Değerli okuyucular; egedesonsöz ailesine katılıp sosyal güvenlik köşesini yazmaya başladığım kısa süre içinde sizlerden yoğun bir şekilde mail ve sorular aldım.’¶
Malesef Sosyal Güvenlik alanında, okullarda yeterli eğitim verilemediği gibi, halkımız yetersiz bilgilerle yanlış yönlendiriliyor. Topluma sosyal güvenlik bilincinin aşılanmasında katkı sağlamayı bir vatandaşlık borcu olduğunu düşünen biri olarak, sorularınızı en doğru şekilde cevaplamaya çalışacağım. Son zamanlarda benzer sorulara muhatap olduğum ve önemli bulduğum maillerden birkaçını sizlerle paylaşmak istiyorum.
Emin Bey, kızkardeşim eşiyle hiçbir sorunu olmadığı halde yalandan boşandı. Ve vefat eden babamın maaşını aldığını duydum. Eşi ile birlikte yaşamaya devam ediyorlar. Geçenlerde bunun yasak olduğunu bir arkadaşım söyledi. Ne yapmam gerektiğini anlatır mısınız?
Şermin - İzmir
Değerli okurum, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa’’nın 56. maddesi ile anne, babasının yetim maaşını veya eski eşinin dul maaşını alabilmek için muvazaalı şekilde boşanıp birlikte yaşayanların önü kesildi. Ve Sosyal Güvenlik Hukukunda bu durum ilk defa yasallaştı. Sahte ve hileli şekilde boşananlara karşı SGK denetim elemanlarının yapacakları inceleme sonucu eşlerin fiili olarak birlikte yaşamaya devam ettiklerinin tespit edilmesi durumunda dul veya yetim maaşı alan eşin SGK’’dan almış olduğu maaş kesilecek ve geçmişe dönük alınan tüm aylıklar faizi ile birlikte geri alınacaktır. Birlikte yaşamak danışıklı boşanmanın yasal karinesini öngörmektedir. Hileli boşanmanın haksız maaş alana yönelik bu hukuki sonucunun dışında ayrıca eşlerin her ikisine yönelik cezai boyutu da bulunmaktadır. Özellikle son zamanlarda Ağır Ceza Mahkemeleri’’nden SGK’’dan dul yetim maaşı almak için anlaşmalı boşananlara karşı ceza kararları çıkmaktadır. Bu olaya emsal bir Ağır Ceza Mahkemesi kararında Yetim maaşı alabilmek için hileli olarak boşanan, ancak fiili olarak birlikte yaşamaya devam eden eşlerden her birine ayrı ayrı Kamu Kurum ve Kuruluşları Zararına Zincirleme Dolandırıcılık suçundan 3 Yıl Hapis ve Para Cezası verilmiştir. Benzer şekilde Cumhuriyet Savcılıkları tarafından yapılan soruşturmalar sonucu hileli boşanıp maaş alanlara karşı birçok kamu davası açılmaktadır. Tüyü bitmemiş yetimin, alnının teriyle çalışarak vergisini ödeyenlerin ve bu cennet ülkenin büyümesi için çalışanların hakkını hiçe sayarak devleti dolandıranlara karşı, halkımızı çevrelerinde bildikleri bu tür hileli boşanmaları SGK’’ya bildirmeleri konusunda hassasiyete davet ediyorum.
Merhabalar, 18.08.2009 tarihinde bir yakınımı kaybettim. 25.08.2009 tarihindede yakınımın maaşını bankamatik kartı ile çektim. Bu durumda bir sıkıntı ile karşılaşırmıyım, ne yapmalıyım?’”
S.M. -İzmir
Saygıdeğer okurum, öncelikle başınız sağolsun. Sizin durumunuz bizlerin uygulamada sıkça karşılaştığı bir durumdur. Emekli aylıkları peşin ödenmektedir ve yakınınız aylığını zaten peşin olarak almıştır. Sizin bankamatikten çektiğiniz aylık yakınınızın o tarihte vefat etmiş olması nedeniyle çekmemeniz gereken bir aylıktır. Bu nedenle acil olarak SGK’’ya başvurarak çekmiş olduğunuz parayı faizi ile ödemenizi tavsiye ediyorum. Aksi halde icra takibi açıldığında ayrıca icra giderlerini de ödemek zorunda kalırsınız.
Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle’…