Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - Bayraklı Beldiyesi'nin 2023 yılı Sayıştay Raporu belli oldu. 12 maddelik bulgunun yer aldığı raporda dikkat çekici konulara yer verildi.
Raporda en dikkat çekici maddeler ise belediyeye ait 2 tesisin ruhsatsız olması ve ilçede bulunan bir çok işletmenin ruhsatının bulunmaması oldu.
İŞÇİLERİN BİRİKMİŞ YILLIK ÜCRETLİ İZİNLERİNİN KANUNA UYGUN OLARAK KULLANDIRILMASI
Bayraklı Belediyesince yıllık izinlerin kullandırılması için her ay düzenli olarak birimlere kurum içi yazışmalar marifetiyle hatırlatmaların yapıldığı görülmektedir. Buna rağmen sürekli işçi olarak görev yapan 27 işçinin 200 gün ve üzeri, 29 işçinin 150 gün ve üzeri, 83 işçinin 100 gün ve üzeri ve 452 işçinin de 30 gün ve üzeri izninin kullandırılmadığı tespit edilmiştir. Bu işçiler emekli olduklarında veya herhangi bir şekilde iş akitleri sona erdiğinde mevzuat hükümleri gereği yıllık izin hakları işçinin son ücreti dikkate alınarak izin ücreti ödeneceğinden idareler açısından öngörülemeyen giderlerin ortaya çıkmasına neden olacaktır.
BELEDİYENİN PERSONEL GİDERLERİNİN YASAL SINIRIN ÜZERİNDE OLMASI
Yapılan inceleme sonucunda; Belediyenin şirket personeli de dahil yıllık toplam personel giderlerinin 588 milyon 731 bin 502 TL olduğu, bu tutarın gerçekleşen en son yıl bütçe gelirleri toplamının yeniden değerleme oranında artırılması sonucu bulunan 1 milyar 41 milyon 175 bin 924 TL'nin yüzde 40'ına tekabül eden 416 milyon 470 bin 369 TL'nin üzerinde gerçekleştiği görülmüştür.
2020, 2021 ve 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da yer verilen bu hususta, Belediyenin toplam personel giderlerinin anılan mevzuat hükümleri uyarınca belirlenen yüzde 40 sınırına indirilmesi gerekmektedir.
ASGARİ ÜCRET PRİM DESTEĞİNİN GENEL BÜTÇEYE GELİR KAYDEDİLMEK ÜZERE GÖNDERİLMEMESİ
Belediyenin hesap ve işlemleri incelendiğinde, genel bütçeye gönderilmeyerek emanet hesabında tutulan asgari ücret prim desteği tutarının; uygulamanın başladığı 2016 yılında 911 bin 231 lira 19 kuruş, 2017 yılında 1 milyon 206 bin 863 TL, 2018 yılında ise 178 bin 821 TL olmak üzere toplam 2 milyon 296 bin 916 TL olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu hatalı uygulama nedeniyle Belediyenin 2023 yılı mali tablolarında 333-Emanetler Hesabı 2 milyon 296 bin 916 TL fazla görünmektedir. Sonuç olarak, Belediyenin emanet hesaplarında tutulan 2018 yılı ve öncesine ilişkin asgari ücret prim desteği tutarlarının genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere gönderilmesi gerekmektedir.
RUHSATSIZ VEYA RUHSATA AYKIRI YAPILARIN YIKTIRILMAMASI
Yapılan incelemede, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılara ilişkin düzenlenen 3 bin 307 adet yapı tatil zaptının bulunduğu tespit edilmiştir. Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılara ilişkin mevzuatta öngörülen süre içerisinde ruhsat alınmayan veya ruhsata uygun hale getirilmeyen yapılar için yıkım kararlarının alınması ve yıkım işlemlerinin uygulanması noktasında etkin bir takip mekanizmasının oluşturulması gerekmektedir.
İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI OLMADAN FAALİYET GÖSTEREN İŞYERLERİNİN BULUNMASI
Belediye sınırları içerisinde toplam 4 bin 618 adet işyerinin Belediyeden işyeri açma ve çalışma ruhsatı aldığı ancak faal işyeri sayısının 24 bin 105 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, ruhsat verilen 4 bin 618 adet işyeri dışında geriye kalan 19 bin 487 adet işyerinin ruhsatsız olarak faaliyette bulunduğu belirtilmiştir.
SOSYAL DENGE SÖZLEŞMESİNE KONUSU DIŞINDA HÜKÜMLER KONULMASI
Belediye ve yetkili sendika (TÜM BEL-SEN) arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesinde, belediyede memur ve sözleşmeli personel kadrosunda görev yapanlara ilişkin olarak, Belediye ile Bağlı Kuruluşlarınca işletilen tesis; kurs ve sosyal çalışmalardan indirimli yararlanma, bazı özel günlere ilişkin ilgili personele izin verilmesi, iyileştirme zammı başlığı altında yasal sınırı aşacak şekilde ek ilave ödeme yapılması, farklı adlar altında ilgili personellere tazminat ödemesi yapılması, nakit ulaşım yardımı ödemesi yapılması, yılın belli aylarında ikramiye ödemesi yapılması ve ilave ölüm yardımı ödemesi yapılması gibi düzenlemelere yer verildiği görülmüştür. Bundan sonra imzalanacak sözleşmelerin mevzuatta belirtilen usul ve esaslara uygun olarak yapılması ve sosyal denge tazminatı sözleşmelerinde, sosyal denge tazminatının tutarının belirlenmesi ve uygulanmasına ilişkin hükümler dışında herhangi bir hüküm konulmaması gerekmektedir.
BELEDİYEYE AİT BAZI YAPILARIN YAPI KULLANMA İZİN BELGESİNİN OLMAMASI
Yapılan incelemede, Belediyeye ait Onur Mahallesinde bulunan hizmet tesisi ile Doğançay Mahallesinde bulunan şantiye hizmet binasının Yapı Kullanma İzin Belgesinin olmadığı görülmüştür.
Kamu İdaresi tarafından gönderilen cevapta; Doğançay Mahallesinde bulunan Şantiye Hizmet Binasının Yapı Kullanma İzin Belgesi için de 17.04.2020 tarih ve 4143 sayı ile başvuru yapıldığı fakat 02.03.2019 tarih 30702 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik kapsamında müteahhit tarafından alınmış olan bir yetki belgesi bulunmadığından Mekansal Adres Kayıt Sisteminde (MAKS) Yapı Kullanma İzin Belgesi düzenlenemediği; Onur mahallesinde bulunan hizmet binasının ise Valilik Devir Teslim Tutanağı ile Karşıyaka Belediyesinden Bayraklı Belediyesine devir olunan taşınmazlardan tutanakla kayıt altına alınmış olduğundan yapımına ilişkin Belediye arşivinde herhangi bir belge bulunmadığı bildirildikten sonra Denetin Raporu doğrultusunda eksikliklerin giderilmesi için ilgili birimlere gerekli talimatlar verildiği bildirilmiştir.
BELEDİYEYE BEDELSİZ DEVREDİLEN TAŞINMAZLARIN TAPU TESCİL İŞLEMLERİNİN TAMAMLANMAMASI
Karşıyaka Belediyesi adına kayıtlı taşınmazlardan Belediyeye bedelsiz devredilen taşınmazlar için, İzmir Valiliği İl Mahalli İdareler Müdürlüğünün 27.03.2009 tarih ve 16 sayılı Devir Komisyon Kararını müteakip 28.03.2009 tarihli Valilik Makam Olur'u alındığı görülmüştür. Diğer taraftan, Karşıyaka Belediyesi tarafından 07.02.2018 tarih ve 72458193/33 sayılı Belediye Meclis Kararıyla da söz konusu taşınmazların Belediyeye bedelsiz devir kararı alınmıştır. 2022 yılında 2 adet taşınmazın tescil işlemi Belediye adına yapılmış olup, devir konusu 7 adet bağımsız taşınmaz üzerinde icra, haciz gibi işlemler bulunması nedeniyle Belediye adına tapu tescil işlemlerinin yapılamadığı anlaşılmıştır.