Ozan EKİZ / EGEDESONSÖZ– İZSU Eylül Ayı Olağanüstü Meclis Toplantısı, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay'ın başkanlığında toplandı. Meclis, İZSU Genel Müdürlüğü'nün 2025 – 2029 Dönemi Stratejik Planı gündemiyle toplandı.
İÇME SUYU PLANLARI
İZSU Genel Müdür Yardımcısı Özgür Akkavak planla ilgili sunum yaptı. Akkavak, planda yer alan içme suyunun geleceğini anlatarak, 'DSİ, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü gibi paydaşlarla görüşerek ortak bir plan ortaya koyduk. İklim krizinin olumsuz etkilerine karşı İzmir'in su döngüsünü sürdürülebilir bir şekilde geleceğe yönelik bir plan hazırladık. Daha sade bir plan hazırlamaya çalıştık. Stratejik amaçlarımızın başında sürdürülebilir içme suyu yönetimi ile ilgili. Kayıp kaçak oranlarının azaltılmasıyla ilgili bir planımız var. Kayıp kaçak oranı yüzde 27,7 iken 2029'da yüzde 24,4'e düşürmek istiyoruz. Mevcut içme suyu hattımızın yüzde 15'ini yenilemeyi planlıyoruz. Su arıza müdahalemiz yüzde 42 iken yüzde 85'e çıkarmak istiyoruz. 1045 km yeni içme suyu hattı yapmayı planlıyoruz. Arıtma tesis sayımızı 80'e çıkarmayı hedefliyoruz. İçme suyu havzalarımızı drone ve yapay zeka destekli olarak denetlemeyi planlıyoruz' dedi.
'ÇİĞLİ DÖRDÜNCÜ FAZ İÇİN DIŞ FİNANSMAN KONUSUNDA CİDDİ ADIMLAR ATTIK'
Atık su için planının ayrıntılarını anlatan Akkavak, 'Atık suda ilk hedefimiz altyapımızı iyileştirmek. Yüzde 79 arttırma hedefimiz ile 279 milyon metreküp atık su arıtma kapasitemizi arttırmayı hedefliyoruz. Çiğli dördüncü faz atık su hattı kentin gündemi içerisinde. Dış finansman konusunda ciddi adımlar attık. Nisan ayında dördüncü fazı açmayı hedefliyoruz. Hazine'den onay yazısı noktasına geldi. Dikili'deki tesis için de dış görüşmelerin sonuna geldik. Mevcut hatlarımızın yüzde 11'inde bakım onarım, yüzde 26 ise büyümeyi öngörüyoruz. Çiğli Çamur Çürütme Kurutma Tesisi'nin finansmanı IFC ile ön protokolü imzaladık, hazine onayı bekliyoruz.2025 yılında başlayıp 2027'de bitirmeyi bitiyoruz' ifadelerini kullandı.
'KONAK-KARABAĞLAR'DA YAĞMUR SUYU KANAL PROJEMİZ GELECEK YIL BAŞLIYOR'
Yağmur suyu kanallarına dair detaylar anlatan Akkavak, 'Yüzde 29 yeni yağmur suyu hattı imalatı artışı öngörüyoruz. Konak-Karabağlar bölgesinde 3 ayrı büyük projeyi gelecek yıl başlatmayı düşünüyoruz. Proje ile ilgili halk toplantısı yapacağız. 14 Ekim'de Havagazı'nda yapacağız bu toplantıyı. Dünya Bankası'ndan 30 yıl vadeli düşük faizli kredi alacağız' ifadelerini kullandı.
'KÖRFEZ'DE 5 YILDA 5 MİLYON METREKÜP DENİZ TARAMASI'
Körfez'in geleceğine dair planları anlatan Akkavak, 'Körfez'de su sirkülasyonunu sağlamak için 5 yılda 5 milyon metreküp deniz taraması yapacağız. Her yıl 31 noktadan numune alıp körfez suyunu izlemeye devam edeceğiz' dedi.
CHP Grup Sözcüsü Elvin Sönmez Güler, planla ilgili olarak grubu adına görüşlerini, 'Bazı konuların altını çizmek istedim. İçme suyuyla ile ilgili çarpıcı noktalar var. Kayıp kaçak miktarındaki düzenli azalış çok dikkat çekici. DSİ'nin yüzde 33 kayıp kaçak oranı varken İzmir'de bu oran yüzde 28. Bakanlığın gelecek oranlarının altındayız. İzmir Türkiye ortalamasının altında. Gördes Barajı'ndan alınan suyun yarısı kadar bu oran. İZSU 2029 yüzde 24'e düşüreceğini söylüyor. Bu yöntemle ulaşabileceğini düşünüyoruz. Atık su ile ilgili olarak arıtma kapasitesinin yüzde 80 oranının arttırma hedefi çok iddialı bir hedef. 11 tesisin kapasite artışı ile bu iddialı bir hedef. Çiğli Çamur Çürütme Tesisi ile birlikte çamurun sorun halinden çıkması önemli bir hedef. Çamura giden bütçe çok ciddi bir bütçe tesis olmadığı süreçte' ifadeleriyle aktardı.
AK PARTİLİ TEKİN: MASTER PLAN OLMADAN MEHTERAN GİBİ BİR İLERİ İKİ GERİ OLUYOR
AK Parti Bornova Meclis Üyesi Ercan Tekin, plana dair eleştirilerini meclis kürsüsüne çıkıp ifade etti. Tekin, 'Siz başka biz başka okuyoruz. Master plan olmadan stratejik plan anlamsız oluyor. Mehteran gibi iki ileri bir geri yapıyor böyle. Master plan olması gerekiyor. Stratejik planın içerisinde altyapı master planı yapılması gerektiği ile ilgili bir başlık açılmış, İZSU yetkililerine bu yüzden teşekkür ediyorum bizi dinledikleri için. Master plan stratejik plan ile uyumlu olması gerekir ancak başkanın seçimlerde söylediği vaatlerde yer almak gerekir. Başkanın vaatleri plan içerisinde yer almıyor. Merkezi hükümetin devreye aldığı kamu yatırımları bilgi sistemleri planı var. İZSU buraya sisteme işledi. Buraya işlenen ve uygulananları ben göremiyorum. 2012 – 2025 yılında bunları yaptınız, 2045'e ekleyeceksiniz ama nasıl revize edeceksiniz. Kamu yatırımları bilgi sistemi ile de uyumlu olmuyor. Bilgi ve veri olmadan doğru planlama ve yatırım yapamazsınız. Stratejik plan maalesef gerçekçi değil. Ayakları yere basmıyor. Anket çalışması yapılıyor, anketten çıkan en önemli öncelikleri koymuşsunuz. Kayıp kaçağın azaltılması gerekir yazıyor ilk sırada. Meclis üyesi olduğumuzu öğrenen herkes 'bu su niye bu kadar pahalı' diyorlar. Vatandaşın önceliği suyun pahalı olması. Ankete bakınca böyle bir talep yok. Geniş katılımlı bir anketle öncelikli konuları görebilirsiniz. Anketlerin gerçekçi sonuçlar vermediğini görüyoruz. Suyun yüzde 60'ı yer altı kaynaklarından çıkıyor o yüzden pahalı diyorsunuz. Bu gerekçeden dolayı enerjinizi kendiniz üretmeden olmuyor mu? İlk beşte böyle bir şey görmedim' dedi.
'İZMİR ASGARİ MÜŞTEREKLERE MAHKUM EDİLEMEZ'
Başkan Tugay'ın seçim dönemindeki 'en ucuz su' hedefine değinen Tekin, 'Sayın başkan kademeli olarak suyun fiyatının ineceğini söyledi. Enerji fiyatları düşerse su fiyatları düşecek demedi. Vizyon dediğiniz şey geleceği planlamaktır. Başka belediyeler enerjinin önceliğini görmüşler. CHP'li Muğla Büyükşehir Belediyesi 2013 yılında ilk elektrik santralini açıyor. 2014 İstanbul ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyeleri açıyor santralini. 2014 yılında Karabağlar, 2015'de Bornova, 2017'de Karşıyaka belediyesi santralleri açıyor. İzmir Büyükşehir 2021 yılında ESHOT ile elektrik üretiyor. En çok enerjiye ihtiyacı olan İZSU nerede? İlk defa 2023 yılında bütçeye konulması bir vizyon mu? Siz geleceği planlamalısınız. En ucuz suyu veren illerden biri olmayı nasıl başaracağız bu planla? Kayıp kaçak oranı düşecek plana göre. Altyapı uzun soluklu bir iş, bir günde olmaz. Oran düşünce su ne kadar ucuzlayacak? Siz bunlarla yetinecek misiniz? İzmir asgari müştereklere mahkum edilemez. Vizyonu bu çağa uygun hale getirmek için elbirliği yapalım' diyerek eleştirilerde bulundu.
'MASTER PLAN OLMADIĞI İÇİN SOYER KÖRFEZ PROJELERİNİ RAFA KALDIRDI'
İzmir Körfezi'ndeki kirliğe değinen Tekin, geçmiş dönem Belediye Başkanı Tunç Soyer dönemine atıfta bulunarak, 'Körfez sorunu… Balık bile yaşamıyor, kirlilik hat safhada. İlk gündem 2006'da başlıyor. Kocaoğlu körfezde yüzeceğim diyor. Temizlik için aksiyonlar alıyorlar. Master planı olmadığı için sonraki dönemde gelen Soyer, bunların hiçbirine gerek yok kendiliğinden temizlenir dedi. Bütün çalışmaları çöpe attı. Master planı olsaydı Soyer bu cümleyi kuramazdı' dedi.
AK PARTİLİ ATMACA: DENİZ SUYUNDAN SU ARITMAK DÜNYADA YAYGIN AMA KÖRFEZİN DURUMUNDAN DOLAYI MÜMKÜN GÖRÜNMÜYOR
AK Parti Gaziemir Meclis Üyesi Uğur İnan Atmaca, su faturalarının yüksekliğine değinerek, 'Elektrik faturalarından daha yüksek su faturalarının geldiğini söylüyor vatandaşlar. İZSU tarifleri ile ilgili önergemiz vardı İstanbul ve Ankara ile eşitlenmesi için. Şebekeler yenilenmeden kayıp kaçak oranının azaltılabileceğini düşünmüyorum. 144 adet su kuyusu açılması hedefleniyor, yeraltı kaynaklarından su alırken elektrik giderleri ifade ediliyor ama aynı şeyleri yapıp farklı şeyleri beklemek muamma. Deniz suyundan su arıtmak dünyada yaygın iken galiba körfezin durumundan dolayı bu mümkün görünmüyor' dedi.
TUGAY İLE KİŞİLİ ARASINDA TARTIŞMA: UYDURMAYIN
AK Parti Menemen Meclis Üyesi Dilaver Kişili plana karşı eleştirilerini yaparken Başkan Tugay'dan Kişili'ye sert çıkışlar geldi. Kişili, 'İZSU'da ana gündem maddemiz körfez olsun isterdim. Körfezden gelen kokunun ve balık ölümlerinin kader olmadığını düşünüyoruz. Geçmiş dönem deyip konuyu kapatamayız. Bakanlık vurgusu yaparak işin içinden çıkmak gibi bir yöntem izlemenizi doğru bulmuyorum. Özür ve bilgilendirme yapılması gerekiyordu. Körfezin kirlenmesinin ana gündemlerinden biri olan dördüncü faz 25 yıldır hayata geçirilemedi. Gelen atık suların orta körfeze deşarj edilme programı iç körfeze yapılıyor' derken Başkan Tugay, 'Bu nereden çıktı, bu bilgi nereden geldi size? Uydurma şeyler söyleyemezsiniz. Böyle bir şey yok. İnsanlara yanlış bilgi vermeyin, bilmiyorsanız sorun anlatalım' diyerek Kişili'nin sözünü kesti.
BAŞKAN TUGAY'DAN KİŞİLİ'YE: RAKAMLARLA OYNAMAYIN, BİLDİĞİNİZ BİLGİLERLE KONUŞUN
Eleştirilerine devam eden Kişili, 'Arıtmalar yetersiz. Kış dönemlerinde 3 bin ton fazla atık su geliyor. Fazlalığın deşarj edilmesi gerekiyor. Orta körfeze deşarj edilmesi gerekirken iç körfeze deşarj ediyorsunuz. Körfezin kirliliğiyle ilgili yaşanan bir tablo var. 50 milyonluk bir kireç satın alınıyor. Çiğli Arıtma Bölgesi'nin yan tarafında kazılmış olan çamur çukurlarına atılıyor. Kurutma ünitesi çalışmamasından dolayı…' derken Başkan Tugay Kişili'nin rakamlarla oynadığını söyleyerek, 'Rakamlarla çok kötü oynuyorsunuz. 25 yıl geri 1999. Arıtma sistemi 2002'de devreye girdi. 25 yıldır yapmıyorsunuz nasıl dersiniz? Körfez 60 yıldır kirleniyor. Rakamları böyle atarak olmaz. Net konuşun. 2002'de devreye girdi, 22 yıldır zaten sistem devrede. 22 yıldır yapılmıyor deseniz neyse de 25 yıl ne ya? Takıldığım şey doğruları söylememeniz, rakamlarla oynamayın. Bildiğiniz bilgilerle konuşun' dedi.
AK PARTİLİ KİŞİLİ: 3 YIL YANILMAM OLMUŞ KUSURA BAKMAYIN
Rakamlarda hata yaptığını belirten Kişili, şu ifadelerle sözlerini bitirdi:
3 yıl yanılmam olmuş kusura bakmayın. Yapmamız gerekenler var ama bakanlık üzerine düşeni yapsın dediniz. Bakanlığın üzerine düşen yöntem ve destek vermesi. Bütün yükü bakanlık üzerine yıkamazsınız. Körfezi temizlemesi gerekiyor deyip işin içinden çıkamazsınız. Geçmiş dönemlerde yapılan hatalar var. Artık canlılar körfezde yaşayamıyor. Körfezi kurtarmaya yönelik bir planı konuşmamız gerekiyor. İşi bakanlığa yıkarak, yanlışları görmezden gelmek olmaz. Kurutma tesisinden çalışmamasından dolayı Manisa'ya taşıma yapılıyor. Tesis için planlama yapmışsınız ama bütçe de yok. Çamur çukurları ile de bir şey göremedim. Kireçle kapatarak çözüm olacak bir şey değil. Altının balçık olmasından dolayı körfeze akmaya devam ediyor. Tedbirleri alacağız öncelikli olarak. Bir önceki başkan aşk dedi, çiçek dedi yok.
BOZTEPE: YANLIŞSA SÖYLEYİN - BAŞKAN TUGAY: YANLIŞ
AK Parti Foça Melis Üyesi Hüsnü Boztepe, plan eleştirileri hakkında, '25 yıl da değil. 40 yıl da diyebiliriz. Körfezin kirliliği ayrı, arıtma ayrı. Arıtmaya gittiğini göremedim bugüne kadar, basında fotoğrafınızı görmedim. Ceza niye yazıldı? Arıtmanın çıkışından dolayı size ceza yazıldı. Karabağlar'da yapılması gereken arıtmayı durduğunuzu söyleniyor. Yanlışsa söyleyin' ifadelerini kullanırken, Başkan Tugay tek kelime ile 'yanlış' dedi.
BOZTEPE: BU YIL KÖRFEZ KOKUSU ÇOĞALDI
Sözlerine devam eden Boztepe 'Hayal kuruyorsunuz. Yapılacak olan hizmet binasında odanızın körfez manzaralı olacağını söylüyorsunuz. Bu kentin her gün koktuğunu görüyorum. Geçen sene körfez kokusu azalmıştı. Bu yıl koku çoğaldı. İç körfeze atık boşaltılıyor' ifadelerini kullanırken Başkan Tugay Boztepe'yi atık su ayrıştırma tesisine davet ederek, Uygun bir zamanda arkadaşlar sizi götürsün, gezdirsin sizi. Nerede ne olduğunu görün' dedi.
'KÖRFEZ GÜZEL OLSUN, MAVİ MAYOYLA DOLAŞMAYA HAZIRIM'
Sözlerine devam eden Boztepe, 'İzmir Körfezi çok güzel olsun, mavi mayoyla dolaşmaya hazırım. Karşıyaka'da oturuyorum, benim aldığım kokuyu siz de alıyorsunuz koronada koku duygunuzu kaybetmediyseniz. Bu hepimizin sorunu. Siz nasıl mavi körfeze bakma hayali kuruyorsanız gençlerin de çocukların da bunu yaşamasını diliyorum' dedi.
CHP Grup Sözcüsü Güler, AK Parti Grubu'ndan gelen eleştirilere, 'TÜBİTAK tarafından 24 yıldır körfez izleniyor. Belli dönemlerde artış ve azalış var. Çiğli Atık Arıtma çıkışındaki veriler inceleniyor. Verilerin çoğu normal değerler. Genel değerlendirmede çoğu veri olması gereken değerlerde. Katı atık tesis çıkışında canlı yapının aktif olduğu görülüyor. Körfezin kirlenmesiyle ilgili; körfezi yerel kirleticiler kirletiyor. Körfez genel bir alıcı. Kamu ve özel sektör pek çok kurum deşarj yapıyor. Sadece büyükşehrin sorumluluğunda değil, denetleyici kurum bakanlık. İZSU sadece deşarj yapıyor, diğer kurumların denetlenmesi bakanlığa ait. Kocaeli'nde 3,5 metreküp çamur çıkartıldı 50 milyar bütçe ile. Aynı oranı İzmir'i düşününce 50 milyon metreküp çamur çıkarılması lazım. 80 milyar bütçe lazım. Bizim yıllık bütçemiz toplamda 40 milyar. Yoğunluğun artması kirlilik yükünü artırıyor. Halihazırda hazırlanmış master planlar var, burada yanlış okuma yapılmış. Personel ve enerji maliyetlerini düşürerek su fiyatlarını düşürmek istiyoruz. Ortalama 9 metreküp su tüketiliyor. En pahalı üçüncü sırada olan iradeyiz, dönem başında birinci sıradaydık. Dönem sonunda 10'uncu sıraya düşeceğimizi planlar gösteriyor' diyerek cevap verdi.
AK PARTİLİ AYDEMİR: KOKUDAN DOLAYI KONAK PİER'DEKİ MÜŞTERİLER AZALDI
AK Parti Bayraklı Meclis Üyesi Latif Aydemir, körfezdeki kokudan dolayı Konak Pier'deki müşteri azalışına değinerek, 'Yağmur suyu kanallarının yapılacağı yerler belli mi yoksa sadece bir hedef olarak mı açıklandı? Konak Pier'e her hafta gidiyorum bu haftalarda çok fazla azalma gördüm. Pier'de dükkanlarda da boşalma gördüm bunun sebebi koku mu? Körfezde ne zaman balık tutacağız ve körfezde yüzme vaadiniz olacak mı?' dedi.
AK PARTİLİ KOCABAŞ: SİZ TIP BİLİMİ GERÇEKLERİNİ KABUL ETTİNİZ, KÖRFEZDE YÜZECEĞİM DEMEDİNİZ
AK Parti Grup Sözcüsü Nail Kocabaş, planlara dair eleştirilerini dile getirirken, 'Hatların yanlış yapılmış olması bugün yaşadığımız en büyük sorunların sebeplerinden biridir. Dördüncü faz inşaatı hala devam ediyor. Umarız Nisan ayında devreye alınır. Umarız Körfez temizlenmeye başlar. Aziz Bey, 'körfezde yüzmek istiyorum' diyerek yola çıkmış. Soyer, 'görev yılımın sonunda yüzeceğiz' demiş ama yüzemedi. Siz körfeze girmemeyi göze aldınız. Tıp bilimindeki gerçekleri kabul ettiniz, girerseniz enfeksiyon kaparsınız. Atatürk Organize Sanayi'nin deşarjı var özel sektör olarak o da kontrol altında tutularak arıtılmış su aktarımı yapıyor. Biz ne zaman muhalefet etmeye kalksak genel siyasete dair sözler gündeme geliyor' dedi.
MHP'Lİ ALTINKESER: BUGÜN MUSLUKTAN SU İÇEBİLEN VAR MI?
MHP Grup Başkan Vekili Bahadır Altınkeser, musluklardan akan sulardan şikayet ederek, 'Biz bugün musluklardan su içemiyoruz. İZSU geçtiği basın bülteniyle musluk sularının temiz olduğunu ve rahatça içilebileceğini iddia etti. Bugün herhangi bir meclis üyesi musluktan su içebilir mi? Bırakın meclis üyesini herhangi bir İzmirli musluktan su içebilir mi? Akan sularla bulaşık bile yıkayamazsınız' dedi.
AK PARTİLİ YILDIZ: PLANDA DETAY EKSİĞİ VAR
AK Parti Grup Başkan Vekili Hakan Yıldız kürsüye çıkarak grubunun eleştirilerini tek tek meclise açıkladı. Yıldız, önceki planlara göre yeni planda detay eksikliği olduğunu dile getirerek, 'Bir devamlılık ve sürdürülebilirlik olarak baktık. Önceki dönemlerin de planlarını aldık ve inceledik. Bu belgeyi oyladıktan sonra bütçe kalemlerine gideceğiz. Geçtiğimiz dönem hem büyükşehrin stratejik planına hem de İZSU'nun stratejik planlarına oybirliği vermiştik. Bu dönemki planları incelediğimizde problemlerin çözümü ile ilgili sorunların altında teknik eksiklik gördük. Alt programlar yapmışız ama en temel olan faaliyet ve projeleri koymamışız. Aziz Bey'indeki çok detaylı, Soyer döneminde bi' tık daha az detay vardı. Bu dönemde hiçbir detay yok. Bütçenin samimiyet ilkesine göre kalem kalem projeleri görmemiz gerek. Yüzeysel meseleleri yazdık geçtik diyemeyiz. Teknik olarak büyük bir problem var' dedi.
BÜTÇEYİ DOLAR CİNSİNDEN AÇIKLADI
Bütçeyi dolar cinsinden hesapladıklarını belirten Yıldız, 'Bütçe kalemleri bakımından bir değerleme yaptım. Geçtiğimiz dönem pandemi ve deprem yaşadık. Ekonomik zorluklar yaşadık. CHP'nin değişmeyen bir anlayışı var. Mazeret siyaseti yaptılar, engelleniyoruz dediler ve döviz cinsinden belediye geliri azaldı mı diye baktık. Aziz Bey 5 yıl boyunca 2,4 milyar dolar bütçe yönetmiş. 2015 ve 2019 yıllarında sıkıntı ve problemlerin olduğu dönemde bütçe bu olmuş. Bahane siyasetinin lideri Tunç Soyer döneminde 2,2 milyar doları yönetmiş. 200 milyon dolarlık bir azalma var sadece. Sizin de bir yıllık bütçeniz 550 milyon dolar. Aziz Bey'in döneminde suyumuz 1,4 dolar civarında bir su fiyatı var. Bugün kademelendirdik. Tüketime göre 1,46 dolar. Aziz Bey'den yüzde 33 daha pahalı su satıyoruz. Elinizdeki para döviz cinsinden azalmayan ama döviz cinsinden daha pahalı su satan bir şehir haline gelmişiz' diyerek dolar cinsinden değişiklik olmadığını belirtti.
'ARITMA TESİSLERİMİZİN ÇEVRE İZİN BELGELERİ YOK'
Atık su ayrıştırma tesislerine dair eleştirilerde bulunan Yıldız, 'Atık su konusunda biraz iyileşme var. Bizim 64-66 tane arıtma tesisimiz var. 2014'te yapılmış en son. Özel idarenin kapanmasıyla gelmiş kimisi. 24 tanesinin geçici faaliyet ve çevre belgesi var mı? Geri kalan 42 tanesi Çevre Bakanlığı kararında kaçak. Bunlarla ilgili başvuru yapmışız. Bugün itibariyle 27 tanesinden belge almışız. Cezalardan kurtulmuşuz. Çevre izin belgesi almamız lazım. Bunların günlük değerlerini ölçerek rapor vermek lazım. Raporları veremediğimiz için belgeleri alamıyoruz. Çiğli Arıtma Tesisimiz 2019'dan beri çevre izin belgesine sahip değil. Çevre izin belgesi alınmış olan tesisler için 31 milyon TL teşvik ödemiş bakanlık. Elektrik teşviki alamıyoruz. Çevre izin belgesine sahip olsaydı 102 milyon TL teşvik alacaktık. Bu kamu zararı değil mi? İlk önce bunu çözmemiz gerekmiyor mu?' dedi.
'BAŞKANIN İRADESİ ÇÖZMEK OLABİLİR AMA PLANDA GÖRMÜYORUZ'
Çiğli Arıtma Tesisi'nde dördüncü faz ile ilgili açıklamalarda bulunan Yıldız, 'Dördüncü fazın takdiri Başkan Tugay'a ait değil. 300 milyondan 650 milyona fiyatı artan ihalesi olmuştu. Üç fazımız var. Siz Karşıyaka'da bunun sorununu çektiniz. Geçtiğimiz dönem Tunç Bey'in rüyası vardı; kendi kendine körfez temizlenir dedi. 3,5 yıl kendi haline bıraktık. Aziz Bey'in çalışma planında körfeze dair her şey bitirilmiş. Sirkülasyon kanalının çalışmaları 2014'te tamamlanmış. Çamurla ilgili neler yapılacağı da tamamlanmış. Sirkülasyon kanalının genişliği ve uzunluğu da tamamlanmış. 10 yıl içerisinde hiçbir şey yapmamışız. Kanalı yapmadık. Birleşik bir sistem kurduk. Saniyede 7 metreküp, yağmurlarda 25 metreküpe çıkıyor. Gelen denize akıyor. Bakanlığımız deniz direkt deşarj olduğu için ceza kesmiş. Dördüncü fazı 9 yıldır başaramayan CHP'ye bunu sormayacak mıyız? Başkanımızın iradesi çözmek olabilir ama planda görmüyoruz. Beşinci faz söyleniyor. Söyleniyor ama eylemi nerede? Beşinci fazla ilgili çalışma yapmayacak mıyız? Aziz Bey yazmış olmamış, Tunç Bey yazmış bir şey yapmamış ben de kendimi ortaya atmamayım derseniz anlarım' dedi.
'İLÇE BAŞKANLARI NEDEN KURUM'UN ZİYARETİNDE GELMEDİLER'
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un İzmir ziyareti sırasında ilçe belediye başkanlarının ziyarete gelmemesine dair değerlendirmelerde bulunan Yıldız, 'Bakan İzmir'e geldi orada değildiniz olmanızı çok isterdik. Bayraklı, Karşıyaka, Narlıdere, Çiğli Belediye başkanlarımız neden gelmedi? Onlar da mı yurt dışına gitti? Gelen belediye başkanlarımız vardı. Ağaçlar için geçen sene tavır koydunuz neden ölen balıklar için eylem yapmıyorsunuz? İşlemeyen ve bitmeyen dördüncü faz var. Çamur kurutma tesisimizi nasıl ayağa kaldıramadık?' ifadelerini kullandı.
'DİP TARAMAYA AYRILAN PARA BÜTÇENİN BİNDE 3'Ü'
Belediyenin bütçesi ile körfez dip taramaya harcanan miktarın az olduğunu belirten Yıldız, '50 milyon metreküp çamur çıkacak. 700 milyon dolarlık bir masrafı var. Bütçeye göre yüzde 3'lük bir çamur bütçeniz var. Tunç Soyer 132 milyon dolar para harcamış, binde 3. 5 milyon metreküp yazmışlar en fazla 100 milyon dolar ayırmışlar. Siz Bayraklı'dan geçebiliyor musunuz? Bayraklı'da yeni kent merkezi yapıldı. Şimdi oralarda duramıyoruz. Büyükşehir 5 yılda 5 milyon metreküp çamur temizleyeceğim diyor. Büyükşehrin bütçesi var, kaynağı var. Kocaeli'ye 5,5 milyar TL para veriliyor dendi. Bakanlık ile görüştük. 2022 – 2027 yılları arasında yer alan proje 2,7 milyar TL var. 700 milyon TL'yi Büyükşehir karşılıyor. Yağmur suyu ayrıştırması için Dünya Bankası'ndan alınan kredi var. Benim çok emeğim var onda. 4,5 milyar TL'lik bir kredi var. Bakanlık bu konuda İzmir'e destek oluyor, sırtını dönmüyor' dedi.
'KÖRFEZ TEMİZLİĞİ İÇİN SİYASİ DURUŞUMU ORTAYA KOYUYORUM'
Son olarak körfez temizliği için siyasi duruşunu ortaya koyan Yıldız, şunları söyledi:
Körfezin temizliği için siyasi duruşumu değiştirmeye hazırım. Oda başkanlarından, çevrecilerden, meclis üyelerinden ve başkanlardan da böyle bir bakış açısı bekliyorum.
CHP'Lİ YILDIR: BU BİR DEMAGOJİ
AK Parti Grubu'nun eleştirilerine yanıt veren CHP Grup Başkan Vekili Zafer Levent Yıldır, 'Kimsenin siyasi tavrından vazgeçmesi gerekmiyor. İnsani bir tavır takınmak yeterli. Orada bir pislik var, temizlenmesi gerekiyor. Bu bir demagoji. Kimsenin bilmediği bir veriyi sunup varsayım ile değerlendirme yapmak mümkün. Stratejik plan adı üstünde stratejiye yapılan değerlendirmeler. Neredeyiz ve nereye ulaşmak istiyoruz bunlar belirlendi. Nasıl gidebiliriz, bunlar değerlendirildi' dedi.
'HER DÖNEM KENDİ İÇERİSİNDE DEĞERLENDİRİLMELİ'
Eski dönemleri karşılaştırılmasının yanlış olduğunu belirten Yıldır, 'Bunlar her zaman demagojiye açık. Kocaoğlu döneminde dünya başkadır, o dönem kendi içerisinde farklıdır. Böyle değerlendirmeler kısıtlı. Belli sınırlamalar yapılması lazım. Laboratuvar ortamına özenilecekse en zor ortamlardır. Karşılaştırma fikir verir ama her zaman geçerli değildir' ifadelerini kullandı
BAŞKAN TUGAY: MASTER PLANIMIZ VAR AMA REVİZE EDECEĞİZ
Son olarak eleştirilere cevap veren Başkan Tugay, planın başarılı olduğunu belirterek, 'Burası sorunları tartışma yerimiz. Her türlü eleştiri olur. Şehrin sorunları ile ilgili çözüm önerilerimizi sunuyoruz. Bir ricam var, daha nitelikli ve konuya öz konuşalım. İZSU'nın stratejik planını görüşüyoruz. Teknik açıdan yeterli bir plan. Detaylı olarak projeler yazmıyor dedi, master plan olması lazım dediniz bir de. Bir karar vermek lazım. Geçmişte yapılmış bir master plan var, revize edilmeye ihtiyacı var. Bu kadar kısa sürede master plan hazırlanamaz. Hedefler belirlenir ve orada yapmak istediğiniz her projenin stratejik planda karşılığı vardır. Arıtma kapasitesini arttıracağız diye yazıyorlar plana. En başından dördüncü faz var. Torbalı Tire'ye olacak, her yere yapılacak. Bütçede veya performansta görüşüldüğünde ortaya çıkacak' dedi.
'İÇME SUYU TEMİNİ KANUNA GÖRE DSİ'DE'
İçme suyunun kanunlara göre DSİ sorumluluğunda olduğunu belirten Tugay, 'İçme suyu kanunlarına göre teminini DSİ yapıyor. Kanun ve mevzuat budur. Bizim içme suyuna ihtiyacımız var dediğimizde baraj yapıyorlar. Çamlı Barajı için ÇED onayı çıktı, DSİ'nin yapmasını bekliyoruz. Bu baraja kentin ihtiyacı var. Susuzluğun kıyısındayız kuraklık yüzünden. Su tüketimi ve teminle ilgili çok titiz olmak zorundayız. Planın ilk maddesinde zaten bu var. Kayıp kaçak oranı en düşük rakamlarından biri. Kent merkezinde çoğu tesisat yenilendi. Bu yaz kaç tane kuyu açtıklarının mücadelesini biliyoruz. Sulama suyunda kullanıyor insanlar, İZSU'nun görevi değil ama tarımsal işler daire başkanlığımız sulama göleti yapacak' ifadelerini kullandı.
'ÇİĞLİ ARITMA TESİSİ'NİN OLDUĞU YERDE KOKU VEYA BALIK ÖLÜMÜ YOK'
Çiğli Arıtma Tesisi'ni daha bugün ziyaret ettiğini belirten Tugay, tesisin olduğu yerde herhangi koku veya balık ölümü olmadığını belirterek, 'Körfezle ilgili kafa karıştıran şey şu; Çiğli Arıtma'da idim bugün. Sosyal medyada paylaşmadık. Gitmediniz demedin. Öğrendim ki Hakan Bey de gitmiş. Orada koku yoktu, orada balıklar da yaşıyordu. Grubunuzu alın ve oraya gidip tekrar bakın. Deşarj olan yerde balıklar yaşıyor, koku da yok. İç körfez dediğimiz bölgede biriken dip çamuru ve akıntı olmadığı için temizlenemeyen fosforlar orada mikroorganizmaların üremesine neden oldu. Bu koku lağım kokusu değil. Geçen yıllardaki koku başkaydı, bu koku başka. Mikrobiyolojik hadiseden kaynaklanan bir koku. Giderilmesi için iç körfezde akıntı oluşması lazım. Kendi kendine akıntı oluşması mümkün değil. Bu sorun sadece İzmir Körfezi'nde yaşanmıyor. Müsilaj bunun bir sonraki aşaması. Kocaeli'nde de sorun aynı sorun. Başka bölgelerde de yaşanıyor. Bakanlık nasıl el attıysa, nasıl mevzuatta bakanlığa bağlıysa; biz de bakanlığımızdan sorumluluk alarak temizliğe katılmasını istiyoruz. Siz kirlettiniz derken bu bütün İzmir halkı. Tarım kaynaklı, insan kaynaklı neler neler var körfezi kirletin. Belediyenin hatası yok demiyorum, bize ait problem var. Bize ait kısım çözülecek. Hepimizin siyaset üstü görerek şehre saygısı olan kişiler olarak sahiplenmemiz lazım. Bakanlık İzmir'in de bakanlığı. Bizim bakanlıktan bir şey istememiz aykırı görülmemeli. Bakan Bey ile gayet olumlu bir görüşme yaptık. Bilim Kurulu bize rapor verecek, bizim de yapacağımız şeyler var dedi. Yapıcı bir görüşme ile ayrıldık. O günkü sözler bana güven verdi. Bakanlık İzmir'in de bakanlığı. Yıllardır AK Partililerin yönettiği şehirler olduğu CHP'lilerin de yönettiği şehirler vardır. İzmir Körfezi sadece İzmir için değil, bölgemiz için de çok önemli bir körfez. Çevresinde 3 milyon insan yaşıyor. Herkesin sorunudur. Bakanlığın el atması gayet doğaldır' dedi.
'GÖREVE GELDİĞİMİZDE ARITMA TESİSİ TAM KAPASİTE ÇALIŞMIYORDU'
Göreve geldiklerinde arıtma tesisinin kapasitesinin düşük çalıştığını belirten Tugay, 'Biz aldığımızda yüzde 20'lerde idi ve çalışma durmuştu. O arıtmanın bizim için çok önemli olduğunu biliyoruz. Tekrar çalışmalar başlaması için çok uğraştık, bugün son sürat çalışıyor. Elektrik bağlantısı ile ilgili çalışıyorlar' ifadelerini kullandı.
'BU İRADEDEN VAZGEÇMEYECEĞİZ'
Son olarak işbirliği çağrısında bulunan Tugay, şunları söyledi:
Büyükşehir belediyesi olarak sizlerle beraber bu şehre sahip çıkmaktan asla vazgeçmeyeceğiz. Kimse olmasa da biz yapacağız. Gecemizi gündüzümüze katıp çalışacağız. Bu iradeden vazgeçmeyeceğiz. Meclis üyelerimi tanıyorum ve çalışmaktan gurur duyuyorum. İZSU çalışanlarına da çok güveniyorum. Kendimize inanmaya devam edelim. Milyon metreküpler bizi durduramaz.
Stratejik plana ait görüşlerin ardından AK Parti ve MHP Grubu'nun olumsuz görüş vermesiyle beraber planlar oy çokluğu ile kabul edildi.