başka ülkelere de ulaşmayı hedefler konuma geldiklerini belirtti.

Dış politikada dördüncü hedefin ''Çevredeki bütün bölgelere yeni bir perspektifle bakmak''olduğunu ifade eden Davutoğlu, Türkiye'nin ''çevresindeki her bölgeden kendini birinci derecede sorumlu hisseden konuma geldiğini'' anlatarak, şunları söyledi:

''Şu an Ortadoğu'da hangi sorun olursa olsun, 'tüm taraflarla kim konuşur?' denirse, akla önce Türkiye geliyor. Biz ilkeli siyaset yürüttük, çifte standart uygulamadık. Bölgede değişim dalgaları var. Biz bu konuda çok dürüst bir politika izledik. Değişimler zaruridir, kaçınılmazdır. Bu ülkelerde yaşayan kardeşlerimizin de insan haklarına saygılı, hesap verebilen, şeffaf, demokratik siyasi düzen içinde yaşamayı talep etme hakları var. Ama her zaman bu değişimin barışçıl olması gerektiğini söyledik. Türkiye bu çevre coğrafyasında bu rolü oynamaya devam edecek. Tarih madem ki bu süreçte sorumluluğu omuzlarımıza yüklemiştir. Bundan kaçmak mümkün değildir.''

 

Davutoğlu, belirledikleri beşinci dış politika hedefinin ise ''Şu ana kadar Türkiye'nin açılmadığı tüm alanlara açılmak'' olduğunu, dünya ülkelerinin bütçe kısıntılarına gidip büyükelçiliklerini kapattıkları dönemlerde Türkiye'nin 18 yeni büyükelçilik açtığını söyledi.

Türkiye'nin Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi üyeliğine yeniden aday olacağını, İstanbul'u bir ''BM şehri'' yapmak istediklerini kaydeden Davutoğlu, ''80 yılda olduğumuzun 5 misli dünyada temsil ediliyoruz. Birçok uluslararası örgütün sekreterliğini aldık. Bu gücümüzü sonuna kadar kullanacağız'' dedi.

 

 

Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu, soru üzerine AB'nin Türk pasaportlarına vize muafiyeti uygulamasının "bir lütuf" olmadığını söyledi.

 

Gerekçeleri ne olursa olsun, vize muafiyetinin hayata geçirilmesinde çok geç kalındığını ve uygulamanın başlayacağı gün "geç kalmış bir hak teslimi" olacağını ifade eden Davutoğlu, "AB'nin Türkiye'ye uyguladığı vizenin siyasi, hukuki ve ahlaki temeli yoktur. Ahlakiden kastım da verilen sözlerin yerine getirilmesi anlamındadır" dedi.

 

Davutoğlu, Türk vatandaşlarına yönelik mevcut vize uygulamasının hukuki geçerliliğinin bulunmadığının bizzat AB üyesi ülkelerdeki mahkemelerin son dönemde artan ölçüde aldığı kararlarla kanıtlandığını vurguladı. Görüşmelerin vize muafiyeti hedefiyle başlatılmaması durumunda, Geri Kabul Anlaşması'nın yürürlüğe girmesinin de söz konusu olamayacağını ifade eden Davutoğlu, "Haklı olduğumuz için er ya da geç vize muafiyeti alacağız" diye konuştu.

 

Türkiye'nin Libya'daki gelişmeler karşısında başından itibaren ilkeli bir politika izlediğini belirten Davutoğlu, başından itibaren değişimin zaruri olduğunu ve halkın haklı taleplerinin karşılığını bulması gerektiğini dile getirdiklerini söyledi.

 

Davutoğlu, Libya'nın bölünmesi, "de facto" bazı otoritelerin oluşması ya da kardeş çatışması gibi durumlarda Türkiye'nin en etkin önlemleri alacağını vurgulayarak, "Bir yol haritası teklif ettik. Libya'da siyasi değişiklik şart, bunun önünü açacak şekilde önce sükunetin sağlanması gerekir. Türkiye, Libya halkının haklı taleplerini destekliyor. Uzun dönemli çatışma ortamının doğmaması için de ateşkesin sağlanması için gece gündüz çalışıyoruz" dedi.

 

Davutoğlu, 2002 yılında Türk dış politikası için "Türkiye'yi ait olduğu coğrafyalarda en etkin güç, dünyada da küresel güç yapmak" yönündeki iddialı hedefini ortaya attıklarını, hayalperestlikle, eksen kaymasıyla suçlandıklarını, ancak ekip olarak çalıştıklarını ve bu hedeften hiç taviz vermediklerini belirtti.

Davutoğlu, bu hedefin gerçekleşmesi için gerekli altyapının olup olmadığını soranlara üç önemli dayanak noktasını referans gösterdiklerini söyledi.

Türkiye'nin, bu hedefe yönelirken en önemli dayanaklarından birinin tarih olduğunu anlatan Davutoğlu, ait olduğu tüm coğrafyalardaki tarihi bağlarının büyük avantaj sağladığını belirterek, "Tarih, büyük bir potansiyeldir ve en büyük petrol kuyularından daha değerlidir" dedi.

 

İkinci dayanağın coğrafya olduğunu kaydeden Davutoğlu, Türkiye'nin optimum büyüklükte ve aynı anda 10 coğrafi bölgeye müdahil olabilecek konumda bulunduğunu söyledi.

Davutoğlu, Türkiye'nin sahip bulunduğu insan kaynağının da dış politika hedeflerine destek olduğunu kaydetti.

 

Devlet ile vatandaşlar, kurumlar ve sivil toplum örgütleri arasındaki eşgüdümün başarıyı getirdiğini söyleyen Davutoğlu, Ankara'da makro düzeyde üretilen politikaların, şehirlerde, şirketlerde mikro düzeyde yansımalarının olmaması durumunda, o politikaların başarısından söz edilemeyeceğini belirtti.

 

Davutoğlu, kendisini dinleyen iş dünyası temsilcilerine seslenerek, “Projelerin altyapısı sizler tarafından güçlendirilecek, bu yüzden şehirlerin ayağa kalkması lazım. İzmir'in Akdeniz'de ticaret ve diplomasi merkezi olması lazım. Biz İzmir'e güveniyoruz” dedi.

 

Toplantının sonunda İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Davutoğlu'na “bolluğu, bereketi, bir arada olmayı ve uyumu” temsil ettiği için özel olarak üretilmiş aşure kara kazanı hediye etti.

 

Davutoğlu da gittiği birçok yerde farklı hediyeler aldığını söyleyerek, “Hediye seçmek zor bir iştir. Bu kara kazan, bugüne kadar aldığım en anlamlı hediyelerden biri oldu" dedi.

 

EKREM DEMİRTAŞ NE DEDİ?
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş ise, yaptığı konuşmada Türkiye'nin küreselleşen dünyanın etkin bir ülkesi olduğunu belirtti. Türkiye'nin bölgesel güç olduğunu artık kimsenin tartışmadığını söyleyen Demirtaş, şöyle konuştu:

“Tabii bu kendiliğinden olmadı. ‘Komşularla sıfır sorun’ dediniz. Bu politikanızı, Cumhuriyetimizin Kurucusu Büyük Atatürk'ün, ‘Yurtta Sulh, Cihanda Sulh’ ilkesinin devamı olarak görüyoruz. ‘En çok ticaret en yakın komşu ile yapılır’ diye Yunanistan ile olan daha doğrusu olmayan ticari ilişkilerimizi geliştirmek için 9 kez Türkiye Kıyıları ve Yunanistan Ege Adaları Ekonomik Zirvesi düzenledik, yüzlerce de ziyaret gerçekleştirdim. 1992'de 200 milyon dolar ticaret ve çok soğuk olan ilişkiyi ısıtmada naçizane katkı yaptık. Bugün ticaretimiz 4 milyar dolara geldi. Sağolun, yeşil pasaporta vize uygulamasını kaldırttınız. Sıra mavide, onu da bekliyoruz.”

 

Bu yıl içerisinde Ağustos veya Eylül ayında İzmir’de 10. Türkiye Ege Kıyıları ve Yunanistan Ege Adaları, Ekonomik Forumu'nu Başbakanların katılımı ile yapmak istediklerini ifade eden Demirtaş, “Bu toplantıları 2 ayaklı yapmak istiyoruz. İlk gün İzmir'de, ikinci gün de Başkanlarımız Çeşme'den Sakız'a geçer, adada bir yemek yer ve döneriz” önerisini getirdi. Demirtaş, dünyanın en büyük organizasyonu olan EXPO 2015'e İzmir’in aday olduğunu ama maalesef haksız bir şekilde kaybedildiğini belirterek, İzmir’in EXPO 2020 adaylığı için Davutoğlu'ndan destek istedi.

 

Yunanistan’ın Selanik kenti ile İzmir'in kardeş şehirler olduğunu vurgulayan Demirtaş, iki şehir arasında feribot seferleri başlatılması halinde bunu destekleyebileceklerini açıkladı.