Metehan UD / EGEDESONSÖZ - Gemi sökümünün çevreye ve işçi sağlığına etkileri kamuoyunda tartışmalara neden olan Aliağa Gemi Söküm Tesisleri'ne doğru ömrünü tamamlamış yeni gemilerin söküm hazırlıklarına başlamış durumda.
İtalya basınında yer alan bilgilere göre İtalyan Savunma Sanayi Ajansı'nın ihalesini İzmir Aliağa merkezli Ege Çelik Sanayi ve Ticaret Şirketi 1,7 milyon Euro ile almış ve İtalyan donanmasına ait 3 denizaltı, 2 devriye gemisi ve 2 fırkateynin yeni sahibi olmuştu.
İtalya'nın Tino Adası açıklarında taşıyıcı gemiye yüklenen Carlo Fecia di Cossato, Leonardo da Vinci ve Guglielmo Marconi isimli denizaltılar İzmir'e doğru yola çıkarken 13 Nisan Cumartesi sabahı Aliağa açıklarında olacaklar.
IHM RAPORLARI AÇIKLANMADI
Ancak yine Ege Çelik tarafından alınan Artigliere ve Bersagliere devriye gemileri ile Scirocco ve Maestrale fırkateynleri ise geçtiğimiz ay Aliağa tersanesine geldi. Greenpeace İtalya tarafından yapılan açıklamaya göre gemilerin söküm hazırlık işlemleri başlamış durumda. Gemilerin tehlikeli madde envanter raporları ise kamuoyuyla paylaşılmadı. Denizaltı, devriye gemileri ve fırkateynlerin başta asbest olmak üzere ne kadar tehlike madde taşıdığı bilinmiyor.
YÜKSEK MİKTARDA ASBEST İHTİMALİ
Greenpeace İtalya, gemilerde başta yüksek miktarda asbest olmak üzere tehlikeli maddelerin bulunmasının muhtemel olduğunu da açıkladı. Açıklamada 'Türkiye'de gemi geri dönüşüm sektöründe karşılaşılan ciddi çevre sorunları göz önüne alındığında, bu birimlerin Aliağa'da işlenmesi birçok endişeyi beraberinde getirmektedir.' ifadeleri yer aldı.
TERSANAYE DAİR SORU İŞARETLERİ
Ege Çelik tersanesi, Avrupa Birliği'nin onayladığı sahalar listesinde yer alıyor ancak Greenpeace İtalya, tersanenin uygunluğunun Avrupa Komisyonu'nun Aralık 2023 tarihli denetim raporunda tam olarak doğrulanamadığını kaydediyor.
Raporda, inşaat sahasının temel sorunlarının başında, petrol platformlarının sökülmesi sırasında sızıntıların ve çevre üzerindeki diğer olumsuz etkilerinin yeterince kontrol edilememesi ve asbestin sökülmesi için düzenlenen faturaların çok düşük miktarlarda olduğu gemilerde asbest olup olmadığı konusunda şüpheler uyandırdığı belirtiliyor. Önleyici faaliyetlerin eksikliği ve ekipmanların düzensiz bakımı da raporda tespit edildi.
Zehirli ve asbestli atık bulundurduğu için hiç bir Avrupa ülkesinin kabul etmediği 'Methania' isimli gemi, adı 'Ethan' olarak değiştirilip Ege Çelik tersanesinde sökülmüştü.