Karşıyaka'dan Türkiye'de ilk... Gıdada vizyon strateji yola çıktı

Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - Karşıyaka Belediyesi tarafından uzun bir süredir çalışmaların devam ettiği ‘Kentsel Gıda Strateji Belgesi’ için tanıtım toplantısı gerçekleştirildi.

Türkiye çapında, Gıda Strateji Belgesi’ne sahip ilk ilçe belediyesi olan Karşıyaka Belediyesi, tamamlanan çalışmayı bugün Zübeyde Hanım Nikah Sarayı’nda düzenlenen toplantıyla kamuoyuna tanıttı.

YORDUĞUM İNSANLARDAN ÖZÜR DİLERİM
Konuşmasını gerçekleştiren Karşıyaka Belediye Başkanı Cemil Tugay,  yaptığı çalışmaların anlaşılabilir olmasını temenni ettiğini belirtirken, “Bizim için tarihi önemi olan bu günde bizimle olduğunuz için teşekkür ediyoruz. Bugün yaptığımız çalışmanın anlamını kavramış insanlar olarak bundan sonraki süreçte de yanımızda olmanızı özellikle talep ediyorum. Ben 4,5 yıldır belediye başkanlığı yapıyorum. Bazı şeyleri yaparken kafa karıştırıcı, insanları zorlayıcı şeyler yapmış olabilirim. Yorduğum insanlardan özür diliyorum. Zihinsel olarak yorgunluk yaratmış olma ihtimalim var. Bunu yapmaktan çok mutlu değilim. Bunu gösteri olarak yapmadığımızı yüksek sesle söylemek isterdim. Bir kent bostanımız var. Orda yetiştirdiğimiz sebzeleri meyveleri sizlere ikram ettik, tohumları dağıtıyoruz denildiğinde, sanki toplumun bugünkü gündeminden uzak, kendi hayal dünyamızda bir şeyi üretmişiz de , sembolik olarak yapmaya çalışıyormuşuz gibi düşünebilir. Bunu düşünenleri asla kınamadım, buna benzer sadece vitrinde yer almak adına yapılan pek çok siyasi eylem var. Ben bunların bir parçası olarak bu işleri yapmadım. İçinde yaşadığımız dönemin, bize hissettirdiği yaşam şartlarını özden geçirirsek, yoğun bir huzursuzluk, belirsizlik, artan sıkıntılar ve umutsuzluk içinde yaşadığımızı hepimiz ifade edebiliriz. Bu hisler ortak olarak toplumumuzda var. Nedenleri ne diye baktığımızda belediyemizi suçlayabiliriz, hükümeti suçlayabiliriz, ancak global düzeyde, tüm dünyayı ilgilendiren ve herkesin katkıda bulunduğu bir durumu yaşıyoruz. Artık bunun herkes Allah aşkına farkında olsun. Dünyanın doğal dengesi bozuldu. Bu temelde dünyanın ısısının artması ile oldu. Bir miktar da bizim çevremize attığımız kimyasal atıkların doğada yarattığı tahribat ile oldu. Örneğin Akbelen ormanlarını kesmek gibi. Bunların sonucun bir  çok şey oluyor.  Çevremizde bir çok ağaç kuruyor.Benim için ölen her bir ağaç insan gibi. Ölen bir insan gibi görüyorum” dedi.

NAKLİYEDE YÜZDE 30’U YOK OLUYOR
Gıdanın yerinde üretilmesinin önemine dikkat çeken Tugay, “Bizim arkadaşlarımız ile yaptığımız çalışmalar ile ortaya koyduğumuz, Dünya, Avrupa kıtası, Anadolu, İzmir ve Karşıyaka, sizlerin mahallesi... Önümüzdeki 15 yıl içinde ağır şekilde su krizi,gıda krizi, enerji krizi yaşayacağız.  Çevrenizdeki canlı yaşamı yavaş yavaş yok olacak. Burada kimleri ne kadar suçlayacağımız puanlama yöntemi ile bulmayı en çok sen suçlusun demeyi çok isterim. Suçluluğun ağırlığına baktığımızda bu işleri yönetenlerin daha fazla sorumlu/suçlu olduğunu söyleyebiliriz. Ancak seçim kampanyalarında iklim krizinden bahseden milletvekillerini, belediye başkanlarını kimse dinlemiyor. Bunlarla ilgili konuşanlar hikaye anlatıyor gibi dinleniyorlar.  Suyu yaratabilecek miyiz, toprağı üretebilecek şekilde verimli tutabilecek miyiz bu belli değil. Ormanlar yandığı zaman  'yansın yüzyıllardır yanıyor, sonra kendi kendine büyüyor' diyorlar. Emin misiniz? TEMA Vakfı'nın yayınladığı bir rapor var. Onu okuyun ve yanan ormanların yüzde kaçının geri dönebildiğini kendiniz görün. Yüzde 1'i dönebiliyor, yüzde 99'u yok oluyor. ormanlar kendini yenileyebilir mümkündür ancak bu hava sıcaklığı normal şartlarda olduğunda, yağış olduğunda mümkün. Ancak bugün bu şartların hiçbir elimizde yok. Bunlar olmadığı zaman yanan orman yok olmuş bir alana dönüşüyor.  Susuz tarım da işlemiyor artık. Biz sürekli kaybetmeye devam ediyoruz. Bu sadece bizim bölgemizde olan bir şey değil, tüm dünyada böyle. Siz İzmirli olarak ABD, Avrupa, Kanada bu hatayı yapıyor diye biz Karşıyaka olarak bu hatayı yapmak zorunda mıyız? Biz daha  mı az zekalıyız? Problemimiz nedir bizim? Kendi kendimize koyduğumuz duvarlar, kafesler bizi sahip olduğumuz zihinsel zenginlikten verim almamıza engel oluyor. Ben bu ülkenin evladı olarak bu toprakta her türlü mücadeleyi vermek için siyasetle ilgilendim ve elimden gelen her şeyi yapıyorum. Bu dünyayı ve bizleri su krizi bekliyorsa önlem almamız lazım. Yaşamak için mecburuz buna. Biz bunu kendimize model ve görev belirledik. Üstümüze düşen ne varsa yapmaya hazırız” diye konuştu.

İNSAN OLARAK DÜNYADA HAKKIM VAR!
Başkan Tugay, “Biz beslenmek için neye ihtiyaç duyuyoruz, sağlıklı gıda nedir, bunu  miktarı nedir, mevcut şartlar içinde insanların buna erişebilirliğin belirlenmesi… İlk olarak bunları belirleyelim dedik. Yapılan araştırmada Karşıyaka'nın içinde gıda çölleri olduğu anlaşıldı. Bu bize o alanda bir şey yapmamız gerektiğini gösteriyor. İhtiyaçların giderilmesinin ardından ise bunları hangi yollarla gidereceğiz ve sorunu çözebileceğiz diye araştırdık. Bunu yarından başlayıp sonsuza kadar süren süreçten bahsediyoruz. İdeal olan nedir? ihtiyacımız neyse onun bir yerde üretilmesidir. Üretilirken sağlıklı şartlarda üretilmesidir. Sonra çevreye zarar vermeyecek şekilde bize ulaştırılmasıdır. Sonra bize ulaştığı noktada makul bir tutarla buna üretebilmemiz ve bu sistemin sürekli iyileştirilerek devam ettirilmesidir. Eğer şu an yaşadığımız topraklar bizim beslenmemize yetecek tarımsal ürünleri üretmeye müsaitse biz daha rahat bu yolu yürürüz. Eğer Ege Bölgesi buna müsait değilse, hiçbir yer değildir. Biz zaten tarım bölgesindeyiz. Ancak domatesimizi Menemen'den değil Antalya'dan alıyoruz. Antalya'da üretilen meyve sebze buraya gelene kadar yüzde 30'u kaybelip çürüyor. Maliyet de katlanıyor. Bizim ihtiyacımız olan gıdayı burada İzmir sınırlarında ya da bölgemizde üretemez mi insanlar? Üretiyorlar da onlardan birinin gidip alması lazım. Bunu özel firmalara bırakırsanız eğer, onlar en fazla endüstriyel şekilde üretilmiş ve kar edilmiş yerlere gidiyorlar. Onların gözünde üreticinin ve tüketicinin korunması gibi bir gaye yok.  Ben doktor olarak, hayatı boyunca sosyal demokrasiye inanmış insan olarak, insanı her şeyin üstünde görüyorum. Paranın canı cehenneme diyebileceğim kadar kötü ve yanlış buluyorum. Önemli olan birilerinin servet yapması değil. Bunun adına birileri ekonomi diyorsa kahrolsunlar. Kimse ekonomi demesin buna. İnsanları köle gibi çalıştır, üç kuruş parayla geçinmeye muhtaç et, sonra kapitalist ekonomiye mecbur tut. Bizi yıllardır öylesine bir yalanın içine soktular ki herkes her gün döviz fiyatını takip etmekten, gayrimenkul yatırımı için fırsat kollamaktan, yanındaki insanın açlıktan öldüğünü, üniversite öğrencilerinin kalacak yer bulamadığı için okuyamadığını, hastanedeki insanların cebindeki paraya göre muamele gördüğünü göremez hale geldiler. Aç ve susuz kalmak istemiyorsak, ucunun nereye dokunacağını bilmek lazım. Ekonomi yalanları ile insanları artık kandırmasınlar. Ben buna isyan ediyorum. İnsan olarak bu dünyada hakkım var. Burada yetişen her şeyde herkesin hakkı var. Birileri daha çok zengin olacak diye yapmayacaklar bunu. Kentsel Gıda Strateji Belgesi, hiçbir vatandaşımızın aç kalmamasını amaçlayan, eşitliği adaleti amaçlayan belgedir. Bu nedenle herkes bu işin paydaşıdır ve sahip çıkmalıdır. Öyle bir şey yapacağız ki ihtiyacımız olanı doğru insanlara doğru şekilde ürettireceğiz.  Burada rol alanlar ceplerini doldurmaya çalışamayacak, vatandaş için çalışacak. Devlet, vatandaşına sağlıklı şekilde makul gıdayı sağlamak zorundadır. Bu süreçte Karşıyaka Belediyesi de üstüne düşeni yapmak zorundadır” ifadelerini kullandı.

DÜNYADA İLK KEZ ORMAN YAPIYORUZ
Su krizi ile ilgili de planlarının olduğunu belirten Tugay, “Su krizi ile mücadele planımız şu Karşıyaka ilçesinin altında su rezervleri var. Yamanlar dağının suyu meşhurdur. Bu su rezervlerinin yerlerinin haritasını yapmayı, sonra onların seviyelerini takip etmeyi yapabiliyoruz. Bunu İYT ile çalışıyoruz. Ön hazırlıkları da yapıldı. Yeraltı su rezervlerinin yağmur sularını emmesi için yer üstünde nasıl değişiklikler yapılması gerektiğini belirleyip onları yapacağız. 2,5 yıl geçmesine rağmen kent ormanı alanın dokusu ile işlemediğimiz alanı karşılaştırdığınızda çok net görüyorsunuz. İnsan eli ile ilk defa dünyada bir orman yapıyoruz. Su krizini bu yolla önleyebileceğimiz düşünüyorum” dedi.

GENEL BAŞKANIMIZA AKTARACAĞIZ
Yapılan çalışmanın Cumhuriyet Halk Partisi Genel Merkezi’ne iletilip iletilmeyeceği sorusuna yanıt veren Başkan Tugay, “Yaptığımız bu çalışmayı Karşıyaka için yapıyoruz. Ancak tamamen Karşıyaka’nın sorunu değil, ülkemizdeki tüm kentlerin sorunu. Dolayısıyla bunu paylaşmamız lazım. Geçen süreç içinde pek çok ortamda bunu konuştuk. Orhan Sarıbal tarım ve gıda konusunda çok yakın çalışan partililerimizden birisidir. İzmir’de de geçmiş dönem vekillerimizden Kamil Okyay Sındır çok ilgi. Siyasi olarak partimiz bu konuyla ilgileniyor. Ahmet Akın ve Yunus Emre hem iklim krizi hem gıda konusunda yaptığımız çalışmalardan bilgi sahibiler, hazırladığımız belgeyi kendilerine sunacağız. Geçen aylarda 7 tane CHP ilçe belediyesi olarak zaman zaman bir araya gelerek toplantılar düzenledik. Orada bir şeyler olgunlaştı aslında bunun devamında bazı ortak çalışma grubu oluşturma düşüncemiz var. Strateji belgesinin içinde bahsedilen ve zamanla geliştireceğimiz bazı şeyler var. Yerel üreticilerin desteklendiği, Pazar şehirler gibi düşüncemiz var. Arkadaşlarımız çalışıyorlar kentsel tarım ile ilgili bu konuda çalışan belediyelerle de irtibatımız var. CHP'nin yerel yönetim strateji belgesine muhtemelen bu çalışmalarımızdan da katkı alınarak Kentsel Gıda Stratejisi olması gerektiği de girecektir. Biz bunu detaylı olarak genel başkanımıza MYK’ya ve ilgili olan tüm partili büyüklerimize aktaracağız. Buradaki önceliğimiz Karşıyaka’daki eylem planı çerçevesinde sonucunu göreceğimiz eylemleri gerçekleştirip sonucun insanlara anlatabileceğimiz noktaya geldikten sonra tanıtımına başlatmak. CHP’nin bu çalışmalara duyarlı olduğunu ve yerel yönetimler için genel tavsiyeye dönüşeceğini düşünüyorum. Öncelikli çalışmamız kentimizde öncelik edindiğimiz sonuçlara ulaşmak” diye konuştu.

KENT İÇİ TARIM KARŞIYAKA İÇİN GERÇEKÇİ DEĞİL
Tarım yapan sayısının azalmasına da dikkat çeken Tugay, Karşıyaka içinde tarımın pek mümkün olmayacağını vurgularken, "Kentsel tarımdan bahsediyoruz, bazı kentler bunu başarı ile yapsa da Karşıyaka fiziksel şartlar nedeniyle buna uygun bir yer değil. Biz kent bostanları yaptık, yapmaya devam edeceğiz. Ancak buradan çok fazla üretim yapacağımızı düşünmüyorum. Bunları yapma nedenimiz insanlarımızın tarımla bahçecilik ile ilgili kültürlerini geliştirelim. Ancak ihtiyacımız olan gıdayı tarım yapan alanlardan edinmemiz gerekir. Bu açıdan şanslı şehiriz. Yakınımızda çok fazla sayıda tarımsal üretim yapma geleneği olan alanlar var. Oralarda tarım yapanların yaşadığı sorunları anlamak ve onların çözümüne katkıda bulunmak zorunluluğumuz var. Eskiden köylerde yada kırsal alanlarda insanlar kendilerine kalan alanlarda küçük ölçekli tarımlar yaparlardı. Bunlar her geçen gün azalıyor. Genç köylüler, köyleri terk ediyor ve insanlar tarım yapmamaya başlıyor. Bunun nedenini sorgulamak lazım. Üretici büyük şirketler arasında hakkını alamıyor. Ya büyük ölçekli iş yapan bir  alana dönüşmeniz lazım. Ama ürettiğiniz mal kazanç getirmiyor. Biz kentliler olarak yapabileceğimiz en önemli görevlerden biri üreticinin hakkını savunmak. Onların kendi aralarında oluşturacağı gruplaşmalara kooperatifleşmeler, biz buradan kentteki tüketim odakları olarak destek olabiliriz. Onlara geçinecekleri kadar gelir sağlayabiliriz. Bunlar hayal değil.  Kentsel tarımın Karşıyaka için çok gerçekçi hedef olmadığı söyleyebiliriz. Yine de  tüm vatandaşlarımızı balkonlarında, bahçelerinde de olsa tarım yapmaya teşvik etmeye devam edeceğiz" diye konuştu.