En fazla suistimal sağlıkta

ANKARA - Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu'na göre, denetim birimleri, 2006-2010 döneminde devletin kasasından çıkan kaynaklara yönelik olarak çok sayıda 'tedavi, yeşil kart, gelir, ihale ve personel' denetimi gerçekleştirdi. Muhasebat kontrolörlerinin 5 yıllık incelemelerinde, devlette tedavi, yeşil kart, ihale, personel, gelir ve diğer kalemlerde 1 milyar 192 milyon 447 bin 12 liralık görev zararı bulundu.

Bu zararın yüzde 83,5'inin de sağlık hizmetleri kanalıyla oluştuğu belirlendi. Bu süreçte tedavi hizmetlerinde suistimal ve diğer yollarla devletten haksız olarak 588 milyon 302 bin 879 lira alındı. Yeşil kart kullanımı yoluyla sebep olunan görev zararı ise 407 milyon 625 bin 121 lira oldu. 

İhalelerde fazla ödeme, mevzuata aykırılık ve diğer yollarla 58 milyon 62 bin 942 liralık görev zararı meydana gelirken, eksik tahsilat veya kesinti yapılması dolayısıyla Hazine'ye gelir kaydedilmesi gereken tutarlardan kaynaklanan gelirdeki görev zararı da 47 milyon 511 bin 14 lira olarak tespit edildi. Personel kanunları, harcırah ve bağlı mevzuata aykırı işlemlerden kaynaklanan personelle ilgili görev zararı da 43 milyon 69 bin 880 lira olarak hesaplandı. Bu kalemler dışında fazla ve yersiz tahsilat, gelir kaydı gereken emanetler, fazla ve yersiz ödemeler gibi unsurların oluşturduğu diğer görev zararları da 47 milyon 875 bin 172 lira oldu.

Denetimlerde çeşitli alanlarda ilginç yöntemlerle suistimal yapıldığı tespit edildi. Sağlık hizmetlerinde, yatak ve refakat ücretleri, küçük-büyük yara pansumanı, ilaç infüzyonu ve diğer işlemlerde faturalar şişiriliyor. BT ve MR işlemlerinin sınırlamalara aykırı olarak 60 günde bir adetten fazla fatura ediliyor. Aynı günde birden fazla muayene faturası düzenleniyor. Diş tedavilerinde asgari tedavi ücretlerinin üzerinde ücret yazılarak, devletten fazla para alınıyor. Günlük sınırlamaları aşan damar yolu açılması faturaları düzenlenirken, injeksiyon işlemlerinde günde 3 adetten fazla faturalara rastlanıyor.

Kamuda yolsuzluğun yoğun olarak rastlandığı bir diğer faaliyet alanı da ihaleler. Kamu ihalelerinde yüksek akaryakıt faturaları dikkat çekerken, bazı hakedişlerde Hazine'nin karşıladığı 5 puanlık işveren hissesinin bile hakedişten düşülmediği ortaya çıktı. Kamunun bazı özel güvenlik, yemek, temizlik gibi hizmet alımlarında da işçiden kesilen Gelir Vergisi'nin devlete ödenmediği belirlendi. Hastane yemekhanelerinde kullanılmak üzere yapılan sebze ve meyve alımlarında KDV oranı hatalı uygulanarak, yüklenicilere fazla ödeme yapılıyor. Bazı personele ait yurtiçi geçici görev yolluğu bildirimlerinde Harcırah Kanunu'na uyulmayarak veya sahte beyanlarda bulunularak fazla ödeme yapılıyor. Hastanelerde ek ödeme katsayıları fazla hesaplanarak döner sermayelerden fazla ödemeye sebebiyet veriliyor. Elektrik dağıtım firmalarına yapılan elektrik faturası ödemelerinde, birim fiyat hatalı belirlenerek yüklü miktarda fazla ödeme yapılıyor. Yetkililer, mevcut personel itibarıyla kamu harcamalarının sadece yüzde 2'lik bölümünün incelenebildiğine dikkat çekiyor.

HANGİ ALANDA NE KADAR KAMU ZARARI TESPİT EDİLDİ? (TL)*

Normal tedavi: 588.302.879,41

Yeşil kart: 407.625.121,48

İhale: 58.062.942,89

Personel: 43.069.880,92

Gelir: 47.511.014,94

Diğerleri: 47.875.172,48

Toplam: 1.192.447.012,12

(*) Muhasebat kontrolörlerinin son 5 yıldaki denetimleri ile bu denetimler sonucu ortaya çıkarılan kamu zararı miktarları. (AA)