Darth Vader'in nefes alışından Tatooine'in çift güneşine, ilhamını Star Wars evreninden alan akademik araştırmalara bir göz attık. (nat geo)
"Bence bu filmler sayesinde bir şeyin mümkün kılınabileceğine inanan çok fazla bilim insanı vardır," diyor Carnegie Mellon Üniversitesinden madde bilimci Elizabeth Holm. "Beni şu an olup bitenin ötesini, geleceği düşünmeye ittiler."
Zaman zaman bilim insanları ilgilerini filmin geçtiği evrene de yönelttiler ve Star Wars'ı plazma fiziğinden psikolojiye kadar neredeyse bütün bilim dallarının merceğinde incelediler. Bu yalnızca sevgiyle yapılan bir iş değildi, galaksinin en büyük öğretme aracıydı.
"Filmin bir yönünü ele alıp da içinde bilime ait meşru öğeler bulursanız heyecanlanıyorsunuz," diyor Minnesota Üniversitesi'nde fizikle uğraşan ve popüler kültürdeki bilimsel öğelerle yakından ilgilenen Jim Kakalios. "Bu iletişim kurmanın bir yolu."
Ölüm Yıldızı Nasıl Patlatılır? -
Ölüm Yıldızı yalnızca kendisini galaktik ölçekte bir ziyan olarak gören ekonomistleri ve siyasi analizcilerin kafasını meşgul etmekle kalmadı; İmparatorluk'un bu en güçlü silahının karmaşık ve ölümcül gücü bilim insanlarını ve mühendisleri de etkiledi.
"Öğrenciler neyi tercih eder sizce? Formülleri mi yoksa filmin müziklerinden biri olan Imperial March'ı mı?" diye soruyor İskoçya'daki Heriot–Watt Üniversitesi'nden inşaat mühendisi Guy Walker.
Walker gerçek dünyanın tekniklerini patlamaya meyilli olmasıyla ünlü Ölüm Yıldızı üzerinde uyarlamış ve öğrencilerinin büyük mühendislik projelerindeki kusurları analiz etmelerini sağlamış. Ölüm Yıldızı'nın resmi kullanım kılavuzundan yapının planlarına ulaşan Walker ve arkadaşları –tıpkı isyancıların planları ele geçirdiğinde olduğu gibi– dört gün boyunca iki farklı hata bulma tekniğini test etmiş.
1970'lerdeki orijinal seriye uygun olan ilk teknik, en son süper–lazer ışını çıkışına kadar sistemdeki her bir birleştiricinin kusurlarını somutlaştırdı. Daha modern bir yaklaşıma sahip olan ikinci teknikse Ölüm Yıldızı'na daha soyut bir ağ olarak yaklaştı ve özellikle birleştirilmiş veya kritik noktalara yerleştirilmiş merkezleri zayıf bölgeler olarak tanımladı.
Theoretical Issues in Ergonomics Science'ta yayımlanacak olan iki analiz farklı sonuçlar ortaya koydu. 1970'lerden kalma teknikler yalnızca filmde ters giden şeyin ne olduğunu –ki metre genişliğinde bir termal egzoz çıkışı– bulamamakla kalmadı, ayrıca işlemini tamamlaması 10 günü buldu. Oysa filmdeki Yavin 4 adlı isyancı kalesinin yalnızca dört günü vardı.
Buna karşılık daha modern olan analiz ise termal egzoz çıkışının yanı sıra Ölüm Yıldızı'nın hatalı bir şekilde tamamlanan yapay yerçekimi sistemi veya biyolojik silaha karşı savunmasızlığı gibi diğer hataları da daha hızlı bir şekilde belirledi.
Peki araştırmaya göre isyancıların yapabilecekleri en iyi şey neydi? "R2–D2'yu İmparatorluk ağına bağlayıp bir bilgisayar virüsü yükleyebilirdiniz," diyor Walker, "ancak o zaman Independence Day'i çekmiş olurdunuz –ki o da Star Wars'a yaklaşabilecek bir film değil."
Midi–kloryanlardan ışın kılıcı yaralanmalarına, Star Wars tıbbi açıdan zengin bir evren. Özellikle Skywalkerlar yakından bakmayı hak ediyor: kayda değer biçimde teknolojik olan robot koluyla Luke ve muhtemelen sinema tarihinin en bilinen nefes destek ünitesine sahip olan babası Anakin.
Danimarka'nın Rigshospitalet Üniversitesi Hastanesi'nden Ronan Berg ve Ronni Plovsing Sith lordunun kendine has hırlamasını, tıp öğrencilerine solunum hastalıklarına nasıl teşhis koyacaklarını öğretmekte kullanıyor. Belli ki Darth Vader'da bu hastalıkların hepsi var...
İkilinin Darth Vader'ın solunum şeklini detaylı bir şekilde inceleyen akademik çalışması, Vader'ın akciğer sorunlarını, Sith'in İntikamı'nda Obi Wan Kenobi tarafından mağlup edildiği Mustafar'da sıcak gazları ve volkanik partikülleri teneffüs etmesine bağlıyor. Aşırı sıcak gazlar Vader'in akciğerlerini kalıcı biçimde iltihaplanmasına yol açmış; bölgedeki doku da kalınlaşıp sertleşmiş.
Berg'e göre bulgular Vader'in giydiği ünitenin, akciğerlerine hava girişi sağlayan basınçlı bir kompresyon odası olduğuna işaret ediyor. Her ne kadar Vader'in giysileri derisindeki yanıklara iyi gelse de, Berg ilk tercihinin bu olmayacağını söylüyor. "Tedavide ilk tercihim bir akciğer nakli olurdu," diyor. Ne de olsa totaliter İmparatorluk'ta organ nakli kolay olmalı. "İmparatorluğun iki numaralı adamı için işe yarar bir çift akciğer bulmak çok zor olmamalı," diye ekliyor.