Başlığa bakıp da bir gastronomi yazısı yazmaya başladığımı sanmayın. Bu 'Konserve' Kentlerarası Misafir Sanatçı Programı Ağı projesinin adı.
Değerli arkadaşım Sarp Keskiner 2 yıl önce izleyip bu köşede de sözünü ettiğim projenin yeni hali hakkında bilgiler verdi.
Somut olmayan kırsal kültürel miras çok değerli birikimler taşıyor.
Bu miras, kırsal toplulukların kuşaklar boyunca geliştirdiği bilgi, beceri, inanç, gelenek ve adetleri kapsıyor. Somut olmayan kırsal kültürel mirasa halk oyunları, el sanatları, geleneksel tarım yöntemleri, halk hikayeleri, şifalı bitki kullanımı gibi unsurlar örnek olarak verilebilir.
Bu kültürel birikimler, toplulukların kimliklerini ve dayanışma duygularını beslerken, aynı zamanda kırsal ekonomiye de katkıda bulunur. Yerel bilgi birikimiyle sürdürülebilir tarım uygulamalarına, çevre korumaya ve topluluk sağlığına fayda sağlayarak, hem yerel halkın yaşam kalitesini yükseltir hem de daha geniş bir kültürel çeşitlilik ve ekolojik uyum sağlar.
Bu unsurlarına sanatsal pratikler aracılığıyla görünürlük kazandırmayı amaçlayan bir misafir sanatçı programının yeniden tanığı oluyoruz.
2021 yılında Karantina Kolektifi (İzmir) ve Meeting Points İnisiyatifi (Sofya) tarafından uluslararası çalıştaylar sonucunda geliştirilen kavramsal bir çerçevede faaliyet gösteren Konserve projesi, 2022 edisyonunda, İzmir, Çanakkale ve Bursa'nın beş köyünde 21 gün süresince 13 sanatçıyı ağırladı. Konserve projesinin 2024 edisyonu için Ortaklaşa programının hedefleriyle uyumlu olarak Efes Selçuk Belediyesi ve Nilüfer Belediyesi ile işbirliği yapılarak İzmir ve Bursa'nın iki köyünde 21 gün süresince sanatçılar misafir edildi.
Konserve ağı bu kapsamda: Kırsal bölgelerin somut olmayan kültürel miras değerlerine sanat aracılığıyla görünürlük kazandırarak bu alandaki farkındalığı artıracak araçlar geliştirmeyi, İzmir'deki bağımsız girişimler, sivil toplum kuruluşları ve Bursa ile İzmir'deki ilçe belediyeleri arasındaki işbirliği kültürünü güçlendirmeyi, Kültürel ve coğrafi ortaklıklara sahip, farklı kuşaklardan ve kökenlerden gelen sanatçılar arasında etkileşimi sağlayacak bir platform kurarak, sanatçılar ve kırsal kesimde yaşayan topluluklar arasında karşılıklı anlayış ve etkileşimi geliştirmeyi, Herkes için kültüre erişimi ve katılımı mümkün kılarak sanatçılarda bu konuda farkındalık oluşturmayı, Kırsal bölgelerdeki folklorik çeşitlilik ve kadim ekolojik pratikleri görünür kılarak kültür üretimini desteklemeyi, Programa dahil olan paydaş ve ortak kurumların birbirleriyle ilişkilerini güçlendirmek uluslararası ağlara katılım kapasitelerini artırarak kültürel canlanmaya destek olmayı, Yerel yönetimlerin sürdürülebilir kültür politikaları oluşturmasına ve bu politikaları kalıcı kılmasına yönelik uluslararası uygulamalar geliştirmeyi, diğer misafir sanatçı programlarından farklı olarak, katılımcıların köy halkıyla işbirliğine giderek somut olmayan kırsal kültürel miras unsurlarından esinlenerek yapıt üretmesine öncelik vermeyi amaçlıyor.
'Kısa Bir Komşuluk' sergisi, Konserve: Kentler Arası Misafir Sanatçı Programı Ağı kapsamında yer alan on üç sanatçının eserlerini bir araya getiriyor. Bu program, Zeytinköy (Selçuk, İzmir) ve Misi (Nilüfer, Bursa) köylerinde üç hafta boyunca konuk olan sanatçıların, misafir oldukları yerle geldikleri yer arasındaki ilişkiyi geçici komşuluk ve misafirlik kavramları çerçevesinde değerlendirmelerine olanak tanıyor.
Sanatçılar, köy sakinleriyle geçirdikleri zamanı; toplumsal cinsiyet, yabancılık, göç, kültürel farklılaşma, bilinçaltı, bellek, ritüeller ve doğa gibi temalarla ele alarak eserlerine yansıtıyor. Ayrıca program süresince çocuk ve kadınların katılımıyla gerçekleştirilen atölyelerden elde edilen çıktılar da sergide sanatçıların somut olmayan kültürel miras değerlerinden esinlenerek ürettikleri yapıtlarla birlikte sunuluyor.
Bu Avrupa Birliği destekli proje, Teos Kültür Sanat Derneği'nin Nilüfer Belediyesi ve Efes Selçuk Belediyesi ile iş birliğinde yürütülüyor. 2024 edisyonu, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve bağımsız kültür sanat çevrelerini bir araya getirerek katılımcı, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir kültür politikası oluşturmayı amaçlıyor.
23 Ekim'de açılan sergi 24 Kasım 2024'e kadar açık kalacak. Katılan sanatçılar, Ali Yılmaz,Aşkın Ercan, Ayça Su Değirmenci, Çiğdem Üçüncü, Damla Yalçın, Fevziye Özocak, Hüseyin Aksoy, Melisa Geçalp, Merve Kubat, Merve Özel, Yekateryna Grygorenko, Nuveyba Tahmaz, Zeynep Deniz Çalışkan… Sergiyi, İzmir Konak Metro Sanat Galerisi'nde ziyaret edebilirsiniz.