Büşra ÇETİNKAYA / EGEDESONSÖZ – Türkiye'nin önde gelen pamuk üretim merkezlerinden biri olan Söke Ovası'nda üreticiler zor durumda. Artan girdi maliyetleri, verim kaybı çiftçinin ayakta durmasını zorlaştırıyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) eylül ayı için açıkladığı ihracat rakamlarına göre İzmir'de, tekstil ve hammaddeleri grubunda geçen seneye göre yüzde 42'lik bir düşüş yaşandı.
Egedesonsöz'e konuşan Söke Ziraat Odası Başkanı Mustafa Tanyeri, pamuk üretimi ve üreticinin yaşadığı sıkıntıları anlattı.
'1 KİLO PAMUĞUN MALİYETİ 34 TL AMA 23 TL'YE SATIYORUZ'
Tanyeri, şunları söyledi:
'Şu an tam hasat dönemi. Maalesef hem fiyatlarda hem bazı parsellerde verim düşüklüğü yaşıyoruz. Fiyat düşüklüğü 3 yıldır böyle. İzmir Ticaret Borsası'nda belirleniyor. Dünyada da düşük ama biz ürettiğimiz pamuğu 3 yıldır girdi maliyetine satabildik. Bu sene bu ara açıldı. 1 kilo pamuğun girdi maliyeti 34 TL ama şu an 23 TL'ye satıyoruz. TARİŞ 25 TL alıyor ama İTB'de tarladan hasat ettiğimiz pamuk 23 TL'ye denk geliyor. 1,60 TL de devletin desteği var. Üç yıldır bu değişmedi bu sene de aynı desteği verecek gibi görünüyor. Bununla beraber dahi 8-10 TL gibi bir açık var. Düşük satıyoruz.'
Aynı zamanda barajdaki suların yetersizliğinden dolayı tarlada verimin düştüğünü belirten Tanyeri, 'Söke Ovası'nda verim ortalamamız 1 dekardı, 500 kilo civarında pamuk hasat ediyorduk. Bu sene bazı tarlalarda 250 kiloya düştü. Bunun nedeni de hastalıklar ve barajlardaki suyun yetersizliğinden dolayı zamanında sulayamadığımız tarlalarımızda hastalık oluştu. Verim kaybı da bundan dolayı oldu' şeklinde konuştu.
'BU YÜKÜ KALDIRMAK ZOR'
Tanyeri, İzmir Ticaret Borsası'na seslenerek 'Biz üretimimize devam ediyoruz ancak 8-10 TL açığımız var. Bu yükü kaldırmak zor. 2022-2023 yılında para kazansaydık, bu sene zararı karşılayabilirdik. Zararına ürettik, 2 yıldır kazanmadan ürettik. Kredi borçlarını, girdi maliyetlerini nasıl karşılayacağız biz de bilmiyoruz. Bakanlığın desteği artırması gerekiyor. Bizden sonraki çırçırcı, iplikçi, tekstilciye kadar bu sene para kazanmadan biz üreticilere destek verilmesini istiyoruz. Bizden giden pamuk, İzmir'de satılıyor. Dünya piyasasında şu an 27-28 TL civarında pamuğun fiyatı. Bizde hala 22-23 TL. İzmir Ticaret Borsası'nı uyarıyorum. Sanayiciye sesleniyorum. Türk pamuğunun dünya piyasasında değerlendirilmesi onların görevidir diye düşünüyorum' dedi.
'YERLİ PAMUĞA DEĞER VERELİM, BİZİ YOK ETMESİNLER'
Tanyeri, son olarak şunları söyledi:
'Pamuk ithalatında azalma varsa bizim pamuğu neden 28 TL'ye çıkarmıyorlar. Yerli pamuğa değer verelim, üretici zaten zor durumda, üreticinin pamuğunu alalım deseler ya! Böyle giderse biz de önümüzdeki dönem pamuk üretiminden vazgeçeceğiz. Onlar ithal de edemediğinde bize nasıl muhtaç olacaklar göreceğiz. Her sanayici klimalı odalarında bilgisayarın başında para kazanıyor. Biz ovada, tozun toprağın içinde sıcağın altında para kazanıyoruz. Bizi yok etmesinler.'