Sayın Durak! Kars’’taki anıt bir ’‘mübadele’’ anıtı olabilir mi?

Türkiye’’de, ne zaman bir heykelin başına bir şey gelse akla önce İzmir gelir’…Bakalım İzmirliler ne diyecek, nasıl tepki verecekler diye’…
Kars’’taki heykel Başbakan tarafından lanetlenince beklendiği gibi yine ilk hareket bizden geldi. Önce Karşıyaka
Belediye Başkanı Cevat Durak, sonra da Dikili Belediye Başkanı Osman Özgüven, Başbakan’’ın bu gazabını duyunca, ’‘O zaman bize gönderin’’ diye heykele sahip çıktılar’…
Heykellerin lanetlendiği bir ülkede onlara sahip çıkıldığını görmek biraz soluk aldırıyor olmalı Türkiye'nin çağdaş insanlarına...
Melih Gökçek’’in, ’‘tükürürüm böyle sanata’’ diyerek bir heykeli ’‘katıksız hapis cezasına' çarptırması başta İzmirliler olmak üzere herkesin canını acıtmıştı...
Sonrasında da Türkiye'nin neresinde bir 'heykel tacizi’’ varsa, bunlar İzmirliler tarafından 'ruhsal bir tacize' uğratılmışlardır...Çünkü sadece sanat ürününün değil sanatçının da koruyucusudur İzmirli...
Anımsamadığım elbette çoktur ama anımsadığım bazı 'sahip çıkma' örneklerini sizinle paylaşmak istiyorum...
Yıl 2001’… Zamanın Kültür Bakanı Sayın İstemihan Talay, Şişli Belediye Başkanı Sarıgül’’ün arzusu üzerine, ünlü Heykeltraş Prof. Dr. Tankut Öktem’’e bir Nazım Hikmet
heykeli yaptırır’… Ama heykel bir türlü Sayın Sarıgül tarafından alınmayınca,
bakanlığın deposuna kaldırılır’…
Ertesi yıl yapılan kabine değişikliğinde, Rahmetli Ecevit bu göreve beni getirince
bürokratlar bu heykeli ne yapacaklarını sormuşlardı bana’…
Önce Sarıgül ile görüşerek onun bu heykeli alıp almayacağını sormuştum kendisine. Heykeli almak istemediğini anlayınca da Rahmetli Piriştina’’yı aramıştım’…
Ve bildiğiniz gibi Nazım Hikmet'in heykeli 2002 yılından beri İzmir’’de bulunuyor... Kültürpark’’ta, İzmir-Sanat’’ın bahçesinde’…
****
Bir başka 'sahip çıkma' da Antalya-Kemer’’deki heykel tacize uğrayınca yaşandı. Kemer Belediye Başkanı Mustafa Gül, Kemer meydanında bulunan ’‘Aşk Heykeli’’ni ahlaka aykırı bularak, ’‘depo cezasına’’ çarptırınca, doğal olarak, yine İzmir’’den yükselmişti en büyük tepki.
****
Antalya, Altın Portakal Film Festivali’’nin simgesi olan ’‘Venüs’’ heykelinden bir kaç adet yapılarak Başkan Mustafa Akaydın tarafından kentin çeşitli yerlerine konunca, malüm çevreler yakmışlardı bu heykellerden birini’…Bu heykelle birlikte İzmirlilerin de yüreği yanmıştı olayları duyunca’…
(Ben, Antalya Belediye Başkanı’’na telefon ederek, kısmen yakılan bu heykeli özellikle
saklamasını ve insanlık ayıbı olarak sergilemesini rica etmiştim. Sayın Akaydın, yanık heykelin İzmir’’e gönderilmesi fikrine ’–haklı olarak- sıcak bakmamıştı.)
****

Kars’’a gelince’… Başbakan'ın heykele 'ucube' demesiyle birlikte gündeme gelen Kars için bir kaç şey yazmak gerekir sanıyorum.
Gözünüzden kaçmıştır belki’… Kars Belediye Başkanı Nevzat Bozkuş’’un sicili ’‘heykel tacizi’’ bakımından hiç de parlak değil’…
Başkan seçildikten sonra belediyedeki iki kadın heykelini ve bir meydandaki ’‘kaz’’ heykelini söktürüp attırmıştı bulundukları yerden’…

Şimdi de sevgili Başbakanının yaptığı 'heykel tacizini' keyifle izliyordur herhalde’… Böyle Başbakan’’a, böyle belediye başkanı’… Tencere-kapak gibi bir şey’…
****
Cevat Durak’’ın, bu heykeli İzmir’’e getirmek istemesi elbette önemlidir’… Çünkü sanata tüküren yöneticilerin kabus gibi dolaştığı bir ortamda 'Türkiye bu değil!' diyenlere çok ihtiyaç var...
Ayrıca, heykelin İzmir’’e getirilmesinin çok daha başka bir anlamı olacaktır’…

Çünkü o anıt heykel, Ermeni ve Türk, iki tarafın taşıdığı acı duygular için yapılmış olsa da Ege’’de yaşanan ’‘mübadele’’ acılarını da temsil edebilecek niteliktedir...
Eğer olur da İzmir veya Ege'nin bir yerine taşınabilirse, harika bir ’‘Mübadele Anıtı’’ olarak dikilebilir’…
Mübadelede Ege Bölgesi’’ne gelenler ile buralardan gidenlerin yaşadıkları acılar ve çektikleri çileler- ve hatta ikinci ve üçüncü nesillerin bile hala yaşamakta olduğu yurt özlemi- düşünüldüğünde böyle bir anıtın İzmir’’e veya Ege'ye ne kadar yakışacağı ortadadır’…
*****
Sayın Cevat Durak, Karşıyaka’’da her yıl gerçekleştirdiği heykel günleri ile hem Karşıyakalıların ve hem de sanatseverlerin gönüllerini kazanmış bir başkandır’…
Ama Kars’’taki ’‘İnsanlık Anıtı’’na sahip çıkarken eminim bunun da ötesinde şeyler düşünmüştür’…
Kim bilir, belki de bunu getirip bir 'Mübadele Anıtı' olarak Yamanlar’’a dikmeyi planlamıştır bile’…